Problematika

Për periudhën janar-qershor 2022 importet e vezëve arrijnë në shifra rekord. Rritja ka nisur pas fillimit të lu ftës Rusi-Ukrainë në muajin mars, duke arritur pikun për muajt maj dhe qershor.
Sipas të dhënave të doganave për “Monitor” për periudhën janar-qershor importet e vezëve janë rreth 25 herë më të larta se e njëjta periudhë e 2021. Në total në këtë periudhë janë importuar 380,7 mijë kg vezë nga 15,4 mijë kg vezë që u importuan vjet.

Tendenca e lartë e importeve të vezëve ishte shënuar edhe në 2015. Në raport me këtë periudhë importet e janar-qershor 2022 janë rreth 2,5 herë më të larta.

Operatorët pohojnë me shqetësim se po humbasin konkurrueshmërinë për shkak të importeve të larta kryesisht nga Serbia me çmim më të ulët se veza vendase. Drejtori i shitjeve të kompanisë të vezëve “Ovvital” z. Lilo Seraj nënvizoi për “Monitor” se aktualisht çmimi me shumicë i vezës nga fermat blegtorale ka shënuar rënie 5% (nga 18 lekë që ishte në 17 lekë për kokërr).

Sipas tij rënia e çmimit ka ardhur nga rritja e importit të vezëve me çmim më të lirë se të vendit dhe zbutja e kostove nga furnizimet vendase me grurë dhe misër.
“Te ulja e çmimit ka ndikuar edhe importi i vezës së kategorisë A nga Serbia, pasi çmimi është shumë herë më i lirë, kjo si pasojë e sistemit të taksave që kanë për lëndët e para më blegtori. Ne taksohemi 20% për lëndët e para, kurse në Serbi taksa është 6%. Po ashtu Serbia është një nga prodhuesit më të mëdhenj të grurit dhe misrit në rajon. Ne taksohemi 20% për lëndët e para, kurse në Serbi taksa është 6%. Konsumi në përgjithësi i të gjithë artikujve ka shënuar rënie dhe impakti që prisnim nga turizmi nuk është ai që pritej”, theksoi ai.

Rritja e lartë e importeve te disa ferma blegtorale po jep efekte edhe te ulja e prodhimit. Vjet sipas të dhënave të INSTAT në 2021 u prodhuan 9% më shumë se në 2020. Në tregun e vezëve ekziston gjithmonë mbiprodhimi, për këtë arsye operatorët gjithmonë ndihen në panik, pasi nuk arrijnë të mbajnë dot çmimin brenda normave të kostos dhe fitimit, pasi veza është një produkt delikat dhe nuk mund të magazinohet për një kohë të gjatë, për këtë arsye ulet çmimi.

Para valës së rritjes së çmimit të drithërave për shkak të luftës Rusi-Ukrainë, çmimi i vezës me shumicë ishte 13 lekë për kokërr. Në mesin e muajit mars veza me shumicë nga fermat u shit me 18 lekë për kokërr (rritja 38%) nga 15 lekë për kokërr që ishte më parë, ndërsa në dyqanet e produkteve ushqimore çmimi i vezës arriti 19 lekë nga 17 lekë për kokërr që shitej më parë.

Në fund të muajit mars çmimi i shitjes së vezës nga dyqanet e pakicës arriti në 24 lekë për kokërr, nga mungesa e 50% të prodhimit ditor për shkak të ngordhjes të pulave nga influenca aviare.

Një aplikacion i quajtur “Tellonym” që nga vetë emri lejon të shkruash dhe të jesh “sekret”, ka bërë shumë fëmijë të bien pre e bu llizmit. Bashkëmoshatarët e etiketojnë njëri -tjetrin me emër mbiemër se me kë kanë krijuar marrëdhënie in time në shkollë dhe jo vetëm.ttt

Emisioni investigativ Fiks Fare ka vëzhguar për ditë me radhë këto faqe të cilat nuk shërbejnë për asgjë tjetër përveçse për të eti ketuar dhe shp ifur për njëri-tjetrin, sigurisht duke shfry tëzuar anonimatin që të ofron aplikacioni. Fjalori i përdorur nga adoleshentët dhe të miturit nëpër statuse është ba nal dhe f yes.

Në shumë statuse lexohen kërcënime qe adoleshentët i bëjnë njëri-tjetrit , ku kërkojnë domosdo identitetin, në mënyrë që të ha kmerren. Investigimi i Fiksit nisi pasi shumë prindër kërkuan ndihmën e gazetarëve sepse institucionet nuk vepronin dhe fëmijët nuk shkonin në shkollë. Kështu Fiksi solli vëzhgimin disa ditor që ju bëri këtyre faqeve, duke sjell një pjesë të statuseve.

Por jo vetëm kaq gazetarët kërkuan një përgjigje nga Agjencia Kombëtare e Mbrojtjes Së Fëmijëve, të cilët jo vetëm nuk ishin në dijeni të problemit, por kërkonin adresat e faqeve me link në mënyrë që t’i adresonin për t’i mbyllur, kështu puna e tyre nuk ishte asgjë tjetër përveçse kopjimi i këtij linku të cilin morën përsipër ta bënin pasi gazetarët ua çuan.

Ndërkohë, Tomi Kallanxhi ,ekspert IT, tregoi për Fiksin se edhe pse statuset dalin an onim, mund të shkohet tek personi që i hap këto faqe, pasi sipas tij nëse i bëhet një kërkesë aplikacionit ata përgjigjen, po ashtu AKEP mund të bëjë mbylljen e tyre. Ndërsa psikologia Denada Toçe, ngre ala rmin se këto aplikacione duhen mbyllur.
“Tek unë kanë ardhur shumë raste që fëmijët nuk duan të shkojnë në shkollë për shkak të bu llizimit” thotë znj.Toçe. Të gjendur para këtyre fakteve gazetarët e Fiksit kërkuan përgjigje në Agjencinë Kombëtare të Fëmijëve , ku kjo e fundit thotë se nuk ka dijeni për rastin, dhe nëse gazetarët do i dërgojnë linqet e adresave atëherë do adresohet mbyllja e tyre. Përveç këtyre edhe pse në Po licinë e Shtetit ka pasur dhjetëra deno ncime për rastet ky institucion nuk kthen përgjigje për gazetarët e Fiksit.

Një studim i ri e nxjerr vendin tonë të parafundit në Europë, përsa i përket një sërë faktorëve si vje dhjet, vr asjet dhe cilësia e kujdesit shëndetësor, cilësia e ujit dhe ajrit.

Në studimin e kryer nga “Forbes Advisor”, Shqipëria lë pas vetëm Britaninë e Madhe duke u renditur poshtë 26 shteteve të tjera që janë përfshrië në studim.

Sipas rankimit, Shqipëria ka marrë më pak pikë në cilësinë e kujdesit shëndetësor, ka një nivel të lartë të ndotjes së ajrit prej 12.5 për qind. Vendi ynë ka 164 ha jdutë për 100 mijë banorë dhe 20 vrasje për 1 milionë banorë, duke e bërë që në kombinimin e të dhënave të marrë 54.18 pikë për sa i përket sigurisë në përgjithësi.

Në vend të parë për sa i përket sigurisë renditet Zvicra, e ndjekur nga Sllovenia, Portugalia dhe Austria në vendin e katërt.

Renditja:

Prej tre ditësh vijon zja rri në ishullin e Sazanit.
Z jarri po përhapet me shpejtësi, për shkak se favorizohet edhe nga era, ndërsa deri më tani janë rreth 7 forca zja rrfikëse që po punojnë.

Ndërkohë një rre zik shqe tësues është mundësia e shpë rthimit të mu nicioneve ush tarake që janë depozituar në këtë ishull prej kohës së Ko munizmit.

Gazetari raporton se është përfolur se janë dëgjuar edhe disa shp ërthime, por ende nuk dihet saktësisht.

Sakaq, kërkohet ndërhyrje nga ajri për shu arjen e fl akëve, pasi është e pamundur ndërhyrja nga uji, për shkak të mungesës së mjeteve.

Deri më tani në fl akë është përfshirë e gjithë pjesa jugore e ishullit.

“Në ishullin e Sazanit po vijon zj arri, i cili ka përfshirë pjesën lindore, ndërsa vijon me ritme të shpejta.

Është hera e parë që një zj arr i këtyre masave të rrezikojë ishullin, ndërsa rrez ikon që të shp ërthejnë mun icionet lu ftarake që ndodhen aty.

Ende nuk është përcaktuar saktë sipërfaqja që po di gjet, por është e gjithë pjesa e djathë e ishullit, ku ndodhet dhe porti.

Janë të paktën rreth 70 forca që po punojnë intensisvisht për të sh uar zj arrin, por duket se është e nevojshme ndërhyrja nga ajri sepse përhapja po bëhet në mënyrë të shpejtë, e favorizuar nga era, dhe fakti që nuk ndërhyn dot asnjë mjet tjetër.

Rre zikshmëri të madhe për shpë rthimin e mun icioneve luf tarake, pasi i gjithë ishulli i Sazanit ka pre dha dhe mun icione.

Kjo do të thotë që në gjithë ishullin ka muni cione, është përfolur se janë dëgjuar shpë rthime, por urojmë mos të ketë dë mtim dhe të forcave zj arrfikëse që po punojnë”.