Kulinari

Dredhanik, lakrorë, byrëkë a petanikë pavarësisht emërtesave të tyre sipas zonave e ndryshimeve të vogla në mënyrën e përgatitjes mbeten sërish ndër më të preferuarët dhe ndër gatimet më të mira të kuzhinës shqiptare.

Tradita e amvisave shqiptare në përgatitjen e byrekëve dhe llojeve të ndryshme të tyre është sa e vjetër aq edhe e shijshme.

Nëse do të veçonim byrekun e mbushur me presh, djathë e qumësht, recetë të cilën AgroWeb.org e përcjell më poshtë, padyshim për shumë kënd do të zgjojë nepsin e oreksin për ta gatuar apo për ta patur në tryezën e ngrënies bashkë me familjen.

Mbushja fantastike e kombinuar me presh, djathë të bardhë e qumësht i jep një shije fantastike recetës famoze të nënave e gjysheve shqiptare, atë të dredhanikut.

I lehtë për t’u përgatitur ndonëse kërkon pak durim, e sigurisht shumë dashuri, dredhaniku i shtëpisë është një nga mënyrat më të mira për të kaluar një drekë apo darkë të këndshme me familjen a miqtë.

Përgatitja e Byrekut me Presh

Përbërësit: 1kg presh, 500 gr miell, 1 lugë gjellë miell (për mbushjen e dredhanikut), Një filxhan çaji qumësht, Pak djathë i thërrmuar, Vaj ulliri, kripë

Përgatitja e Mbushjes

Pasi e lajmë preshin mirë me ujë të bollshëm, e grijmë në rrathë të vegjël dhe e hedhim në tenxhere. Shtojmë kripë, dy lugë vaj ulliri, dhe një gotë me ujë. E lëmë zjejë derisa të zbutet e uji të avullojë.

Për ta bërë mbushjen me presh pak kremoze e më të shijshme, në fund, në një tas të vogël hedhim qumështin dhe shtojmë aty një lugë gjellë e pak miell gruri.

E trazojmë bashkë me qumështin derisa të bëhen një masë e trashë dhe e hedhim në tenxheren ku kemi preshin. Përzjejmë masën derisa të bëhet e njëtrajtshme dhe shtojmë edhe djathin e thërrmuar.

Kur Petat i Hollojmë Vet

Si fillim përgatisim brumin. Brumin e zëmë me pak kripë dhe ujë të ngrohtë derisa të formohet. Sekreti i përgatitjes së brumit të mirë qëndron tek përpunimi me duar.

Pasi kemi përfunduar brumin e mbulojmë me një pecetë dhe e lëmë të pushojë përreth 30 minuta.

Më pas, brumin e presim në kuleçë të vegjël. Përdorim pak niseshte për hapjen e tyre. Secilin prej kuleçëve të vegjël e hapim në një formë rrethi 10 cm.

Kuleçët e hapur në formë rrethi i bashkojmë tre e nga tre duke u hedhur disa pika vaji mes tyre.

Secilën nga treshet e bashkuara më pas, e hapim në një petë të madhe. Në secilën prej petave të krijuara hedhim nga dy tre lugë me masën e përgatitur me presh.

Petën e mbledhim në formë roleje dhe e vendosim në formë spirale në tepsinë, të cilën e kemi lyer me pak vaj.

Të njëjtët hapa ndjekim edhe për petat e tjera. Në fund shtrojmë gjithë roletë në tepsi. Më pas lyejmë sipërfaqen e byrekut me pak vaj ulliri dhe e vendosim në furrë me 200 gradë. Pjekja zgjat 30 minuta.

Kur Petat i Kemi të Gatshme

Kur petat i kemi të gatshme procesi është më pak i mundimshëm. Edhe në përgatitjen e roleve me presh në këtë rast ndjekim të njëjtin proces si në rastin e petave të bëra vet.

Për të shmangur tharjen e petave, në një tas të vogël hedhim pak qumësht dhe pak vaj ulliri. Përmes një furçe kuzhine spërkasim të gjitha roletë e mbushura me preshë që kemi vendosur në tepsi.

Këtë proces e kryejmë edhe në fund të pjekjes së dredhanikut, sapo të kemi fikur furrën e sobës.

Lëkura e pjekur e pulës është një ndër pjesët më të shijshme për ata që preferojnë të kripurat. Por, nëse deri dje nuk e keni konsumuar prej kalorive të tepërta, tani është momenti të merrni frymë dhe ta konsumoni lehtësisht.

Është e vërtetë që një gjoks pule pa lëkurë ka pak kalori, por pas hulumtimeve që ka bërë shkolla për shëndetin publik në Harvard, do e kuptoni që nuk ka asgjë të gabuar në konsumimin e lëkurës së pulës,  pasi në të gjenden yndyrna të pangopura.

Këto të fundit janë të dobishme për organizmin tonë dhe mund të ndikojnë në uljen e nivelit të presionit të gjakut dhe uljen e kolesterolit të keq. Në lëkurën e pulës gjendet acidi oleik, i njëjtë me atë  vajit të ullirit. Acidi oleik ka efekte pozitive për sëmundjet kardiovaskulare, inflamatore dhe autoimune.

Studimi thotë se kthimi tek një dietë mesdhetare me yndyrna të mira bën që diabetikët e tipit 2 të reduktojnë përdorimin e insulinës, shkruan Top Channel.

Por lëkura e pulës ndihmon gjithashtu që pula të mos thahet shumë gjatë pjekjes. Lagështia e lëkurës bën që të kurseni kaloritë e tjera nga marinimet me vaj dhe kripë.

Mos harroni se lëkura e pulës nuk është aq e keqe sa keni menduar por është e lartë në kalori prandaj konsumojeni, por jo gjithmonë.

Kjo eshte nje recete e shijshme e cila mund te pergatitet lehtesisht gjate fundjavave, per te konsumuar dicka ndryshe nga perditshmeria.

Përbërësit:

5 bërxolla

1-2 birra

kripë

piper i zi

piper i kuq

Përgatitja:

Ndezim furrën dhe e lemë të ngrohet. Lajmë mirë bërxollat dhe i vendosim në një tepsi.

I hedhim kripën, piperin e zi dhe të kuq dhe i shtojmë birrën, derisa të mbulohen bërxollat.

E vendosim tepsinë në furrë dhe e lemë të piqet për 1 orë në 200 gradë Celsius.

Bërxollat me birrë mund të shoqërohen me oriz ose patate. Ju bëftë mirë!

Kjo është ndër recetat më të mira shqiptare e cila bashkon gjithë familjen rreth tryezës për të shijuar një ndër byrekët më të shijshëm.

Përbërësit (Për brumin)

500 gr miell

1 lugë gjelle kripë

250 ml ujë i vakur

(Për mbushjen)

3 kokrra qepe

4-5 speca të kuq dhe jeshil

3 kokrra domate

3 lugë gjelle vaj ulliri

Kripë dhe pak piper

Përgatitja e mbushjes me domate dhe speca
Si fillim grijmë fare hollë qepët. Në një tigan hedhim vajin e ullirin e më pas qepët për t’i skuqur derisa volumi i tyre të bjerë dhe të marrin një ngjyrë të artë.

Në kohën që qepët skuqen hedhim edhe kripën, e nëse dëshirojmë edhe pak piper.

Më pas, grijmë specat dhe domatet në copa të vogla.

Për t’u hequr me lehtësi lëkurën e domateve më parë i fusim për pak minuta në ujë të ngrohtë.

I hedhim në tiganin ku kemi skuqur qepët si fillim specat dhe më pas domatet.

Mbushjen e byrekut vijojmë ta skuqim derisa domatet të treten dhe masa të bëhet në formën e salcës kompakte.

Më pas e heqim nga zjarri dhe e lëmë të ftohet.

Përgatitja e brumit për byrekun
Në një tepsi hedhim miellin. Hapim një gropë në mes dhe një lugë kripë ndërsa nisim të shtojmë ujin e vakur duke e punuar brumin me dorë.

E punojmë me duar derisa të krijohet një masë kompakte dhe e ndajmë në dy pjesë të barabarta.

Pjesën e parë të brumit e ndajmë në 10 toptha të vegjël dhe secilin prej topthave nisim t’i hollojmë në petë të vogla.

Të gjitha petat e hapura i vendosim njëra mbi tjetrën duke e spërkatur secilën me disa pika vaj ulliri.

Sigurohemi që petën e fundit të mos e lyejmë me vaj por ta përdorim për të mbuluar petët e tjera.

Më pas, të gjithë petën e krijuar nisim ta hollojmë në përmasat e tepsisë që kemi për petanikun.

Me ndihmën e furçës së kuzhinës, tepsinë e lyejmë me vaj ulliri.

Më pas shtrojmë në petën që kemi holluar duke e puthitur në sipërfaqen e tepsisë.

Hedhim mbushjen me speca dhe domate mbi petën që kemi shtruar në tepsi.

Edhe për petën e sipërme veprojmë në të njëjtën mënyrë si me petën e parë.

Pasi e kemi hapur e vendosim mbi mbushjen që kemi shtruar, kujdesemi që të bashkojmë mirë anët e të dyja petave.

Byrekun e spërkasim me disa pika vaji ulliri në pjesën e sipërme.

E fusim për ta pjekur në furrë me 200 gradë. Byreku piqet përreth 30 minuta.

Kjo recetë fantastike, krahas shijes fantastike është ideale për t’u konsumuar për vaktin e drekës por edhe darkës. Shoqërohet në mënyrë të shkëlqyer me bukë të thekur, sallata të ndryshme, të freskëta të stinës, perime të pjekura, ullinj, salcë kosi apo edhe turshi.

AgroWeb.org sugjeron më poshtë përgatitjen e pulës së mbushur me thërrime, një mënyrë fantastike për të kënaqur nepsin dhe oreksin e familjes dhe më të dashurve.

Përgatitja e Pulës së Mbushur me Thërrime dhe Hudhra
(Përbërësit më poshtë janë për 4-5 persona)

1 pulë e freskët 1 kg

Kripë

Piper

Gjalpë i freskët (Për një gatim më të shëndetshëm, AgroËeb.org ju këshillon përdorimin e vajit të ullirit ekstra të virgjër)

Lëngu i një kokërre limoni

4-5 thelpinj hudhra

Për Thërrimet
Në një tas hidhni dhjetë lugë miell dhe pak kripë.

Rrihni tre të verdha vezësh dhe shtojini tek mielli.

Përzjeini miellin me vezët me duar duke e shkoqur me dy pëllëmbët e duarve.

Bëjeni këtë proces derisa i gjithë mielli të shndërrohen në kokërriza të vogla.

Më pas, vendosini thërrimet në një tavë që të pushojnë për 20 minuta.

Përgatitja
Si fillim AgroWeb.org ju sugjeron nisjen e përgatitjes së thërrimeve (si më sipër).

Pasi të jenë gati hidhini në një tas, hidhuni pak vaj ulliri, hudhrat e shtypura, nëse preferoni mund të shtoni edhe një grusht me arra të thërrmuara. Përzjeini të gjitha bashkë.

Ndërkohë, pastroni pulën me ujë të rrjedhshëm. Vendoseni të zjejë në një tenxhere me ujë me kripë e pak gjalpë të freskët.

Pasi mishi i pulës të ketë zjerë (por jo plotësisht, pasi do piqet edhe në furrë) dhe të jetë i butë largojeni nga tenxherja.

Pulën siç e keni të plotë vendoseni në një tavë ku më parë keni vendosur një letër pjekjeje.

Hidhni në tasin ku keni thërrimet dhe hudhrat një gotë nga lëngu i pulës dhe me të gjithë masën e përgatitur mbushni pulën.

Lyejeni pulën me pak gjalpë të freskët, hidhini sipër pak piper dhe pak nga lëngu që keni zjerë më parë, mbulojeni të gjithë pulën me letër pjekjeje dhe futeni të piqet në furrë të parangrohur në temperaturë maksimale për 30 minuta.

Më pas lëreni të ftohet pak dhe shërbejeni duke e spërkatur me pak lëng limoni.

Kjo recetë e veçantë është perfekte për stinën e verës. E lehtë, e shkrifët dhe plot shije, kjo bukë mund të jetë shoqëruesja ideale e vakteve familjare. Kokrrat e misrit luajnë rolin e ëmbëlsuesit natyral për brumin e bukës. Gjithashtu dhe e bëjnë atë akoma dhe më poroze.

Ka një shije të veçantë dhe mund të konsumohet në të gjitha vaktet e ditës. Fantastike për t’u konsumuar mëngjeseve me gjalpë të freskët, qumësht, djathë e reçel, ashtu siç shoqëron në mënyrë perfekte supa, gjellë e tava të ndryshme gjatë drekës, perime të pjekura apo sallata të freskëta të stinës.

Për një vakt të lehtë dreke, buka me miell misri dhe qumësht është ideale për t’u shoqëruar me kos apo me djathë e perime të freskëta siç janë domatet dhe kastravecat.

AgroWeb.org ju sjell më poshtë recetën e përgatitjes së bukës me miell misri dhe qumësht krejt lehtë në shtëpi.

Përgatitja e Bukës me Miell Misri dhe Qumësht
Përbërësit
280 g miell misri

140 g miell gruri i imët

½ lugë çaji me sodë buke

1 lugë çaji me kripë

1 lugë çaji me sheqer

120 ml qumësht

3 vezë

130 g misër kokërr të zjerë (e gjeni në markete)

4 lugë gjelle me gjalpë të tretur

Si të përgatitet
Lyeni me pak gjalpë të freskët një tavë me diametër 24 cm. Sobën e ngrohim në 220 gradë.

Në një tas të madh përziejmë miellin e misrit, miellin e grurit, sodën e bukës, kripën dhe sheqerin.

Në një enë tjetër hedhim qumështin dhe vezët, i rahim deri sa të përfitojmë një masë kremoze.

Më pas shtojmë gjalpin dhe kokrrat e misrit të zjerë dhe përsëri i përziejmë me kujdes për të ruajtur formën e misrit.

I bashkojmë të dyja masat bashkë dhe i përziejmë me kujdes që të mos na formohen kokrriza.

Masën që na formohet e kalojmë në tavën e lyer me gjalpë.

E vendosim në furrën e parangrohur për 20-25 minuta, derisa e shohim që ka marr një ngjyrë të artë.

Në fund bëjmë dhe një provë shumë të lehtë, nëse buka ngrihet pasi e shtypim pak me gisht (si një sfungjer) është gati për t’u shërbyer.

Kjo bukë shkon shumë me supa dhe gatime pak pikante, por mund te konsumohet për një darkë të lehtë./AgroWeb.org