Histori

Fukarai kërkon menynë, por dëbohet nga restoranti! Më pas ai kthehet me një surprizë…

Sa gabim është që të besosh pamjen e jashtme? Ndoshta shumë. Ose të paktën kjo është përgjigjja që vjen nga ky mësim i marrë nga një histori e pabesueshme që ndodhi në një restorant luksoz në Nju Jork, shkruan ShkodraNews.

Në një nga ato vende ku ata që nuk kanë një llogari të rëndësishme bankare janë gjithashtu duke u përpjekur të imagjinojnë hyrjen aty.

Do të ishte e vështirë të imagjinohej që një njeri i pastrehë të hynte në këtë restorant dhe mosbesimi i kamarierit duhet të kishte qenë i fortë, pasi pa një burrë që i afrohej hyrjes, duke dhënë përshtypjen se ishte mjaft i varfër dhe kishte një jetë të pastrehu.

Jo rastësisht, me kërkesën për të pasur një meny dhe pa u ulur madje, kundërshtimi i tij ishte i fortë. Arsyeja? Pa shumë fjalë, nëpunësi e bëri konsumatorin të kuptojë se vendi ishte shumë i shtrenjtë për atë që mund të kishte qenë potenciali i tij ekonomik.

E padashur për të qenë me të shumë i vrazhdë, i sugjeroi për të shkuar në një Mc Donald ose ndonjë tjetër fast-food, ku shpenzimet do të ishin më të moderuara dhe të përshtatshme për mundësitë e tij ekonomike.

Fjalët ndoshta ishin realiste, por nuk kishin llogaritur mundësinë se mund të ishin duke bërë një gabim: Duke e gjykuar burrin nga pamja e tij e jashtme!

Po, sepse ai që dukej si një i pastrehë ishte në fakt njëzet e tre vjeçari, Coby Persin. Në Shtetet e Bashkuara, ai është një nga Youtuber-at më të famshëm i cili me dëshirë kishte vendosur të fshehë veten për t’i treguar të gjithëve se duhet të shmangen gjykimet sipërfaqësore.

Një mësim që kamarieri në fjalë do ta ketë kuptuar mirë, gjithashtu sepse historia përfundoi në një mënyrë që është e vështirë të harrohet. Në të vërtetë, para syve të tij, “ pastrehu” thirri shoferin e tij i cili, në më pak se asnjë minutë, iu afrua dyerve të restorantit me një makinë luksoze dhe një valixhe plot me para.

“Unë mund të blej të gjithë restorantin…”, ishin fjalët e ashpra drejtuar punonjësit, i cili natyrisht do të ketëe kuptuar se si të sillet herën tjetër.

Për të marrë një ide edhe më konkrete të asaj që ndodhi, këtu është videoja e postuar në kanalin e Youtube të Coby-t:

https://youtu.be/Cd8wsX_uZy4

Fukarai kërkon menynë, por dëbohet nga restoranti! Më pas ai kthehet me një surprizë… Read More »

Historia prekëse e Gëzimit nga nje fshat i Vlores : Ja surpriza e madhe që i është bërë

Historia e Gezim Abdulit na preku te gjitheve pak ditë më parë në emisionin “Dua të të bëj të Lumtur”. Ku Gezimi ishte i ftuar perballë një çifti Pastorësh, ato kërkonin tja birësonin fëmijët te cilet Gezimi nga pa mundësia dhe varfëria për ti mbajtur i kishte dërguar në jetimore.

Çfarë nuk u bë në atë emision që femijët ti grabiteshin Gëzimit, por dhe pse i varfer dhe më shumë halle Gezimi tregoi një karakter të fortë dhe nuk lejoi që femijet biologjik tja dorezonte dikuj tjetër.

Ky qendrim i Gëzimit pati shumë mbështetje nga qytetarë të ndryshëm.

Ndërsa pak ditë më pas Gezimit i është bërë një surprizë shumë e madhe.

Atij i është ofruar një vend pune me kontratë 5 vjeçare, e cila do ta ndihmojë qe të dal sadopak nga varfëria e thellë në të cilen ndodhet.

Këtë lajm e ka bërë publik Hoxha i mirënjohur Ahmed Kalaja. Kalaja shprehet se kjo është vetëm surpriza e parë për Gëzimin.

Njoftimi i Hoxhës Ahemd Kalaja

Surpriza e pare.

Gezimi qe gezoi te gjithe njerezit me qendrimin e tij fisnik mbylli nje kontrate pese vjeçare pra per 5 vite per 40 000 leke afersisht 300 euro kjo neto plus kesaj edhe me siguracione te paguara 7625 leke.

Me interesant eshte fakti se donatori nuk deshiron te behet i ditur; Allahu e bekofte.

Sapo kemi filluar.

Zot mos u perdorte emri yt per tu ndare familjet; prinderit nga femijet;
Zot emri yt u perdorte per dashuri e bashkim.

Amin!

Zoti im bashkoje kete familje edhe çdo familje qe prinderit edhe femijet nuk bashkohen per arsye qe nuk jane arsye.

Amin.

gzimi

gzimi1

gzimi2

gzimi3

Historia prekëse e Gëzimit nga nje fshat i Vlores : Ja surpriza e madhe që i është bërë Read More »

A e dinit se nga vjen emri ynë?Prejardhja e emrit Shqiptar

Pirroja ishte, ndoshta, sundimtari më i shquar i Epirit. Ai, si pasardhës i largët i Akilit, ishte biri i Akidit. Kushëriri i Aleksandrit të Molosisë, që sundoi Molosët e Janinës. Fatkeqësisht Akidi u ngatërrua në grindje politike familjare e krahinore dhe, si rrjedhoje, në fillim humbi mbretërinë e pastaj edhe jetën në vitin 313 para Kr.

I biri tij, Pirroja në atë kohë vetëm 6 vjeç, u shpëtua nga Glauku, Princi i fisit Ilir të Taulantëve. Në moshë të re ai hipi në fron për një kohë të shkurtër, por u rrëzua shpejt dhe filloi karrierën ushtarake me Antigonin e Maqedonisë, Komandantin veteran që kishte shërbyer me Aleksandrin e Madh. Në njërën nga betejat ai u kap rob dhe u dërgua si peng në Aleksandri.

Aty fitoi admirimin e Ptolemit, i cili i dha për grua të bijën dhe në vitin 296 para Kr.e vuri përsëri në fronin e mbretërisë së tij. Pirro gëzonte nam për fisnikërinë dhe trimërinë e tij në betejë. Epirotët e quainin “Shqiponjë”.

Sipas një tradite Shqiptare pretendohet se emri “Shqiptare” (Bij të Shqipes) e ka origjinën nga thënie e Pirros. Kur dikush levdonte zhdërvjelltësinë e lëvizjes së trupave të tij, ai i përgjigjet me krenari se një gjë të tillë ishte normale, pasi ushtarët e tij ishin “Bijtë e Shqipes”, kështu qenë lëvizjet e tyre. Natyrisht u shembëllënin fluturimeve të madhërishme të mbretit të shpendëve.

Sipas një versioni tjetër, disi të ndryshëm, kur ushtarët e tij u thurnin lëvdata sulmeve të tija të guximëshme e të shpejta ata e quanin “Shqiponjë” ai iu përgjigjej se ata ishin krahet e tija , që benin të mundur fluturimin e shpejtë të shqiponjës .

Thuhet se kjo çoi në adoptimin e këtij emri , të cilin populli shqiptar e përdor edhe sot e kësaj dite. Pra jo “ALBANE” por “Shqiptare” ose “Bij të Shqipes”.

A e dinit se nga vjen emri ynë?Prejardhja e emrit Shqiptar Read More »

Tre të vegjlit ngelen jashtë në rrugë mes varfërisë, të ftohtit dhe sëmundjeve

Tre fëmijëve të Lulëzime dhe Blerim Xhafës nuk ju mungon vetëm ushqimi por gjithçka për të jetuar. Të papunë, pa ndihmë ekonomike e sociale, pa asnjë të ardhur, familjes 5 anëtarëshe ia pagoi “Fundjavë ndryshe” dy muaj qeranë e shtëpisë prej fillim janarit.

Por me të mbaruar kontrata e qerasë ata përfunduan në rrugë ditën e sotme, dhe për të mos i lagur shiu i kësaj fillim jave, po qëndrojnë në strehën e shkallëve të pallatit të kulturës “Aleksandër Moisiu”.

Që në mëngjes “frymën” e mbajtën në bashki për të gjetur sikur edhe një ndihmë minimale, por nuk gjetën asgjë. Fëmijët po ushqehen me ato që ju falin kalimtarët në rrugë.

Fytyra u është skuqur nga të ftohtët, ndërsa prej banesës ku jetonin deri mbrëmë, kanë marrë vetëm një jorgan të cilin e kanë edhe shtroje edhe mbulesë.

Lulëzimja kërkon vetëm një kasolle mbi kokë, ku mund të fusë fëmijët e saj që i kanë përfunduar në rrugë. Blerim Xhafa tha se vuan nga turbelukozi, duhet të shkonte për mjekim në spital, por nuk ka ku lë fëmijët.

I dorëzoi dokumentet që i kërkuan për të përfituar ndihmë ekonomike, por në fund i kthyen përgjigje negative. Familja e tij nuk mund të përfitojë ndihmë financiare nga shteti.

Ata kërkojnë vetëm ndihmë, që dikush tu mundësojë qoftë edhe një kasolle mbi kokë, të mos ngrijnë së ftohti.

Të gjithë ata që munden dhe duan të ndihmojnë sado pak familjen Xhafa, të kontaktojnë në numrin e telefonit të kryefamiljarit: 0699369655

Tre të vegjlit ngelen jashtë në rrugë mes varfërisë, të ftohtit dhe sëmundjeve Read More »

Quhet ndryshe si dita e largimit te Dimrit : Ja historia e ‘Dites se Veres’

Që në kohët antike, tempulli i 14 Marsit, festa e Ditës së Verës, ka qenë në qytetin e Elbasanit. E quajtur ndryshe si dita e largimit të dimrit, kjo festë ka krijuar tashmë traditën e saj jo vetëm tek banorët e qytetit të Elbasanit, por edhe në qytete të tjera të vendit, veçanërisht në Tiranë.

Zanafillën, “Dita e Verës” e ka në faltoren Zana e Çermenikës, e ndërtuar në rrethinat e qytetit të Elbasanit, e cila ishte perëndesha e gjuetisë, pyjeve dhe e të gjithë natyrës. Sipas gojëdhënës, kjo zanë dilte nga faltorja e vet ditën e 14 marsit.

E trashëguar brez pas brezi, kjo festë popullore është një ditë, e cila sot identifikon edhe vetë qytetin e Elbasanit, i njohur në Shqipëri për tradita të veçanta kulturore.

Por festa e verës, që kremtohet në qytetin e njohur ndryshe “qyteti në kërthizë të Shqipërisë”, nuk është vetëm për elbasanasit.

Shumë miq vijnë nga të gjitha zonat e vendit për të festuar ardhjen e verës, por edhe për të shijuar gatimet karakteristike të kësaj zone, si ballokumet dhe revaninë, të cilat në këtë ditë, sipas vendasve, “goditen” ndryshe nga herët e tjera, gjelin e detit, arrat apo palat e fikut, të cilat tradicionalisht iu dhurohen fëmijëve të vegjël, të cilët janë të parët që bëjnë vizita mbarësie nëpër shtëpitë e të afërmve dhe të fqinjëve.

Të parët tregojnë se një natë para Ditës së Verës, njerëzit mblidheshin më shpejt në shtëpitë e tyre, për të festuar së bashku me të afërmit epilogun e kësaj feste. Zgjimi bëhej në të gdhirë dhe të moshuarit, herët në mëngjes, hapnin derën e shtëpisë për bujari, merrnin shtamën për ta mbushur me ujë të freskët dhe sillnin në shtëpi një plis bari të gjelbëruar, ndërkohë që të rinjtë plehronin portokallet dhe ullinjtë. Dreka e kësaj dite ishte një rit plot humor dhe shijim për të gjithë elbasanasit, të cilët, zakonisht, e kalonin këtë drekë në natyrë, ku organizoheshin lojëra popullore. Në Elbasan festohet edhe nata e verës, nata para ardhjes së saj, me mish, raki, gjel deti, ballokume, ëmbëlsira. Në këtë ditë, elbasanllinjtë urojnë njëri-tjetrin për një jetë sa më të gjatë dhe të lumtur.

Ballokumet

Për të kuptuar ndryshimin midis kremtimit “alla-elbasançe” të Ditës së Verës, me atë që bëhet gjetkë, nëpër Shqipëri apo ndër shqiptarë, mjafton t’u referohemi ballokumeve.

Në Elbasan përgatitjet për ballokumet të bëhen me kohë. Dihet se ku do të merret mielli i misrit për to, ku do të merret gjalpi, ku do të merret sheqeri. Dihet si do të rrihen, si do të shtrihen, si do të piqen. Me ç’gradacion, me ç’ritëm kohor. Të gjithë e dinë, për shembull, se ballokumet bëhen me miell misri. Por pak e dinë se një kg miell ballokumesh del (pas një cikli sitjesh) nga 7-8 kg miell misri. Edhe sheqeri ndryshon (është i imët), edhe gjalpi… Pra recetat për ballakumet nuk funksionojnë kudo. Unë kam vrojtuar, madje prej shumë vitesh, përgatitjen e ballokumeve të Elbasanit

. Dhe mund të pohoj me bindje se edhe sikur gjithçka materiale të jetë njësoj (duke përfshirë edhe profesionalizmin e atij që i përgatit), përsëri ballokumet e Elbasanit ndryshojnë.

Ato kanë gjithnjë diçka më shumë. Sepse Elbasani fut një “element” plus në recetën e ballokumeve. Kjo është dashuria. Ballokumet e Elbasanit kanë brenda shumë, shumë dashuri.

Sikurse vetë Dita e Verës në Elbasan është një ditë e vërtetë dashurie. Dashuri për njeriun, për natyrën, për jetën. Le të përpiqemi që t’i afrohemi Elbasanit në dashurinë që jep ai në Ditën e Verës. Sado vështirë që është.

Pse kur themi Dita e Verës mendja na shkon tek Elbasani

Sepse gjatë shekujve Dita e Verës erdhi duke u zbehur. Aq sa diku ajo u harrua krejtësisht e nuk kremtohej më. Ndërsa në Elbasan ajo nuk u zbeh kurrë. Nëse Dita e Verës erdhi deri në ditët tona merita i takon kryesisht Elbasanit. Tani ajo është zyrtarisht një festë kombëtare. Por ndryshe është të festosh e ndryshe është të bësh një pushim zyrtar. Madje ndryshe është të festosh, ndryshe të ndjesh me të vërtetë.

Elbasani, pra ende shumë ndryshe nga pjesa tjetër e Shqipërisë, është vendi ku Dita e Verës ndjehet dhe përjetohet në kuptimin më të plotë të fjalës.

Në ç’masë Dita e Verës është një festë e mirëfilltë (mbarë)shqiptare?

Të paktën në atë masë që ajo (referuar prof. Kristo Frashërit), ka qenë pjesë përbërëse e identitetit tonë etnik. Edhe nëse në disa vise ajo filloi të venitej, përsëri duhet të rigjallërohet dhe të kthehet në një festë mbarëshqiptare, mbasi është më tradicionale se të kremtet fetare. Dita e Verës, ashtu sikurse edhe Viti i Ri, është festë e të gjithë shqiptarëve, pa dallim krahine, ideje, bindjesh, përkatësish, apo besimi fetar.

Dita e Verës sipas Kristo Frashërit

Dita e Verës ka qenë e lidhur me ditën e parë të marsit. Në antikitet marsi ishte muaj i parë i vitit. Kjo sipas kalendarit Julian. Siç dihet, në Evropën Perëndimore, kalendari Julian u zbatua derisa në vend të tij u vendos kalendari Gregorian. Por në gjuhën e sotme shqipe ruhen ende gjurmë të kalendarit Julian.

Duhet që viti kalendarik të fillojë me marsin që muaji i shtatë të jetë shtatori, i teti tetori, i nënti nëntori dhe i dhjeti dhjetori. Të tillë kanë mbetur emrat e tyre edhe pse, nga 15 tetori i vitit 1582, kohë në të cilën hyri në fuqi reforma gregoriane, ata janë respektivisht, muajt e nëntë, i dhjetë, i njëmbëdhjetë dhe i dymbëdhjetë. Por, siç argumenton akademiku i mirënjohur, prof. Kristo Frashëri, kalendari i vjetër i shqiptarëve është edhe më i hershëm se kalendari Julian, i cili u shpall nga Jul Qezari, në vitin 46 para lindjes së Krishtit.

Dhe gjithnjë dita e parë e marsit shënonte, sikurse edhe sot, fillimin e stinës së pranverës. Ishte koha kur stinët ishin më të dallueshme nga njëra-tjetra se në kohën e sotme (ngrohja globale nuk kishte filluar ende). Njerëzit mezi prisnin që të dilnin nga dimri, të shkrinte bora, të gjelbërohej natyra, të çelnin lulet, të blegërinin qengjat, të loznin fëmijët fushave e kodrave, të gëzonin të gjithë.

Faik Konica: Ç’është Dita e Verës?

Botuar më 1911

Miqve, shokëve të Lidhjes Shqipëtare “Verore”, u dërgoj kujtime miqësie, urime të zemrës, për Ditën e Verës që na afrohet. S’e festuam dot sivjet këtë ditë të bukur: po në mos e festuam me trup, do ta festojmë me zemër.

Ç’është Dita e Verës? Është dita në të cilën shtërgjyshërit t’anë, kur s’kish lindur edhe krishtërimi, kremtojin bashkë me Romanët dhe me Grekët e Vjetër, perëndit’ e luleve, të shelgjeve, të krojeve.

Kur çkrin dimëri, kur qaset Vera buzëqeshur e hollë dhe e gjatë si në piktyrë të Botticelli, zemra e njeriut çgarkohet nga një barë, shijon një qetësi, një lumtësi t’ëmblë. Në këtë gëzim, stërgjyshërit t’anë ndiejin një detyrë t’u falen perëndive që sillnin këto mirësira. Dhe ashtu leu festa hiroshe e që quajmë Dit’ e Verës.

Quhet ndryshe si dita e largimit te Dimrit : Ja historia e ‘Dites se Veres’ Read More »

Vlora jone : Nje nga vendet me te pasura me histori ne Shqiperi

Vlora është një nga vendet më të pasura me histori në Shqipëri. Krahina është banuar që në periudhën antike. Gjurmët e para datojnë në shek. VI para Krishtit.

Në këtë periudhë u ngritën në gjirin e Vlorës katër qytete antikë: Orikumi, Thronioni (Kanina), Triporti dhe Aulona. Secili prej këtyre qyteteve ka historinë e vetë të lindjes, lulëzimit dhe rënies.

Dhe të tërë së bashku dëshmojnë historinë e lashtë të qytetërimit antik të trevës së Vlorës. Gjurmët më të lashta të qytetërimit i përkasin Orikumit të sotëm, i cili ruan ende brenda tij rrënojat e vjetra të qytetit, i cili luajti një rol tepër të rëndësishëm në luftën civile mes Çezarit dhe Pompeit.

Si fillim atë e mbante Pompei si stacion për flotën e tij ushtarake, por më pas, në janar të vitit 48 para Krishtit, u pushtua nga Cezari. Qyteti duket se ka pasur një zhvillim relativisht të rëndësishëm ekonomik përderisa monedhat e tij të para janë prerë që në shekullin III para Krishtit. Në kohën bizantine dhe më pas gjatë Mesjetës Orikumi përmendet me emrin Jeriko. Në kohën e pushtimit osman, në fillimin e shekullit XV, turqit e pagëzuan qytetin me emrin Pashaliman, emër që përdoret nga banorët vendas shumë shpesh edhe në kohën e sotme.

Aulona e dikurshme dhe Vlora e sotme është qendra më e rëndësishme qytetare, tregtare dhe turistike e bregdetit jugperëndimor të Shqipërisë.

Ngjarja më e rëndësishme historike për Vlorën dhe gjithë Shqipërinë është Shpallja e Pavarësisë më 28 nëntor 1912, kur patrioti Ismail Qemali do të ngrinte në Vlorë flamurin kombëtar dhe do të krijonte qeverinë e përkohshme.

Gjatë luftërave të shumta, Vlora ka luajtur rol vendimtar në ruajtjen e kufijve tokësorë dhe detarë.

Veçanërisht kujtohet Lufta Vlorës e vitit 1920, e cila përfaqëson një nga qëndresat më të forta të shqiptarëve kundër pushtuesve italianë.

Gjatë Luftës së Dytë Botërore Vlora do të shndërrohej në njërën ndër vatrat më të rëndësishme të Lëvizjes Antifashiste Nacionalçlirimtare.

15 tetori 1944 është dita e çlirimit të Vlorës nga trupat gjermane.

Në vitin 1990 populli i Vlorës do të kontribuonte në rrëzimin e diktaturës, shkruan Qiriu.

E që nga ajo kohë e deri më sot Vlora ka njohur zhvillime shumë të rëndësishme dhe të shpejta në shumë drejtime, ku turizmi qëndron në pararojë.

Vlora jone : Nje nga vendet me te pasura me histori ne Shqiperi Read More »

Ne hall te madh kjo vajze : I fejuari vjen dhe ne sy te prinderve me … Nuk di si ta ndal

Nje vajze nga Tirana duket se po ndihet shume keq pasi i fejuari i saj ben nje sjellje aspak te hijshme ne sy te prinderve te saj.

Përshëndetje psikologe Ervisa! Unë quhem Ersa dhe ndihem shumë në siklet pasi i fejuari im sa herë vjen në shtëpinë time më puth në sy të prindërve. Më vjen shumë zor nga kjo sjellje, por s’di si t’i them që të mos e bëj më, pasi atij i duket mëse normale.

-Ersa të falenderoj shumë që na ke shkruar dhe që je një lexuese e kësaj rubrike. E kuptoj situatën tënde dhe sikletin që përjeton për shkak të natyrës ekspresive të të fejuarit tënd. Mendoj se kjo sjellje buron nga mënyra se si ai është rritur dhe karakteristikat e personalitetit që ka. Ne jemi të ndryshëm dhe si pasojë edhe emocionet apo ndjenjat tona i shprehim ndryshe. Dikush është më i ndrojtur dikush më i çlirët, dikush është rritur në një familje ku situata të tilla janë të palejueshme madje edhe ndëshkohen, e për dikë tjetër këto lloj sjelljesh janë krejt të zakonshme. Në rastin tuaj duket se ka një problem për shkak se ti nuk ndihesh komode me një sjellje të tillë. Besoj që kjo vjen si pasojë e mentalitetit të prindërve të tu ose si pasojë e natyrës tënde të ndrojtur. Gjithsesi nëse vërtet kjo gjë të bën të ndihesh keq, duhet të tregohesh e hapur me të fejuarin tënd dhe t’ia thuash. Shpjegoja që ai të kuptojë se pavarësisht se e do shumë dhe ke dëshirë edhe ti ta puthësh nuk do që këtë sjellje ta manifestosh në syrin e prindërve. Thuaji që edhe ti mendon se nuk ka asgjë të keqe që të putheni, përkundrazi, por jo në prezencë të tyre sepse në këtë rast jo vetëm që nuk e shijon puthjen e tij, por përkundrazi kjo të bën të ndihesh keq. Jam e bindur që ai do të të kuptojë dhe nuk do të të vërë më në siklet.

Ne hall te madh kjo vajze : I fejuari vjen dhe ne sy te prinderve me … Nuk di si ta ndal Read More »

Duhet ta dini :Legjenden e Bjeshkeve te Namuna.Ja perse quhen keshtu

Vargjet e maleve të Kelmendit, qi quhen Bjeshkët e Namuna, thonë se e mueren at emen pse motit të jetës i kishte pasë namun Zana per nji faj të randë qi kishte pasë ba nji i parë i t’yne. Ato male, tash të thepisuna e të zveshuna, ishin kenë parandej plym me aha e me brej, me kullosa të mira e kroje me shumicë, e Zot’ynë i kishte pasë begatë edhe me gjithfarë lulesh e me shpend e zogj. Me fjalë tjera, u gjindte në to gjithshka muejte me dishrue zemra e nji malsorit në shpinë të ksaj toke. Në dy rapsodi qi kemi diktue mbi ket kallxim, e qi po i botojm këtu ngjitas, faji per të cilin kjenë namë ato bjeshkë prej zanet, nuk asht i njinjishem. E para asht mbas gojdhanës së fisit të Kelmendit, e dyta si këndohet me lahutë në Ljar.

Mbas gojdhanës së fisit të Kelmendit

Motit të jetës nji banuer i atyne bjeshkve kishte pasë jetue me të shoqen per dhetë vjet i rrethuem prej të gjitha të mirave n’at farë bjeshket, por s’kishte pasë fmi me te. Si i kishin pasë mbushë të dhetë vjetat u kishte pasë falë Zot’ynë nji vajzë. Burri qse e kishte diktue të shoqen shtatzanë ishte ba shend e verë me shpresë se per së shpejti po baheshin me trashigimw. Por, bjerrë at shpresë tuj pasë le vajzë, u trazue aq, sa mori foshnjen, e n’at hujin e vet, t’a perplasi per nji shkrep e e bani mos me pasë shka me pa në te. E shoqja, porsa pau mizonn e të sho’it, briti në kupë të qiellës, e thirri Zot, Orë e Zanë, të ndeshkojshin at të pashpirt. Ta ndiemen zana at brimë, u lshoj namen atyne bjeshkve, e aha e brej u thanë, krojet u humbaten, e bukurija e atij.

Legjenda e Bjeshkve të NâmunaKur i a perspjeten te konaku, u del para e ama e meiherë i pvetë per Gjonin, e marrë vesht se e kishte vra i vllau, Pjetri, qiti e i lshoj ma të mëdhat namë. Pjetri atëherë në disprim e siper, merr e vret vedin në shkallë të çardakut, shi para s’amës. Nanë shkreta e mbetne pa të dy djelmt: “Shporru mejet”, i thotë me disprim nuses së re “se ti kje shkaktarja e këtij mjerimit”. Ajo i gjegjet se nuk ishte kenë nuse me gzue kend por ishte Zana e malit me shitue, e me aty u shduk vendi u shduk tuj u ba rreshpe e thatë, kështuqi atij shpirtziut i u deslit me kalue nji pleqni shum të keqe e me dishrue deri ujë e dru.

Rapsodija qi këndohet në Ljar:

Nji grue e vejë rriti me lypa dy jetima. Rritë këta e ba burra, perbejn t’amen t’u kallzojnë se çë zanatë kishte pasë i jati i tyne. Ajo u diftoj se aj e kishte pasë fikë shpin tuj u dhanë mbas gjojet, e se në mal tue gjue kishte pasë mbytë vedin. I perben prandej në Zotin e në gji qi kishin pi mos t’a ndiqshin at zanatë.

Por djelmt s’u vun vesht beve të s’amës, e blen langoj, zagarë e armë e t’u dhanë mbas gjojet, e me at zanatë vun edhe nji farë pasunijet. Nji ditë prej ditësh u ran bjeshkve kryq e terthuer, por s’ndeshen kurrnji shpend. Lodhë e kputë nalen me pushue buzë njaj kroni, e në disprim marrin e truejn ato bjeshkë. Kur qe, po ndiejn nji za të hodhë grueje qi po u lshojte namen atyne bjeshkve, ke s’kishte kalue andej pari kurrnji shtegtar, as çoban, as gjuetar me e pshtue prej nji plakut me të cilin i ishte merzitë jeta.

Kundrojn djelmoçat kah po vite aj za e shotin buzë njaj shpedhe nji plak me nji grue të re. Ta pamen, pa tjeter sjedhin armët e qesin në te, e plak shkreta bjen pikë gjallë. Turren atëherë e marrin me vedi nuset e re, e drejtue kahë shpija, marrin e e pvesin, sa me e sprovue, se të cilin po dojte me marrë per burr. Ajo u gjegjë se nuk ishte asnjani me u perbuzë, megjithkëta sa per dukë e hieshi, do të merrte vllan e vogel, Gjonin; por per trimnf e bujari kishte per të marrë Pjetrin, vllan e madh.

Vllaut të madh nuk i shkuen per shtat fjalët e asaj grue e e xuni vedin si të poshtnuem, e prandej u suedh e vrau të vllan.

Te lumt na per të Madhin Zot,

Qi s’jemi kenë e Zoti na ka dhanë.

Ka falë djeIl, hyj e hanë,

Ka falë nier, orë e zanë,

Ka falë peshq, shpez e gjanë,

Ka falë fusha, kodra e male,

Ka falë ceme,4 kroje e zalle,

Male me landë, fusha me bar,

Me i gzue të tana nieri i mbarë.

Ki’ pasë kenë nji burrë e ‘i grue,

Dhetë vjet bashkë besa kishin jetue,

S’ki’n pasë fmi besa me i gzue.

Gja e madh Zoti u k’i, pasë dhanë:

Bjeshkë me lule te lulzue,

Bjeshkë me gurra me u freskue,

Bjeshkë me aha me mrizue,

Bjeshkë me shpez per me gjue.

Kur ki’n mbushë besa dhetë vjet,

U kish’ pasë falë Zot’ynë nji vajzë.

Burri fort besa na ish’ idhnue,

Me mbytë vajzen besa ka mendue.

Si mendoj besa edhe bani:

Per nji’ shkrep besa e ka perplasë,

Tuj namë vedin e gjithshka ki’ pasë.

Kuku! briti mori e zeza nanë,

Gur e dru besa me e pasë randë.

Thirri Zot, thirri orë e zanë,

Me i a lshue nierit nji të fortë namë,

Qi ki’ ba shka s’kishte ba insanë.

Zana e malit atëherë shka ka thanë?

Mal mbë mal besa ka lshue za’n,

Me ndie djelli, besa me ndie hanë:

“Ju, moj bjeshkë, bjeshkë mos u thaçin,

Bre e aha në ju me sod u thaj shin,

Edhe ma kurr mos u pertrijshin.

Në ju ma kroje mos bunojshin,

E shka jan-o krejt humbojshin,

Zogjt e malit në ju mos këndojshiri,

Kumonë gj aj et mos tingllojshin.

Mos u gjetët ma ujë me u freskue,

Mos u gjetët-o hie me mrizue.

Kudo shkoj sh, o fatzi, e kudo vosh,

Deri dru e ujë dishrosh”.

“Amanet ti, o nanë e jonë,

Po të perbejm per të Lumin Zo’në,

Qi ti të drejten me na e kallxue

Çfarë zanatit baba ka tregue”.

“Aj ka pasë, bir-o, zanatë të ligë,

Aj konakun, bir-o, e ka fikë,

Vehten në mal, bir-o, e ka vra,

E kurrkush, bir-o, s’e ka pa.

Por, pashë Zotin, bij, qi u ka falë,

E pashë gjijt, bij, qi kini pi,

N’at zanatë, bij, mos me hij”.

Djelmt nanen besa s’e ndigjuen,

Ne pazar të djelen shkuen.

Kur kan ra te djelen në pazar,

Blen langoj e blen zagarë,

Blen pushkët xheverdare,

E i a nisen malit per me gjue.

Aman Zot! Zoti kjofët levdue,

Sa shum shpezt djelmt kanë gjue;

I kanë gjue edhe i kanë vra

E zenjina djelmt na janë ba.

Kur kanë dalë në nji bjeshkë të naltë,

Bjeshkë të naltë e besa mbushë me mjaltë,

Kurrkund shpez nen qiell s’u pa

Edhe djelmt fort na janë vra,

Fort janë vra e keq janë idhnue,

E janë ulë djelmt me pushue,

Me pushue te nji krue

E kanë qitë e bjeshken e kanë true:

“O ju bjeshk-o bjeshkë mos u thaçin,

Landët e njoma në ju u thashin,

Kurr mos dijt-o djelli me ague,

Si s’u gjet kund nji shpez me u gjue?”

Rriti nana dy jetima,

Gjith me copa e me grima,

I ka rritë e i ka ba trima.

Djelmt trima si janë ba,

Kanë marrë fjalen nanen po e pvesin:

Porsa dje1li pat prendue.

Nji za të hodhë djelmt kanë ndigjue.

Nji za të hodhë e besa si kumonë;

Qi ka qitë edhe aj bjeshkë i ka name:

“O ju bjeshkë-o bjeshkë mos u thaçin,

Landët e njoma në ju u thashin.

Kurr mos dalt-o në ju bjeshë bari:

Si s’u gjet nji çoban tuj mballue,

Si s’u gjet nji shtegtar tuj udhtue,

Si s’u gjet nji gjuetar tuj gjue,

Me vra plakun e me pshtue mue!”

Kanë sjedhë sy t djelmt e kan shikjue,

Rranxë nji shpedhe pan nji plak me ‘i grue,

Kanë sjedhë pushkët djelmt e kanë gjue,

Dekun në tokë lanë plakun pushue.

E kan marr-o nusen me vedi.

Rrugës tuj shkue tuj kuvendue,

Dojshin nusen me e sprovue:

“Amanet, o ti nusja e re,

Të cilin bUrr ti po merr nder ne?”

“Besa, djelm-o s’dij shka me u thanë:

Un per vedi nuk e shajë asnjanë.

Sa per dukë, sa per hieshi,

Marr ma të njomin zanë vIla”.

Aj ma i njomi kish’ kenë Gjoni.

“Per bujar e per trimni,

Marr ma të vjetrin zanë vIla”.

Aj ma i vjetri kish’ kenë Pjetri.

Pjetri keq besa n’a asht idhnue,

Me vra vIlan besa ka mendue.

Si mendoj besa edhe punoj.

Asht avitë djali ne konak,

Ka dalë nana e tij në çardak:

“Oj ti Pjeter, djali i em,

E po Gjonin, bir-o, ku e kemi?”

“Gjonin në mal, nan-o e kam martue,

Sorrat krushq, nan-o i a kam çue,

Nen hie t’ahit, nan-o asht pushue,

Nji rizë ftyrës, nan-o i a kam lshue,

Do fir të njomë, nan-o i a kam shtrue”.

Kur ndien lajmin besa e shkreta nanë,

I u dridh toka per nen kambë,

Edhe Pjetrin besa fort e ka namë:

“Dalsh i Zi,6 o Pjeter djali i em,

Ti hukatsh porsi qyqja në gem,

Kurrkund në botë mos gjetsh derman,

Si e vrave Gjonin, vIlan t’and?”

Pjetri keq besa asht idhnue,

Ka sjedhë pushken e vehten ka gjue,

Në shkallë të çardakut besa asht rrxue,

E shka briti e zeza nanë,

Sa e ndieu dje1li besa edhe hanë;

Gur e drU besa sa i çuditi:

“Largo mejet – tha – ti nuse e re,

Ty mos të lasht-o dheu per mbij dhe,

Si m’i bore të dy djelmt si zana!”

“P’a ndigjo, ti mori mjerë nana:

S’jam kenë nuse ty me të gazmue,

Jam kenë Zana e malit me zanue”.

Duhet ta dini :Legjenden e Bjeshkeve te Namuna.Ja perse quhen keshtu Read More »

WP2Social Auto Publish Powered By : XYZScripts.com