Kulinari

Supa e përgatitur me lëng turshish është kombinimi më perfekt për shijen por edhe shëndetin e organizmit gjithashtu.

Ky është një gatim special që me siguri do t’ju kënaqë nepsin dhe oreksin sapo ta provoni.

E veçanta e kësaj recete është përgatitja e saj me lëng turshish, ku në këtë gatim do t’ju duhen turshitë e kastravecit dhe lëngu i tyre.

Shoqërohet në mënyrë të shkëlqyer me bukë të thekur, sallata të freskëta të stinës, byrekë shtëpie, perime të pjekura etj.

Më poshtë, do të gjeni nga AgroWeb.org recetën fantastike të përgatitjes së kësaj supe me shije të mrekullueshme, që me siguri do përfshihet në menunë e recetave dhe gatimeve të shtëpisë suaj.

Përgatitja e Supës me Lëng Turshish

Përbërësit

4 kastraveca turshi

2 filxhan çaji me lëng kastraveci turshi

2 patate mesatare të prera në kubikë

2 karrota të prera në kubikë

2 lugë gjelle miell gruri

600 ml lëng pule (ose ujë)

1 filxhan çaji me qumësht

2 lugë gjelle gjalpë

Vaj ulliri

Kripë, piper, majdanoz i freskët

Përgatitja

Si fillim, AgroWeb.org ju udhëzon të vendosni një tenxhere në zjarr.

Shtoni aty gjalpin dhe vajin e ullirit, karrotat e patatet e prera në kubikë. Kaurdisini për dy minuta, më pas shtoni kastravecat e prera në feta ose kubikë.

Kaurdisini të gjitha bashkë.

Më pas, shtoni lëngun e pulës ose ujë, lëngun e turshive dhe lërini të ziejnë sa të marrin një valë dhe patatet e karrotat të jenë zbutur.

Shtoni kripën në sasinë e preferuar.

Ndërkohë, në një tigan, hidhni pak vaj ulliri, shtoni miellin dhe kaurdiseni në zjarr derisa të marrë një ngjyrë të verdhë të artë, hiqeni nga zjarri dhe në këtë moment shtoni qumështin.

Përziejeni mirë në mënyrë që e gjithë masa të bëhet e njëtrajtshme dhe të mos krijohen kokrriza.

Shtojeni masën e miellit dhe qumështit tek supa duke e trazuar në zjarr të ngadaltë për disa minuta derisa supa të trashet dhe më pas largojeni nga zjarri.

Spërkateni me piper dhe majdanoz të freskët të grirë hollë dhe gati për t’u shërbyer./AgroWeb.org

Një recetë fantastike, tipike e traditës shqiptare me një shije të plotë dhe speciale për një vakt të shijshëm dreke apo edhe darke.

Të përgatitura në shtëpi dhe të skuqura apo të pjekura në furrë, shoqëruar me salca të ndryshme të freskëta shija e këtij gatimi mbledh padyshim gjithë familjen drejt tryezës.

Kjo recetë tipike, e përgatitur nga amvisat shqiptare për dekada me radhë është një mënyrë fantastike për të servirur një pjatë të shijshme për veten, fmailjen dhe më të dashurit.

Qoftet e shtëpisë shoqërohen në mënyrë fantastike me patate të furrës apo pure patatesh, sallata të freskëta të stinës e zahire të ndryshme të kuzhinës shqiptare siç janë turshitë etj

AgroWeb.org u sugjeron më poshtë recetën e përgatitjes së qofteve të shtëpisë.

Përgatitja e Qofteve të Shtëpisë

Përbërësit

(Përbërësit më poshtë janë për 4-5 persona)

300-400 gr mish i grirë

2 kokrra qepë

2 feta bukë

1 kokërr vezë

4-5 lugë gjelle miell

3-4 thelpinj hudhra

Vaj

Kripë, piper, nenexhik

Përgatitja

Në një tas të madh bashkojmë mishin e grirë me vezën, bukën e qullur me ujë ose qumësht, kripën, piperin, nenexhikun e grirë hollë, qepët dhe hudhrat e grira hollë, miellin dhe i përzjejmë  mirë derisa masa të jetë bërë homogjene.

Qoftet i ndajmë në forma të rrumbullakëta në madhësinë e një kokër are.

I kalojmë në miell dhe më pas i skuqim në zjarr të fortë nga të dyja anët.

Nëse preferoni,  mund të përgatisni edhe salca të ndryshme shtëpie për t’i shoqëruar. Mund të përgatisni salcë me domate dhe hudhra.

Mjafton të skuqni si fillim 5-6 thelpinj hudhra të shtypur me vaj ulliri , e më pas shtojini 4-5 domate të grira në rende, hidhini kripë, piper e pak spec djegës nëse preferoni dhe  luereni në zjarr derisa salca të jetë gati.

Por mund të përgatisni gjithashtu edhe salcë kosi të kombinuar me kastraveca të grirë, hudhra dhe arra të grira gjithashtu. Sipër spërkateni me pak vaj ulliri. /AgroWeb.org

Gatimet tradicionale të zonës së Labërisë u promovuan në panairin e organizuar në Kotë të Vlorës.

“Trashëgimia Gastronomike” apo e “Kuzhinës Tradicionale”, titullohej aktiviteti i zhvilluar nga bashkia Selenicë, pjesë e projektit “Bashkitë për në Europë”, në bashkëpunim me zyrën e BE-së, ku e pranishme ishte dhe drejtoresha e projektit “Bashkitë për në Europë, Jolanda Trebicka.

Nga e gjithë harta e bashkisë banorët erdhën me produktet e tyre të shumta, gjellët tradicionale, duke shndërruar këtë panair në një sofër të madhe të shtruar në qendrën e qytezës së Kotës.

Amvisat kishin shtruar e mbushur gjithë sofrën Labe me gjellët tradicionale. Edhe mishi i pjekur ishte i pranishëm në këtë panair. Pjesëmarrja ishte nga bizneset, banorët e kësaj zone dhe amvisat, të cilat kishin përgatitur gatimet që do të ekspozonin në këtë panair.

Një falënderim u bë nga kryetari i bashkisë së Selenicës, Përparim Shametaj edhe për nxënësit dhe mësuesit e të dy shkollave të Kotës, për ndihmesën dhe bashkëpunimin e dhënë, për realizimin e këtij panairi.

“Identifikimi, ruajtja dhe pasurimi i mëtejshëm i traditës së gatimit, ashtu si në tërësinë e vlerave të kësaj bashkie, merr rëndësinë e saj, në identifikimin e kulturës së kësaj treve. Trashëgimia e të gatuarit, e bukës dhe gjellët tradicionale të zonave të vendit, kanë të veçantën e tyre, ruhen dhe transmetohen tek brezat”, tha Shametaj.

Kryetari Shametaj u shpreh se “kjo bashki ashtu siç njihet për traditën, zakonet, kulturën ka dhe të veçantën e kulturës së gatimit”.

“Njohja dhe promovimi i vlerave të kuzhinës tradicionale, ashtu si pjesë e së tërës, të kulturës, zakoneve, traditave të kësaj bashkie, duhet venë në shërbim dhe në në dispozicion të zhvillimit të turizmit të kësaj zone, me resurse të shumta, por që sot ndodhet në vështirësi, por gjithsesi perspektiva shihet dhe do të jetë optimiste”, nënvizoi Shametaj.

Gjyshet dhe nënat e Labërisë gatuanin në oxhakët e shtëpive, në furrat tradicionale, me tepsitë e tenxheret, në zjarrin me dru lisi, a prralli, që janë dhe “mbreti” i zjarrit dhe i gatimit, piqnin bukën e misrit, bukë saçi, kulaçin e grurit në vatër, zienin mishin, apo e piqnin në hell qengjin ose kecin. Nënat, gratë apo vajzat, përgatisnin gjellën, ndërsa mishin e pjekur e përgatisnin burrat, apo djemtë. Pranë mbanin edhe bijat, bijtë, mbesat e nipërit, që i ndihmonin dhe njëkohësisht mësonin se si duhet gatuar dhe përgatitur!

Mishi i pjekur në helli është ushqimi tradicional i Shqipërisë së Jugut dhe i Labërisë, sidomos mishi i qengjit dhe kecit.

Gjellët tradicionale të Labërisë dhe sipas stinëve janë edhe: Byreku, disa lloj, Harapashi, i gatuar me të brendshme qengji, Rosnicat e skuqura me zog vendi, ose zogu shqirak, Dollma, Rosnicat e bardha, Reshedia, Revania, Yshmeri, Qullapitja, Bakllavaja, (Samësi) sidomos ai me sherbet mjalti.

Por, edhe Urrëla, ajo me produktin; qumësht deleje, mbajtur në lëkurët e bagëtive dhe e përdorur sidomos në stanet e stinët e vjeshtës dhe të dimrit, janë ushqimet karakteristike, të zonës sonë, që plotësojnë sofrën tradicionale, të cilat janë ruajtur, dhe kanë ndryshuar gradualisht.

Pija alkoolike tradicionale në zonën e kësaj bashkie është sidomos rakia e nxjerr nga rrushi, koçimarja, por ka në menunë e pijeve edhe raki të nxjerr nga Mëni, Manaferrat, po edhe nga Kumbulla, jo me shumicë.

Territori i kësaj bashkie mundëson dhe favorizon zhvillimin e turizmit, duke u shtrirë në një terren mjaftë të favorshëm: fushor, kodrinor e malor, me lumenj, liqene, pyje dhe kullota, vende me vlera antike, historike, kulturore dhe turistike, të begata, me tradita zakonore, të cilat i ruan, i zhvillon dhe promovon edhe kjo bashki, për të qenë një vend atraktiv, i vizitueshëm si nga turistët vendas dhe ata të huaj./atsh

Aroma e mrekullueshme e kësaj recete të vjetër, traditë e nënave dhe gjysheve shqiptare mbush gjithë shtëpinë me dëshirën për ta konsumuar menjëherë sapo ajo shërbehet në tryezë.

E lehtë dhe plot shije, kjo pjatë tipike e kuzhinës tradicionale është ideale për gjallërimin e organizmit dhe shoqërohet në mënyrë të shkëlqyer me sallata të freskëta të stinës.

AgroWeb.org ju sugjeron më poshtë recetën e shijshme të përgatitjes së supës me mish pule dhe kos e hudhra në shtëpi.
Përgatitja e Supës me Mish Pule dhe Kos
(Përbërësit më poshtë janë për 4-5 persona)

4-5 thela mish pule

2 lugë gjelle miell gruri

Një filxhan çaji me kos

1 kokërr vezë

Vaj ulliri

Pak gjalpë i freskët

Piper

Kripë

Majdanoz

1-2 thelpinj hudhra të shtypura
Përgatitja
Si fillim, AgroWeb.org ju udhëzon të pastroni me ujë të rrjedhshëm thelat e pulës dhe më pas vendosini në një tenxhere ku keni hedhur pak vaj ulliri dhe pak gjalpë të freskët.

Kaurdisini për 1-2 minuta nga të dyja anët, shtoni kripë dhe mbulojini mirë me ujë.

Lërini të ziejnë derisa mishi i pulës të jetë zbutur.

Ndërkohë, në një tas më vete rrihni vezën, më pas shtoni kosin dhe përziejeni mirë masën derisa ajo të bëhet homogjene.

Në vijim, vendosni një tigan në zjarr. Shtoni pak gjalpë dhe pak vaj ulliri dhe kaurdisni miellin derisa të marrë ngjyrë të artë.

Në këtë moment hiqeni nga zjarri dhe nisni të hidhni nga pak masën e kosit dhe vezës duke e përzjerë masën në mënyrë të pandërprerë derisa e gjithë masa të bëhet e njëtrajtshme dhe të mos ketë kokërriza.

Pasi mishi i pulës të ketë zierë, i largojmë thelat nga tenxherja dhe i lëmë mënjanë.

AgroWeb.org ju udhëzon të shtoni masën e kosit me vezë dhe miell tek lëngu i pulës dhe përzjeheni mirë derisa masa të njëtrajtësohet me lëngun.

Vendoseni tenxheren në zjarr të ulët. Shtoni thelat e mishit të pulës dhe lëreni të zjejë për 5 minuta duke e përzierë herë pas here.

Në fund i hidhet piper, majdanoz, 1-2 thelpinj hudhra të shtypura sipas dëshirës.

Kur shërbehet i hidhet sipër sipas preferencës pak lëng limoni disa pika gjalpë të freskët të shkrirë./AgroWeb.org

Është një recetë e thjeshtë, shumë e shijshme dhe e mrekullueshme. Gjizën e përdorim në shumë receta të përditshme. Gjiza shkon mirë me speca të skuqur, me vezë, me spinaq, vaj ulliri e hudhër. Ajo është antipasta e preferuar e burrave që e shoqërojnë atë me raki. Vështirë të gjesh një ushqim të shpejtë, të shijshëm dhe plot vlera siç është gjiza. Por nuk është vetëm shija e saj, e mjaftueshme për t’iu dorëzuar kënaqësisë që të ofron ky produkt bulmeti, po aq të rëndësishme janë edhe vlerat shëndetësore që organizmi përfiton kur e konsumojmë atë. Më poshtë, AgroWeb.org ju sjell përgatitjen e gjizës me vaj ulliri dhe hudhra, një pjatë thjeshtë fantastike.

Gjizë me Vaj Ulliri të Freskët dhe Hudhra

Përgatitja (Përbërësit për 4-5 persona)

500 gr gjizë me kripë

4-5 thelpinj hudhra të shtypura

3-4 lugë gjelle me vaj ulliri

Piper i zi

Spec djegës (sipas dëshirës)

Si fillim  ju këshillon që të parangrohni furrën në temperaturë maksimale 200 gradë celcius. Hidhni vajin e ullirit në një tigan, vendoseni në zjarr shtoni aty gjizën dhe përzjeheni përreth 5 minuta. Në fund shtojini hudhrat e shtypura dhe pëzjeini bashkë. Të gjithë masën që keni në tigan, transferoheni në një tavë të vogël dhe futeni të piqet për 5 minuta në furrë. Në fund spekateni me piper të zi dhe pak spec djegës dhe është gati.

Vlerat ushqyese të gjizës  Profili i saj ushqimor është i pasur por në varësi të llojit të qumështit dhe kripës së përdorur. Në një sasi prej 226 gramë gjizë të prodhuar nga qumësht me pak yndyrë do të gjeni:

163 kalori, 28 gramë proteinë, 6.1 gramë karbohidrate ,2.3 gramë yndyrë

30% të dozës së rekomanduar ditore të fosforit

30% të dozës së rekomanduar të sodiumit

29 % të dozës së rekomanduar të seleniumit

24% të dozës së rekomanduar ditore të vitaminës B12

22% të dozës së rekomanduar ditore të riboflavinës

14% të dozës së rekomanduar ditore të kalçiumit

7% të dozës së rekomanduar ditore të acidit folik

Ekspertët e AgroWeb.org theksojnë se gjiza përmban sasi të mjaftueshme të vitaminave B1, B3, B6, A por edhe hekur, magnez, zink dhe bakër. Ajo duhet konsumuar rregullisht, së bashku me ushqime të tjera të shëndetshme./AgroWeb.org

Nana ime ka ca antena speciale që e kupton pa hyrë në shtëpi se cili nga njerëzit e shtëpisë ka ndonjë rënie të humorit dhe pa humbur kohë rrëmben pecin (okllainë) e nis të bëj petët. Sot, ka bërë një byrek me spinaq dhe gjizë pa kripë që megjithëse është ende herët për t’u ulur në tryezë, katër copa i përlava.

Nana e bën byrekun si çamët me pesë petë gjithsej, petë të cilat janë kaq të hodha sa mund të dredhësh duhan.

Ajo zë brumin e më pas e tërholl duke hedhur pak niseshte në tryezë për secilën petë. Për çdo petë përafërsisht është një grusht miell sipas dorës së saj. Meqë i ka duart e vogla porsi një fëmijë, duhet të jetë pak a shumë një lugë gjelle miell. Nëse nuk dini të tërhollni petë si puna ime, blejini të gatshme, se nana nuk thotë gjë.

Ja si e bën byrekun nana: http://rozmarina.al/byreku-i-nanes-osh-nona/