Kulinari

Studime të ndryshme nga Universiteti i Konektikat në Shtetet e Bashkuara të Amerikës arritën në dy konkluzione mbi nje produkt qe ne e konsumojme shume. I pari ishte se vezët ndër të tjera përmirësojnë nivelin e kolesterolit të mirë dhe përbërjen e kolesterolit të keq.

Studimi i dytë sugjeroi se konsumi i tre vezëve në ditë për 30 ditë me rradhë zmadhonte grimcat e kolesterolit të mirë, por nuk ndryshon asgjë në ekuilibrat e kolesterolit të mirë dhe të keq.

Një gjë e tillë nënkupton se vezët nuk janë faktor në rrezikun e sëmundjeve koronare.

Studime të tjera nuk kanë arritur të zbulojnë lidhje të forta mes konsumit të vezëve, ishemisë dhe sëmundjeve të zemrës.

Në vitin 2013, tetë studime të ndryshme të publikuara në Revistën Mjekësore BMJ, tue cilave u referohet AgroWeb.org konfirmuan se ngrënia e një veze në ditë nuk shkakton as sëmundje zemre dhe as ishemi.

Studimet u bazuan në analizat shëndetësore të gjysëm milionë njerëzve të përfshirë në studim në harkun kohor të tetë dhe njëzet e dy viteve.

Në vitin 2016, shtatë studime të tjera zbuluan se konsumi i më shumë se 7 vezëve në javë e ul rrezikun e ishemisë me 12 përqind.

Shumë studime kanë sugjeruar se diabetikët duhet të tregojnë kujdes me sasinë e kolesterolit dietik por edhe konsumin e vezëve.

Por dy studime shkencore arritën në konkluzion të njëjtë. Vezët janë të sigurta edhe për diabetikët, madje nuk rrisin nivelin e sheqerit në gjak apo të triglicerideve.

Sipas ekspertëve, problemi me vezët qëndron tek përdorimi i yndyrës. Nëse vezët skuqen me shumë gjalpë apo shoqërohen me mishra të përpunuar siç janë salçicet apo sallamrat, atëherë ato rrisin kolesterolin e keq dhe rrisin rrezikun e sëmundjeve të zemrës.

Sipas të dhënave të AgroWeb.org një vezë mesatare ka vetëm 1.5 gramë yndyrë të ngopur, 72 kalori, 70 miligramë sodium.

Një pjatë me vezë, sallam e djathë ka 12 gramë yndyrë të ngopur, 450 kalori dhe 1,290 miligramë sodium.

Studimet klinike nga ana tjetër e kanë patur të pamundur të zbulojnë ndikimin afatgjatë të ngrënies së vezëve. Shkencëtarët janë ende të paqartë mbi mënyrën se si faktorët genetikë apo mikrobioma e stomakut ndërvepron me konsumin e vezëve.

Sidoqoftë, vezët mbeten të mira dhe pa ndonjë efekt madhor negativ në organizëm. Çelësi i suksesit të vezëve qëndron tek mos përdorimi i yndyrës dhe kripës.

Byreku është një nga ato gatime që nuk të zhgënjen kurrë. Atë mund ta hash në çdo kohë të ditës dhe në çdo vend. Alternativat janë të larmishme: byrek me spinaq, qepë e domate, fasule, gjizë, djathtë, presh, apo qumësht.

Të gjitha kanë veçantinë e tyre dhe të gjithë byrekët janë super të shijshëm. Receta e rekomanduar nga AgroWeb.org bën fjalë për byrekun me qumësht, një ushqim që të bën të lëpish gishtat.

Përbërësit e byrekut me qumësht

Racionet: 4 ose 5

3 filxhanë çaji miell,

2 kokrra vezë

1 pako gjalpë ose vaj ulliri

¾ liter qumësht

1 filxhan çaji niseshte

pak kripë

Udhëzimet

Si fillim duhen përgatitur petët e byrekut.

Në ditët e sotme mund të përdorni edhe petë të gatshme, por e mira e të mirave është që petët t’i përgatisni vetë.

Hidheni miellin e situr në një tepsi.

Hapni një vrimë në mes të tij dhe hidhni ujë me pak kripë.

Përzierjen e brumit fillojeni nga mesi, duke kombinuar ujin me miellin.

Brumin punojeni me duar për 8-10 minuta.

Pasi brumi të ketë marrë formën e duhur, ndajeni në kuleçe dhe mbulojini me napë të lagur.

Lërini të qëndrojnë për 20-25 minuta.

Më pas hapini kuleçët një e nga një duke i spërkatur me pak niseshte.

Kur petët të jenë hapur sa duhet, piqini mbi pllakën e sobës.

Temperatura duhet të jetë mesatare në mënyrë që petët të mos digjen.

Ndërkohë trazoni qumështin, vezët dhe gjalpin e shkrirë.

Në fund të tepsisë vendosni një petë të papjekur.

Spërkateni me masën e qumështit dhe mbulojeni me një petë tjetër të pjekur.

Spërkatini të gjitha petët një e nga një me masën e qumështit, vezëve dhe gjalpit deri sa tepsia të jetë mbushur e gjitha.

Në fund, mbulojeni byrekun me petën e papjekur.

Lyejeni me gjalpë dhe futeni në furrë.

Lëreni byrekun të piqet për rreth 30-40 minuta.

Pas pjekjes hiqeni nga furra, priteni në copa dhe servireni.

Një recetë e mrekullueshme, e pasur në shije dhe vlera ushqyese.

Ideale për një drekë të shijshme, e kombinuar me peshk të pjekur e oriz dhe shoqëruar me sallatë të freskët me brokoli e lulelakër.

Ndiqni të gjithë hapat nga AgroWeb.org për të përgatitur këtë specialitet fantastik dreke e për të mbledhur gjithë familjen rreth tryezës.

Përgatitja e Peshkut me Oriz dhe Sallatës me Brokoli

Përbërësit

Peshk i freskët Koc ose Levrek (Lloji i peshkut përzgjidhet sipas preferencës dhe sasia e tyre sipas numrit të personave për të cilët do gatuhet)

Limonë të freskët

Vaj ulliri

250 gr oriz

1 karrotë

1 kokërr qepë e thatë e vogël

1 kungull i njomë i vogël

250 gr brokoli

250 gr lulelakër

Kripë

Majdanoz

Piper i zi

Për Përgatitjen e Sallatës  

Vendosni një tenxhere me ujë në zjarr dhe lëreni të vlojë.

Në momentin që uji nis të vlojë shtoni brokolit dhe lulelakrat e pastruara dhe të ndara në degëza.

Lërini të ziejnë për 5-7 minuta dhe largojini nga uji.

Lëngun e tyre mbajeni mënjanë për ta përdorur për përgatitjen e orizit.

Pasi të jenë ftohur pak, brokolit dhe lulelakrat marinojini me kripë, lëng limoni dhe vaj ulliri.

Për përgatitjen e Orizit

Vendosni një tigan në zjarr, shtoni vaj ulliri dhe qepën e grirë shumë hollë. Kaurdisini pak sekonda e më pas shtoni perimet e prera në kubikë, për më shumë shije AgroWeb.org ju sugjeron të shtoni edhe një grusht bizele.

Kaurdisini të gjitha për pak dhe më pas shtojmë orizin.

Kaurdisini derisa orizi të skuqet. Shtoni kripën, piperin e më pas lëngun e perimeve i cili në këtë rast duhet të jetë në përmasën 500 ml. Pra, në raportin 1 me 2 .

E lëmë të ziejë për 10 minuta, më pas orizin e kalojmë në një tavë dhe e fusim të piqet në furrë për 15 minuta.

Pas 15 minutash e lëmë edhe pak në nxehtësinë e sobës dhe e nxjerrim nga furra duke e mbuluar me një letër pjekjeje.

Furrën nuk e fikim pasi do ta përdorim për pjekjen e peshkut.

Për përgatitjen  e Peshkut

Peshkun e pastrojmë mirë me ujë të rrjedhshëm, përmes një thike të mprehtë i bëjmë dy-tre prerje anash në të dyja anët.

E kriposim, nëse preferoni mund të shtoni pak rozmarinë dhe gjethe dafine në mesin e të prerave.

Prisni një limon në feta të holla dhe vendosni dy feta brenda secilit peshk.

Vendosini peshqit në një tavë, ku keni shtruar më parë letër pjekjeje të lyer me vaj ulliri.

Spërkateni peshkun me pak vaj ulliri dhe lëng limoni dhe futeni të piqet në furrën  e parangrohur derisa të marrë ngjyrën e artë të pjekjes.

Pasi është pjekur, peshkun mund ta vendosni mbi orizin e përgatitur dhe ta lini dhe 10 minuta brenda në ngrohtësinë e furrës së fikur dhe më pas servireni duke e spërkatur sipër me pak majdanoz të grirë hollë. /AgroWeb.org

Paçavurja është një ëmbëlsirë fantastike që të mahnit me shijen e saj. Është një specialitet karakteristik i amvisave të Korçës.

Sot, kjo ëmbëlsirë është shndërruar në më të preferuarat e turistëve të huaj që mbeten të magjepsur prej shijes së saj, teksa e provojnë në tavernat e ndryshme korçare.

Quhet Paçavure për shkak të mënyrës së përgatitjes së saj, kjo pasi petat vendosen rrëmujshëm gjatë përgatitjes.

Është pikërisht mënyra e përgatitjes gjithë sekreti i kësaj ëmbëlsire fantastike, e cila nuk kërkon shumë kohë dhe as mund për t’u realizuar.

AgroWeb.org ju sugjeron më poshtë përgatitjen e Paçavures sipas recetës së amvisave korçare.

Përgatitja e Ëmbëlsirës Paçavure në Shtëpi

Përbërësit

1 pako me peta ëmbësirash të gatshëm (i gjeni në supermarkete)

6 kokrra vezë

1 filxhan çaji me arra të thërrmuara

1 filxhan çaji me vaj ulliri

Pak gjalpë i freskët

1 filxhan çaji me kos

1 filxhan çaji me sheqer

1 lugë kafeje me sodë buke

2 pako krem karamel (i gjeni në supermarket)

 Për sherbetin

800-1 kg sheqer

1 l ujë

Përgatitja  

Petat e ëmbëlsirës i mbledhim rrëmujshëm dhe të rrudhosura i vendosim në një tepsi të lyer me pak gjalpë dhe i vendosim të piqen në furrë.

I lëmë në furrë për pak minuta derisa fillojnë të thahen.

Ndërkohë, AgroWeb.org ju udhëzon që në një tas të hidhni vezët, sheqerin, vajin e ullirit, kosin, sodën e bukës dhe krem karamelin.

Përziejini mirë të gjitha bashkë dhe më pas të gjithë masën hidheni mbi petët e thara në furrë. Sipër spërkatini me arrat e thërrmuara dhe futeni të piqet përreth 20-25 minuta.

Ndërkohë, përgatisni sherbetin duke zierë sheqerin me ujin derisa të jetë gati në formën e shurupit pak të trashë.

Pasi ta hiqni ëmbëlsirën nga furra lëreni të ftohet dhe sherbetin hidhjani sipër të nxehtë.

Priteni në forma katrore apo rombi dhe Paçavurja është gati për t’u servirur./AgroWeb.org

Reçeli me pjepër është një mrekulli e shijes së mirë, gjithmonë e përgatitur në shtëpi. AgroWeb.org ju sjell përgatitjen hap pas hapi të këtij reçeli të përsosur dhe që kërkon një sasi më të vogël ëmbëlsuesish se sa frutat e tjera.

Ky reçel i bërë vete ka një shije të këndshme dhe delikate dhe mund të përdoret për mbushjen e ëmbëlsirave, tortave dhe biskotave. Por është gjithashtu i përkryer për ta përhapur në një fetë bukë e për ta konsumuar në mëngjes.

Procedura që duhet ndjekur për këtë recetë është shumë e thjeshtë, por ne ju nxisim që të përdorni fruta të vendit dhe të kujdeseni që t’i zjeni dhe sterilizoni mirë kavanozat ku do të hidhni reçelin. Ruajtja e mirë e reçelit është e domosdoshme, në mënyrë që t’i zgjsni jetëgjatësinë produktit të përgatitur. 

Përbërësit e reçelit të pjeprit

1 kilogram pjepër të pastruar nga lëkura, 300 gram sheqer të errët ose të bardhë, 3 kavanoza qelqi, Koha e Përgatitjes: 10 minuta Koha e Gatimit: 180 minuta Vështirësia: E ulët

Mënyra e përgatitjes së reçelit të pjeprit

Lani dhe pastroni pjeprin duke prerë skajet dhe duke hequr farat e brendshme. Pastaj prijeni në copa të vogla dhe vendosini në një tenxhere të të trashë së bashku me sheqerin.

Vendoseni tenxheren në vatër gatimi në nxehtësi shumë të ulët. Kjo bëhet që të shkrihet sheqeri, ndaj duhet ta përzjeni herë pas here. Kur përzierja fillon të vlojë, ajo do të formojë shkumë në sipërfaqen e vet.

Shkumën mund ta hiqni me një lugë. Ju këshillojme ta shtypni masën me lugë druri ose me aparat derisa të formohet një masë sa më e njëtrajtshme. Vazhdoni ta lini në vatër me nxehtësi të ulët, duke e trazuar vazhdimisht, derisa reçeli të bëhet i trashë.

Pasi masa të jetë gati, kalojeni atë tek kavanozat e pastruar dhe tharë mirë. Mbyllni kapakun dhe vendosini kokëposhtë në një vend të errët larg nga rrezet e diellit për 2-3 ditë.  Sapo të hapet reçeli, ai duhet të mbahet dhe ruhet në frigorifer dhe të konsumohet brenda pak ditësh.