Histori

Shpëtimtarja e botës ose Shën-Tereza shqiptare

Sikur t’a dinin e gjithë bota mbarë dhimbjen të cilën po e kalonim , të gjithë do të na vinin në ndihmë . Por ndodhi e kundërta . Ata kurrë nuk na erdhën në ndihmë dhe të gjithë ishin gjakëftohtë ! Kurse shqiptarët dëshironin që t’a bëjnë të njohur atdheun e tyre në gjithë botën , por nuk ishin kurrë aty .
Vetëm shqiptarët kanë qenë ata të cilët ishin humanistët më të mëdhenj . Ajo ishte edhe Shën-Tereza .Më fal oj nëna e të gjithë të varfërve të botës , që nuk e kam kushtuar një shkrim për ty , për vlerat e lirisë dhe për zemrën e madhe që e kishe edhe pse ishe shtat-shkurtër ! Nuk të bën të mirë trupi apo pamja fizike , ka të bëj vetëm me veprat e mira që ke lënë në botë .
Vetëm 7 personalitete jo-amerikane iu është dhënë çmimi Qytetarë Nderi gjatë gjithë historisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës , në mesin e këtyre personaliteteve është edhe shqiptarja Gonxhe Bojaxhiu – Nënë Tereza . Krenari dhe vetëm krenari është emri i kësaj qenieje njerëzore .
Evropë , mjaft më mbylle sytë , Shqiptarët janë krenaria jote dhe do të jenë gjithmonë të tillë . Shpirti i tyre ka punuar për Shqipërinë , por edhe për njerëzit e tu ! Si ka mundësi që nuk krenohesh me këtë ? Edhe na ke ndarë , por edhe nuk je krenar për veprat e mira të shqiptarëve . Mbetesh vetëm një plakë pa ndjenja , por pikërisht për Nënën Terezë duhet të jesh krenar edhe për gjithë shqiptarët .
Ne shqiptarët jemi një laps i vogël i dërguar nga zoti dhe dërgojmë një mesazh paqeje për të gjithë . Kështu thoshte edhe Nëna Terezë . Ata të varfër nuk kishin fuqi për të mbijetuar , ishin pothuajse të vdekur , pa ndonjë gjë për të ngrënë dhe për të mos thënë pa as më të voglën shpresë për të jetuar . Një ditë jeta e tyre ndryshoi , erdhi një shqiptare e ndershme nga Shkupi në misionin për t’u bërë shpëtimtarja e atyre fëmijëve .
Nëse duhet të flitet diçka për Nënën Terezë , ajo duhet të flitet në gjuhën shqipe . Ajo është shqiptare , me nënshtetësi indiane , një murgesh katolike , e cila i përket gjithë botës , por në zemër i përket Krishtit . Një shpëtimtare e botës !Në vitin 2003 , Nëna jonë u bë “e lumnuar” dhe kjo ishte njëra ndër ngjarjet më të rëndësishme të popullit shqiptar . Pas 12 vjetësh , erdhi edhe momenti që të bëhet shenjtërimi i kësaj murgeshe , e cila ishte gjithmonë në shërbim të botës . 4 shtatori do të ishte ajo ditë , kur shqiptarët do të ishin gjithmonë të bashkuar dhe bota do t’i shihte njëherë e mirë vlerat tona kombëtare . Kjo të bën krenar sepse bota të sheh me një sy më miqësor ! Ata që nuk kan ditur se çfarë është fjala “Shqiptar” e dijnë fal Nëna Terezës .
“Biri im , të lutem shpëtoji shqiptarët e mi .” – ishin fjalët që Nëna Terezë i’a tha nëpërmjet telefonit Presidentit Amerikan Bill Clinton dhe fal Nënë Terezës , ai ka përmbushur një detyrë ndaj saj dhe vlerave të lirisë . Veprat e saj për botën , e bënë këtë grua shtat-shkurtër femrën , që do të fitonte çmimin Nobel për paqe ! Duhet të kërkojmë patjetër që eshtrat e saj të prehen të qeta në vendlindjen e saj , në Shkup .
Kur je me Nënën Terezë , e gjithë ajo që duhet të bësh është vetëm t’a dëgjosh ! Thëniet e saj janë perlat e gjithë botës . Veprat e saj për botën , janë fytyrat e gjithë shqiptarëve anembanë botës . Ai ose ajo që e përdhos ose e shan këtë nënë shqiptare , nuk e meriton as respektin e një fëmije . Kjo femër shhqiptare është frymëzimi i çdo shqiptari , krenaria e gjithë botës . Prandaj edhe Evropa duhet t’i hap sytë .
Njëra ndër thëniet më të mira të saj është kjo – “Nëse luksi na rrethon , ne humbasim shpirtin . Ne do të jemi të aftë të duam të varfërit nëse njohim varfërinë dhe jemi vetë të varfër .” – Nëna Terezë /ikvi.at/

Shpëtimtarja e botës ose Shën-Tereza shqiptare Read More »

Shqiptarët, kaq të ndryshëm nga grekët dhe sllavët

Njohuritë e tij për Arbërinë janë mahnitëse: përtej një përshkrimi të thjeshtë, ato paraqesin një familjarizim me botën arbërore, gjuhën e tyre dhe individualitetin etnik që i shquante nga popujt përreth

Arbëria e vogël, por me ngjarjet e gjëmishme kishte tërhequr interesimin e mileut evropian të shekullit të pesëmbëdhjetë. Një prej tyre ishte edhe vetë Papa Piu II (1405-1464), një mendje humaniste si pak të tjerë në kohën e tij. Ai kishte njohuri jo të vogla edhe për brigjet kundruall Italisë, atje ku po luhej drama që përcaktonte fatet e Evropës.

Njohuritë e tij për Arbërinë janë mahnitëse: përtej një përshkrimi të thjeshtë, ato paraqesin një familjarizim me botën arbërore, gjuhën e tyre dhe individualitetin etnik që i shquante nga popujt përreth.

Enea Silvio Piccolomini, i njohur ndryshe si Papa Piu II, ka lënë pas vetes një vepër të vëllimshme të përbërë prej 13 librash. Në mesin e tyre, ai ravijëzoi ndër të parat trajtesa për Evropën dhe Azinë.

Ai mbahet mend për thirrjet e tij për një kryqëzatë të përgjithshme kundër pushtuesve osmanë. Në nëntor të vitit 1463, Papa Piu II shestoi organizimin e një mësymje të përgjithshme antiosmane, duke llogaritur kryesisht në fuqitë e Skëndërbeut, prej të cilit priste se do t’i mblidhte 20 mijë burra në armë. Prej Durrësit, forcat kryqtare do të marshonin tutje nën udhëheqjen e Skëndërbeut.

Nga libri i tij që ka njohur dhjetëra ribotime e përkthime, portali Konica.al ka shkëputur për lexuesit e tij pjesën ku flitet për shqiptarët:

“Ajo çka tani quhet Shqipëri dikur ishte pjesë e Maqedonisë që shtrihej në perëndim. Siç kam shënuar, ishte vendi i Dyrrahiumit dhe Apolonisë – qytete me nam në lashtësi. Gjuha e këtij kombi është e pakuptueshme si për grekët ashtu edhe për ilirët (me këtë term anakronik në mesjetë quheshin sllavët – shën i red.). Besoj se raca e këtij populli dikur erdhi nga Shqipëria që fqinjëron me Kolhinë në Skithinë aziatike, meqë shkulme të fiseve barbare shpesh vërshonin provincat e Greqisë dhe Italisë. Në këtë tokë, Musa (Moisi Golemi – shën i red.) mbajti pushtetin. Edhe pse i lindur nga prindër të krishterë, ai nuk arriti t’i qëndronte besnik fesë katolike dhe rrëshqiti drejt çmendurisë së Muhamedit. Por ai i hodhi mënjanë ritet e Muhametit njësoj siç kishte braktisur Krishtin, për shkak se ai iu rikthye ligjit të stërgjyshërve të tij, edhe pse i përbuzte dy fetë dhe nuk i qëndroi besnik asnjërës, pëlqeu të vdiste si një i krishterë më shumë sesa një turk. Ai vdiq i sëmurë menjëherë pas rënies së Konstandinopojës. Gjergj Skënderbeu, një burrë me prejardhje të fisme, mori trashëgiminë e tij. Ai kaloi thuajse krejt jetën në armë, duke luftuar për emrin e Krishtit, mposhti dhe i dha dërmen shumë skuadroneve të mëdha turke. Ai disi e mbajti fenë besnike ndaj Bibles së krishterë, edhe pse sot thuhet se ajo është braktisur me të madhe për shkak të shumë sulmeve armiqësore. Mbreti Alfons dërgoi shpesh ushtarë në Shqipëri dhe pas marrjes së kontrollit të qytetit të Krujës, e mbrojti atë kundër turqve. Kur nipi i Skënderbeut kaloi në anën e turqve dhe sajoi një komplot kundër ungjit të tij, ai u kap prej tij, u kalua tek Alfonsi dhe u rras në burg. Papa Kaliksti, njësoj, dërgoi tek Skëndërbeu mjaft ndihma monetare. Vlora është një qytet shqiptar jo i madh, që shtrihet në një liman ku kalimi në Itali është i shkurtër. Bajaziti ishte i pari nga turqit që e zaptoi atë dhe kur shpërtheu rebelimi, u rimor nga Murati. Nuk e di cili rrezik kanos Italinë”./Njekomb

Shqiptarët, kaq të ndryshëm nga grekët dhe sllavët Read More »

Plan-propozimi i CIA-s për ndërhyrjen në Shqipëri, tentativat për të rrëzuar Enver Hoxhën në kuadër të Luftës së Ftohtë. Zbardhen detajet

CIA zbardh planin e saj fillestar për të rrëzuar regjimin komunist të Enver Hoxhës. Në një dokument të deklasifikuar nga gazeta, tregohet se më 10 qershor 1949 CIA kishte gati një projekt mbi të gjitha lëvizjet që do të ndiqeshin për të larguar Hoxhën nga pushteti. Aty tregohet se gjithçka bëhej në kuadër të luftës së ftohtë, ndërsa më tej përshkruhen mënyrat që do të ndiqeshin.

10 qershor 1949

Plan-propozimi i CIA-s për ndërhyrjen në Shqipëri

Operacioni që ne kemi parashikuar për Shqipërinë nuk është i madh, sipas standardeve moderne dhe me gjithë suksesin e tij të mundshëm, nuk do të jetë vendimtar për Luftën e Ftohtë. Por ne besojmë se meriton vëmendjen tuaj në këtë kohë, për tre arsye.Së pari ai do të jetë operacioni i parë i balancuar i grupeve OPC me një numër të gjerë teknikash. Operacioni ka sigurisht implikacione ushtarake dhe me të ne kërkojmë të rrisin dhe të demonstrojmë aftësitë e Këshillit Kombëtar të Sigurisë në operacionet klandestine të SHBA, me kontroll të centralizuar dhe politika të udhëzuara nga Departamenti i Shtetit dhe stabilimenti kombëtar ushtarak.

Projekti shqiptar nisi pas përçarjes politike mes Kremlinit dhe Jugosllavisë, kur dhe u bë e qartë se Shqipëria mbeti fizikisht e izoluar nga pjesa tjetër e bllokut komunist. Prandaj Departamenti i Shtetit mendoi se nisja e trazirave në Shqipëri mund të lehtësojë presionin që ushtrohet në Greqi nga guerrilasit komunistë me bazë në Shqipëri dhe përmbysja e pushtetit në Shqipëri do të kishte kështu efekte të gjera përtej perdes së hekurt. Gjithashtu është e qartë se Bashkimi Sovjetik nuk ka mundësi kundërsulmi ndaj operacioneve klandestine kundër Shqipërisë, prandaj OPC nisi planifikimet në mesin e dimrit është në fazën e gatishmërisë për të nisur operacionet më 1 korrik.

Siç mund ta shihni nga harta Shqipëria është një vend thuajse katërkëndor i kufizuar me Adriatikun, Jugosllavinë dhe Greqinë. Terreni i saj është fushor në zonat bregdetare duke u rritur në kodrinor drejt lindjes, dhe ka një kompleks malor qendror nga veriu drejt jugut. Zona e kufirit me Jugosllavinë është malore me Alpet që ngrohen deri në 3000 metra lartësi. Rruga ka vetëm në zonat bregdetare dhe hyrja klandestine në vend është e thjeshtë si gjatë bregdetit dhe gjatë kufirit grek.

Informacione

Shqiptarët janë një popull i trazuar që gjithmonë kanë pranuar të luftojnë për para ose për të grabitur. Grupet kryesore shoqërore janë klanet familjare, prandaj dhe ata refuzojnë kontrollin e ashpër qendror që përfaqësohet nga komunizmi. Vendi raportohet se është përfshirë nga trazira, ku dominon popullsia gegë në veri, me disa qindra guerrilë anti-qeveritarë në terren. Shqipëria është një vend fshatar po nuk plotëson dot nevojat e saj të ushqimit për nga prodhimi. Industria nuk ekziston, vendi prodhon disa minerale dhe një sasi nafte, të cilat eksportohen në këmbim të ushqimit. Jugosllavia ka qenë partneri kryesor tregtar i Shqipërisë dhe ndarja me Titon ka sjellë krizë të gjerë në vend.

Sovjetikët po përpiqen të mbushin këtë boshllëk por deri tani pa sukses. Forcat ushtarake të vendit arrijnë në 65 000 njerëz që janë të pajisur keq dhe nuk konsiderohen të besueshëm. Policia e sigurisë përbën forcën më të madhe dhe janë shumë më të efektshëm se ushtria, por dhe në ta ka elementë rebelë. Qeveria aktuale është radikale komuniste dhe drejtohet nga Enver Hoxha.

Ai erdhi në pushtet në 1945 duke shpallur atë që sot është bërë standardi komunist i “Demokracisë Popullore”. Fillimisht e gjithë makineria e shtetit kontrollohej nga Jugosllavia, si për shembull valuta jugosllave që qarkullonte lirisht në Shqipëri.

Me ndarjen me Titon, Hoxha u bë një ushtar i Moskës dhe duket se është veçuar nga stabilimenti sovjetik për trajtim të veçantë. Por ai duhet të zgjidhë punët me devijacionistët brenda qeverisë së tij, pasi ka raportime për fraksione brenda partisë. Sinjalet e mësipërme tregojnë se Shqipëria është e gatshme për revoltë dhe ajo çka nevojitet është vetëm udhëheqje, pak financim dhe pak armë. Në fushën e politikës së jashtme situata ka disa tipare delikate.

Situata jashtë kufijve

Jashtë Shqipërisë ka rreth 1500 azilantë anti-komunistë të cilët janë të ndarë në fraksione kundërshtare dhe asnjëri nuk është i rangut të lartë. Nga grupet e shumta tre janë më të rëndësishme, ai i ish-mbretit Zog që është përzënë nga italianët në 1939 dhe që përçmohej nga shumica e shqiptarëve. Balli Kombëtar, që është grupi më i fortë ka ide republikane liberale dhe drejtohet nga Mit’hat Frashëri. Grupi tjetër është Blloku Kombëtar Indipendent, monarkist konservator.

Këto grupe antagoniste mund të detyrohen të arrijnë në farë bashkëpunimi në rast të lëvizjes së suksesshme popullore kundër komunizmit. Një tjetër problem lind në lidhje me pretendimet greke për Epirin e Veriut, prej minoritetit ortodoks në rajon, por kjo është kryesisht vetëm për qëllime strategjike. Qeveria greke është e zemëruar me Shqiptarët prej mbështetjes së tyre ndaj lëvizjes së guerrilasve komunistë, prandaj nuk është koha e duhur për t’i nxitur të heqin dorë nga pretendimet. Gjithsesi qëndrimi i tyre duhet mbajtur i moderuar për të evituar akuzat e mëpasshme se revolta ishte pararendëse e ndarjes së territorit.

Një tjetër drejtim i çështjes që duhet të kemi parasysh është koncepti i Maqedonisë së pavarur që mbrohet nga blloku sovjetik. Ky rrezik nuk është ende urgjent por mud të zhvillohet më vonë. Kemi gjithashtu çështjen e ndërhyrjes direkte ruse në Shqipëri, prej rrezikut për rreth 3000 rezidentë rusë në vend, në formë teknikësh dhe këshilltarësh. Por gjithsesi shifra mund të jetë e fryrë dhe ne besojmë se në rast të zgjatjes së operacioneve sovjetikët mund të forcojnë kuadrin e sigurisë. Dhe në fund kemi problemin e Titos, për të cilin Shqipëria është një gjemb në këmbë.

Ai mund ta eliminojë lehtësisht Shqipërinë me anë të forcës ushtarake, por përmbahet prej tensioneve të shumta që ekzistojnë në Ballkan. Tito me sa duket ka tentuar operacione guerile në rajonin e Ohrit por nuk ka arritur rezultatet konkrete. Dhe në fakt duhet pranuar se një Shqipëri e lirë do të ishte më shumë objekt tentativash nga Jugosllavia sesa në sistemin aktual komunist, prandaj ne besojmë se mund të ushtrojmë presion të mjaftueshëm për ta mbajtur Titon në linjë.

Bashkëpunimi me britanikët

Gjatë mbledhjes së të dhënave e gjykimeve të mësipërme ne zbuluan se Shqipëria ishte gjithashtu objekt operacionesh të tjera sekrete. Pasi përmendën tentativat jugosllave, kohët e fundit mësuam se britanikët po nisin një operacion në Shqipëri. Koncepti i tyre është më i kufizuar se i yni, duke përfshirë një masë më të vogël grupesh guerile dhe operacione njohjeje në zonën e Epirit, me qëllim prishjen e mbështetjes për guerrilasit grekë. Për operacionin tonë duhet të marrim parasysh veprimet e armiqve dhe aleatëve tanë pro në rastin e britanikëve ne kemi vendosur të bashkojmë përpjekjet tona.

Ne do të kemi politika të përbashkëta drejtuese nga Uashingtoni. Ne insistuam dhe britanikët ranë dakord të vendosim operacionet tona nën mbulimin e Komitetit Kombëtar SHqiëptar. Ne ramë dakord që çdo palë të veprojë sipas politikave të saj, që do të thotë se britanikët nuk janë të detyruar të bëjnë më shumë nga plani i tyre origjinal, por dera do të jetë e hapur për përfshirje më të madhe nëse ata e dëshirojnë.

Plani i operacionit

Teksa plani ynë është ende në zhvillim, fazat e tij kryesore janë ajo politike, propaganda, veprimi direkt dhe shfrytëzimi. Në fazën politike është thelbësore krijimi i grupit politik shqiptar të diasporës që do të prezantohet si drejtues i operacioneve. Kjo është e rëndësishme pasi SHBA nuk mund të jetë në pozitën e autorit direkt të nxitjes së trazirave në Shqipëri. Kjo do të ishte e sikletshme pasi mund të ngrihet kundër nesh në Kombet e Bashkuara. Prandaj ne kemi nisur krijimin e Komitetit Kombëtar Shqiptar, me pjesëmarrjen e të gjitha grupeve përveç fashistëve dhe komunistëve. Përfaqësuesit tanë kanë nisur kontaktet me grupet e emigrantëve dhe kanë siguruar një masë të konsiderueshme dakordësie për të bashkëpunuar për përmbysjen e regjimit të Hoxhës.

Komiteti do të marrë formë konkrete prej 1 korrikut, nën drejtimin e Frashërit nga Balli Kombëtar. Komiteti është në fakt agjenti ynë dhe do të veprojë nga ambientet që ne kontrollojmë. Fjalët që ata do të thonë në radio do të diktohen nga ne dhe njerëzit që do të dërgohen në Shqipëri do të zgjidhen dhe do të stërviten nga ne. Një problem dytësor politik është influencimi i zyrtarëve grekë në qasjen e tyre ndaj Shqipërisë. Ne shpresojmë që të bindim grekët të ndalojnë pretendimet territoriale ndaj Shqipërisë për momentin, dhe pas përmbysjes së pushtetit në Shqipëri dhe rivendosjes së rendit në Greqi, t’i ngrenë ato në OKB.

Rreth dy javë pas inaugurimit të komitetit shqiptar, pra rreth 15 korrikut ne do të nisim në emër të tij një fushatë propagande kundër regjimit në Shqipëri, me mjete klandestine dhe gjysmë-klandestine, pra me të gjitha mjetet e mundshme, duke përfshirë transmetimet radio, materialet e shtypura dhe thashethemet. Ne besojmë se kjo fushatë do të ketë efekte të ndjeshme në prishjen e stabilitetit të regjimit.

Trajnimi

Prej 1 korrikut do të nisim trajnimin e një grupi prej rreth 50 agjentë për operacione në Shqipëri. Agjentët do të jenë shqiptarë dhe do të stërviten në mënyrë të tillë që të mos tregojnë se janë trajnuar nga amerikanët apo nga britanikët. Po hasim disa vështirësi në gjetjen e vendit për kampin e stërvitjes dhe mendojnë të vendosemi në Maltë. Bashkë me kampin e stërvitjes do të krijojmë një bazë të specializuar me britanikët në Korfuz. Deri në 1 shtator ne planifikojmë të kemi nisur infiltrimet e grupeve të vogla të agjentëve të pajisur me radio-transmetues.

Hyrja e tyre do të bëhet nga bregdeti ose nga kufiri grek. Misioni i tyre do të jetë krijimi i kontakteve me grupet opozitare në Shqipëri, organizimi i tyre dhe demonstrimi se është koha e duhur për nisjen e operacioneve guerile dhe për ndihmat në armë e para. Në besojmë se fushata e infiltrimit do të na japë deri në nëntor një ide të qartë nëse revolta e armatosur do të jetë e suksesshme apo jo. Nëse raportimet janë të favorshme, atëherë deri në pranverën e ardhshme do të kemi nisur revoltën. Ajo do të ketë si bazë forcën e vogël të emigratëve shqiptarë por për vendime të mëtejshme duhet të presim deri në vjeshtë.

Ne parashikojmë një periudhë prej nëntë deri në 18 muaj deri në arritjen e suksesit. Ne po marrim në konsideratë gjithashtu operacione dytësore siç mund të jenë veprimet për shtypjen e ekonomisë shqiptare me anë të lëshimit të parave fallto. Kjo do të ishte një detyrë e lehtë pasi të kemi hyrë fizikisht në vend. Së dytë, sipas informacioneve tona ndihmat ushtarake ruse për Shqiëprinë vijnë me anije polake që lundrojnë nga Balltiku deri në Adriatik prandaj në të ardhmen, ne mund të ndalojmë këtë trafik.

Ne kemi zgjedhur ndërkohë komandantin në terren për operacionin shqiptar dhe ai tashmë është nisur drejt Mesdheut. Kostot e operacionit nuk mund të llogariten me saktësi në këtë kohë, por pritet të jenë nga 200 000 deri në 1 milionë dollarë./SOT

Plan-propozimi i CIA-s për ndërhyrjen në Shqipëri, tentativat për të rrëzuar Enver Hoxhën në kuadër të Luftës së Ftohtë. Zbardhen detajet Read More »

Shqiptarët janë inteligjentë, trima, besnikë dhe pa ligje -(Rrëfimi i Herbert)

“Ne nuk duam rrugë në vendin tonë për shkak se rrugët çojnë në okupim, eksploatim dhe në humbje të trashëgimisë sonë”, thanë shqiptarët…

Ky është një përkthim i pjesshëm nga libri ‘A record of eastern travel’ (Një shënim nga udhëtimi në Lindje) i autorit Aubrey Herbert, mikut më të madh të shqiptarëve, i cili në këtë vepër paraqitet me pseudonimin e tij Ben Kendim.

Libri është botuar në vitin 1923 dhe kjo pjesë paraqet një shënim të shkurtër të historisë shqiptare që mbërthen periudhën e kohës otomane e deri në pavarësi. Në mënyrë interesante, shkrimi është thjeshtësuar më qëllim që të lexohet dhe kuptohet nga publiku i gjerë.

‘Ne nuk duam rrugë në vendin tonë për shkak se rrugët çojnë në okupim, eksploatim dhe në humbje të trashëgimisë sonë’, thanë shqiptarët.

‘Shumë mirë’, tha Stambolli, ‘nuk do të keni rrugë’.

‘Ne nuk duam as shërbim ushtarak për shkak se ne të gjithë kemi lindur të lirë, pa marrë parasysh a jemi katolikë, ortodoksë apo myslimanë’, thanë shqiptarët me vendosmëri të madhe.

Edhe me këtë kërkesë Porta u pajtua, kurse shqiptarët me të madhe iu bashkuan Armatës turke si vullnetarë.

‘Ne nuk i duam gjykatësit turq’, deklaruan shqiptarët.

‘E tash, mos e teproni’, tha Porta. ‘Mos shkoni aq larg pasi kjo çështje e prek thellësinë e shtetit. Pranojeni këtë kompromis. Lejoni gjyqtarët turq dhe ne ju premtojmë se ata nuk do ta gjykojnë askënd’.

‘Në rregull’, thanë shqiptarët.

Regjimi i vjetër në Turqi ka qenë i gatshëm që ta pranojë lirinë dhe lejen për ta aprovuar anarkinë në Shqipëri e cila në atë kohë ka qenë shërbëtore e dobishme e perandorisë. Është e drejtë të thuhet që ligji turk nuk ka sunduar askund në malet e Shqipërisë, edhe pse me ngadalësi është vendosur në qytetet si Shkodra, Elbasani dhe Janina.

Shqiptarët janë dhe gjithmonë kanë qenë dashurues të mëdhenj të tokave dhe shkëmbinjve të tyre dhe për sistemin e jetës që kanë ndërtuar. Ka qenë sistem i rëndë, por i përshtatej popullit; secili njeri ka qenë polic i mjaftueshëm i vetvetes kurse hakmarrja ka qenë ligji i tyre i pranuar.

Atë që Evropa do ta etiketonte si hakmarrje, shqiptarët e kanë quajtur drejtësi. Nga pikëpamja e vendeve të civilizuara, Shqipëria ka qenë vend pa ligj. Megjithatë, krimet e vogla që në Evropën Perëndimore i stërngarkojnë kronikat e gazetave, policinë dhe gjykatat, në Shqipëri kanë qenë shumë të rralla.

Ka shumë për t’u thëne për ligjin shqiptar. E vërteta, kurajoja dhe besueshmëria kanë qenë kualitete të këtij populli që i ka kultivuar me zell dhe ky fakt ka qenë i njohur në tërë Lindjen e Afërt.

Rojtarët e bankave, që nga Kajroja e deri në Greqi dhe nga Stambolli në Jerusalem, kanë qenë shpesh shqiptarë. Shkelja e besimit apo vjedhja e parave nga shqiptarët në këto pozita përgjegjëse ka qenë aq e rrallë sa që praktikisht është e panjohur.

Shqiptarët posedojnë edhe një kualitet të papërshkrueshëm. Ata kanë një sharm të llojit të tyre dhe një atraktivitet magjie për vendin e tyre e cila gjë lë përshtypje të përhershme të shumica e atyre që kanë qenë në Shqipëri.

Në pamje dhe me trup shqiptarët e veriut e rivalizojnë çdo racë të Evropës. Në ditë pazari në Shkodër, në kohët e shkuara, njeriu mund të shihte malësorët thatanikë me kokë gjysmë të rruar dhe me sytë e tij të pa pushuar që ndahen në mes interesimit për mallrat e tregut dhe kujdesit të tensionuar për mundësinë e ekzistimit të ndonjë armiku në afërsi.

Gratë e kanë një lezet që nuk ua shijojnë dy veta dhe që janë po ashtu ndryshe nga çdo racë tjetër. Ato duken sikur Madona që kanë zbritur poshtë nga malet me borë.

Por, inteligjenca dhe shpejtësia e mendjes së burrave të maleve është më interesante se bukuria e rrallë që kanë gratë e tyre.

Në vitin 1880 z. Goschen dhe Lordi Edmund Fitzmaurice hartuan një memorandum për formimin e një Shqipërie autonome. Kufijtë që ata i propozuan dallojnë gjerësisht nga të sotmit pasi që ata përfshinë rrafshin e Kosovës, vilajetin e Shkodrës, qytetin e Janinës dhe pjesë të vilajetit të Manastirit.

Ata kanë qenë njerëz të paanshëm, kurse propozimi i tyre kishte për qëllim arritjen e paqës. Propozimet e tyre nuk u miratuan.

Gjatë shekujve kur Turqia e dominoi Ballkanin ndjenja kombëtare ka qenë e mbështjellë dhe e pa ushqyer në tokat e sundimit të saj. Bullgarët kanë fjetur pa ëndrra, kurse serbët vetëm nga ëndrra e mbajnë në mend madhështinë e së kaluarës.

Aspiratat e grekëve kanë qenë të kufizuara vetëm në një rreth të vogël të inteligjencës së tyre. Në Shqipëri nuk ka pasë dyshime dhe as ëndrra për arsye se populli kurrë, as për një qast, nuk e ka humbur dijen për vërtetësinë e racës së vet.

Shpirti i bashkimit ka lundruar për një kohë të gjatë mbi ujë, por ende nuk e ka gjetur varkën e saj.

Para se vendi të arrinte qëllimin e përbashkët të artikuluar është dashur të kalojë nëpër një përvojë të zjarrit. Gjatë tërë dimrit të viti 1912 malazezët kanë qenë të angazhuar në punë propaganduese në drejtim të malësorëve në veri.

Një komision nën udhëheqjen e Adil Beut dhe i shoqëruar nga z. Robert Graves ka shkuar nëpër Shqipëri me qëllim që të eliminoj problemet që shkaktonin fermentim. Në Shkodër Adil Beu e emëroi Hysen Riza Pashën për vali dhe komandant ushtarak të qytetit të cilin ai menjëherë filloi ta fortifikojë.

Misioni ka qenë më shumë se një herë nën zjarr gjatë udhëtimit dhe dështoi të arrinte sukses. Shumë shpejt shpërtheu revolta shqiptare në Kosovë nën udhëheqje të Isa Boletinit.

Armët shqiptare triumfonin gjithkah. Shqiptarët e morën në posedim Shkupin dhe e mbajtën pjesën më të madhe të veriut ku unë kam pas fat t’i shoh incidentet të cilat do t’i përshkruaj në një kapitull tjetër. Porta e kuptoi se duhet të arrij marrëveshje.

Shqiptarëve ju premtua autonomia e cila do ta përfshinte vilajetin e Kosovës, Shkodrës, Janinës dhe pjesë të atij të Manastirit. Ky koncesion erdhi me vonesë. Kjo i dha arsye agresionit të Aleancës Ballkanike e cila nuk e dëshironte një Shqipëri të pavarur.

Nuk nevojiteshin sytë e profetit për të parë ndarjen e Shqipërisë që ishte rezultat i fitores së Aleancës Ballkanike. Ismail Bej Qemali erdhi në Vlorë në gusht 1912, para shpalljes së luftës nga shtetet ballkanike dhe që në fillimt të luftës ai u kthye në Stamboll.

Ai u kthye sërish në Vlorë dhe e shpalli pavarësinë e Shqipërisë duke e ngritur flamurin kombëtar me 28 nëntor 1912. Qemali i lajmëroi Fuqitë të cilët nuk treguan ndonjë vëmëndje.

Grekët, të ngjallur nga lindja e shtetit të ri shqiptar, i morën gjërat në duar të tyre dhe e bllokuan Vlorën, selinë e qeverisë së përkohshme anëtarë të së cilës ishin Dom Nikollë Kaçorri, Mufid Bej Libohova dhe Mithat Bej Frashëri.

Në vitin 1913, delegacioni shqiptar, i udhëhequr nga Ismail Bej Qemali, që përbëhej nga Mehmet Bej Konica një mysliman nga jugu, Filip Noga një katolik nga veriu, imzot Fan Noli një ortodoks nga Ibriktepe dhe Faik Bej Konica i cili përfaqësonte emigrantët shqiptarë nga Amerika në kuadër të federatës së Vatrës, erdhën në Londër për t’i paraqitur kërkesat e tyre në Konferencën e Ambasadorëve.

Me 6 mars 1913, mbreti Gjorgj i Greqisë u vra në Selanik, kurse mbreti Konstantin erdhi ne fron. Ndërkohë, lufta shkonte keq për turqit: Selaniku u mor gati pa u shkrepur asnjë plumb; Adrianopoli [Edrene] bëri rezistencë heroike; Manastiri ishte ende i rrethuar.

Në Shkodër Hysen Riza Pasha u vra pasi që doli nga shtëpia e Esat Pashës ku kishte ngrënë darkë. Në Ballkan ka qenë zakon për nikoqirin që të dërgonte një apo dy njerëz të armatosur me fenerë për ta përcjellë mysafirin në shtëpi pas darkës. Hysen Riza Pasha u largua i vetmuar nga shtëpia e Esat Pashës.

Riza Pashën e sollën përsëri në shtëpi të Esat Pashës disa minuta para se të vdiste. Bounuo kim yapdi – ‘kush e bëri këtë’? – e kishte pyetur Esat Pasha. Sen bendenü bilirsin – ‘ti e di më mirë se unë’ – kishte thënë Hysen Riza dhe kishte vdekur.

Pastaj, Esat Pasha e mori komandën dhe bëri marrëveshje me serbët. Kritikët e tij kanë thënë se financat kanë luajtur një rol të rëndësishëm dhe se atij [Esat Pashës] ju premtua edhe principata e Shqipërisë së mesme.

Ai marshoi nga Shkodra me 23 prill. Fuqitë refuzuan ta njohin okupimin malazez të Shkodrës dhe admirali Cecil Burney shkoi në qytet si kryesues i forcës ndërkombëtare me 13 maj kur malazezët u detyruan të evakuonin qytetin.

Kështu ndodhi që Shqipëria, duke qenë e para në luftë për liri, në llogari të saj e hapi rrugën për ekspansionin e shteteve të tjera ballkanike.

Aletatë Ballkanikë e pushtuan Shqipërinë si miq dhe si çlirimtarë, por mbetën aty si posedues dhe si trashëgimtarë. Shqipëria ka qenë si Samsoni në Tempullin e Gazës. Ajo [Shqipëria] e rrëzoi Perandorinë Otomane dhe mbi kokën e saj ranë ngrehurinat./Njekomb

Shqiptarët janë inteligjentë, trima, besnikë dhe pa ligje -(Rrëfimi i Herbert) Read More »

Karaburuni : Ja sa fshatra ka pasur kjo zone

Zona e Karaburunit ka pasur 12 fshatra. Njerëzit më pas kanë emigruar në Itali, në vende si Kalabria e Siçilia. Pas vitit 1480, kur sulltan Sulejmani rrafshoi Labërinë, rrafshoi fshatra të tëra. Shekspiri kur ka shkruar për shitjen e skllevërve në Venedik, e thotë se janë nga malet Akrokeraune (malet e Vetëtimave), ku shkrepin rrufetë.

Karaburuni ka burime uji. Disa nga pikat e Karaburunit janë plazhi i Gramës, gjiri i Dafinës, Kepi (ku ka edhe vend për t’u ulur mjete të ajrit, është fusha e raketave). Aty janë ulur helikopterë që në vitet 1934-37, ndërsa ka pasur edhe vizitorë. Dikur Karaburuni ka qenë i banuar. Madje rezulton se deri në shekullin XVII-XVIII ka pasur banorë, të cilët më pas emigruan në Itali. Në Karaburun shkohet me anije, por ka edhe rrugë tokësore nga Pashalimani, e cila është e paasfaltuar.

Turizmi më i madh mund të bëhet në gjirin e Gramës, ku rruga është deri në 2,5 km. Aty ka dhe diçka tjetër të favorshme për turizmin, pasi ka blegtori. Ka edhe shumë bimë medicinale. Ka mbi 40 lloj bimësh medicinale. Madje aty mund të gjesh edhe valanidhim, që është një nga pemët më të shenjta, që e ruajnë ata. Gjiret në Karaburun janë të mahnitshme.

Rezultate imazhesh për foto karaburuniRezultate imazhesh për foto karaburuniRezultate imazhesh për foto karaburuniRezultate imazhesh për foto karaburuniRezultate imazhesh për foto karaburuniRezultate imazhesh për foto karaburuni

Rezultate imazhesh për foto karaburuni

Karaburuni : Ja sa fshatra ka pasur kjo zone Read More »

“Shqiptarë, duajeni fort!”, për kë i thoshte Papa VI këto fjalë?

Që shqiptarët janë të njohur në mbarë botën kjo nuk mend pavarësisht se për çfarë njihen.

Por, deri vonë studiuesit më kryesor të kulturës, gjuhës dhe letërsisë shqipe ishin të huaj. Edhe albanologu i shquar Robert Elsie e përmend këtë në veprën e tij “Histori e Letërsisë Shqipe” kur tregon për ata studime mbi të cilët ishte ngritur edhe vepra e tij, shkruan “Konica”.

Mes këtyre albanologëve dallojmë Majerin, Noklin e shumë të tjerë të cilët kanë edhe një të përbashkët tjetër: Nuk jetonin në Shqipëri! Por, në fillim të viteve ’20, në Shkodër vjen një tjetër figurë, shumë më shqiptare se shumë shqiptarë të tjerë…

Atë Zef Valentini ishte vetëm 22 vjeç kur u emërua në Shkodër pranë Kolegjit Saverian, vendthemeli i kulturës shqipe të ndarë tërësisht nga ajo osmane qysh në vitet 1850. Për këtë Kolegjë shkruan edhe Faik Konica në revistën “Albania”, kryeredaktor i së cilës ishte.

Atë Zef Valentini

Shumë pak kohë pas vendosjes së tij në Shkodër, Atë Zefi mësoi gjuhën shqipe dhe, pasi shkon sërish në Itali për tu lauruar në filozofi, rikthehet në Shkodër dhe emërohet si mësues pranë Kolegjit të famshëm. Sipas veprës kushtuar Atë Valentinit me autor Willi Kamsin, ai ishte “mësues italishtje, latinishtje, greqishtje, historie natyrore, algjebre, besimi, mâ parë në gjymnaz, mandej në licé”.

Pasi shugurohet meshtar i Urdhrit të Jezuitëve (Shoqëria e Jezusit), pas një përvoje 12 vjeçare, në krye të viteve ’30 boton për herë të parë Revistën “LEKA” me subjekt qartazi filozofik, por pa mënjanuar as atë letrar, social dhe kulturor.

Gjatë viteve të tij të studimit, Atë Zefi kreu edhe shumë kërkime lidhur me Shqipërinë në arkivat ndërkombëtare nga ku nxjerr dokumente me shumë vlerë të cilët më pas do t’i botonte në periodukët që do të drejtonte (LEKA dhe Lajmtari i Zemres s’Jezu Krishtit).

Në vitin 1941, Mbretnia Shqiptare i beson detyrën e këshilltarit dhe sekretarit të përgjithshëm të Institutit Mbretnuer të Studimevet Shqiptare në Tiranë, detyrë që e mban deri në vitin 1943 kur largohet drejt Italisë për të mos u kthyer sërish në Shqipëri. Nga atje, ai i përkushtohet me tërë forcën e tij çështjes shqiptare.

Duke pasur një miqësi të afërt me Papa Palin VI, Atë Zef Valentini, në një aktivitet të mbajtur me rastin e 500 vjetorit të Skënderbeut, fton Papa Palin i cili, gjatë fjalës së tij thotë:
Shqiptarë! Duajeni At Zef Valentinin, se ai iu dashuron me zemër. Çmojeni, se ai punon pa prerë për të njohur përpara botës vlerat tuaja shpirtërore dhe artistike. Ai është juaji, sepse i ka vënë çështjes suaj mendjen dhe zemrën e vet”.
Në Itali ai nisi të botojë shumë tekste mbi Shqipërinë. Në vitin 1955 ai bëhet titullar i Katedrës së Gjuhës Shqipe në Universitetin e Palermos, ku themelon dhe drejton “Qendrën ndërkombëtare të studimeve shqiptare”. Më 1945, i dhanë emërtimin “Papa Xhovani i kritikës”. Por padyshim, vlera më e çmuar që i ka lënë letërsisë sonë janë kritikat e një niveli elitar, që ai ka dhuruar.

Duke qenë shumë i nderuar në rrethe shkencore dhe albanologjike në botë, por jo edhe në Shqipëri, Rosolin Petrotta dhe Ernest Koliqi, në vitin 1952, e lusin drejtuesin e Urdhërit Jezuit, Atë Janssen-in që të lejojë át Valentinin për të drejtuar Katedrën e Gjuhës Shqipe në Palermo.

Një kërkesë e tillë miratohet nga ana e drejtuesit të Urdhrit Atë Janssenit, pas konsultimit me papa Palin VI, dhe në vitin 1952 Atë Valentini zyrtarisht emërohet drejtues i “Katedrës së Gjuhës Shqipe në Universitetin e Palermos,” ku themeloi dhe drejtoi “Qendrën ndërkombëtare të studimeve shqiptare”.

Me dëshirën e papa Palit VI, Atë Valentini në mes të viteve ’60, të shekullit XX, fillon shërbimin e tij në ritin katolik lindor. Një veprim i tillë, është vështirë të kuptohet, nëse nuk analizohet me kujdes veprimtaria e Atë Valentinit, miqësia e tij me papa Palin VI si dhe rrethanat politike të asaj kohe, jo vetëm në Itali, por edhe ato ndërkombëtare.

Personaliteti i Atë Zef Valenitnit, ishte më i përshtatshmi për një ndikim dhe kontroll të drejtpërdrejtë te arbëreshëve të Italisë, por edhe të kishës Uniate në përgjithësi, gjë që Selia e Shenjtë e bënte me kujdes dhe vëmendje të veçantë.

Për të, Ernest Koliqi ka thënë:
Ai âsht sot albanologu mâ i madh i gjallë. Por historia e Shqipnisë do ta kujtojnë mbi të gjitha si shkenctarin, që i dashunuem me objektin e studimeve të veta, Shqipninë, me nji përkushtim të hapun ndaj rreziqeve, e kërkoi dhe e gjeti atë ndër arkiva dhe biblioteka, në kujtesën e në jetën e popullit, në manifestet e lashtësisë së tij fisnike, të asaj fisnikíe që siç thotë Valentini, e bân të dênjë popullin shqiptar për me pasë nji vend me virtytet e tij të veçanta etnike në gjinín e kombeve europiane”/Njekomb

“Shqiptarë, duajeni fort!”, për kë i thoshte Papa VI këto fjalë? Read More »

Zbulimi suprizues, çfarë gjendet poshtë varrit të Skënderbeut në Lezhë

Të shumtë janë vizitorët dhe turistët që ndërsa kanë vizituar vendvarrimin e Skënderbeut në Lezhë nuk e kanë ditur se poshtë këmbëve të tyre fshihet edhe një tjetër thesar i çmuar.

Madje as ciceronët nuk e përmendin një fakt të tillë. Kapaku në mes të katedrales së Shën Nikollit nuk hapet prej vitesh duke mbajtur të fshehur edhe pjesë të historisë.

As lezhjanët nuk e dinë se çfarë ndodhet vetëm dy metër poshtë vendit ku janë vendosur imitimet e përkrenares dhe shpatës së Skenderbeut. Këtë e thotë edhe specialisti i monumenteve të kulturës Dedë Margjoni.

Ai shpjegon se ekzistojnë dyshime se krahas strukturës që është e punuar me një nivel të lartë artistik, i fshehur mund të jetë edhe një sorkofag.

Hapja dhe ekspozimi i këtij zbulimi të madh do të ishte një tjetër tërheqje për vizitorët dhe turistët. Specialisti i monumenteve të kulturës Dedë Margjoni ka edhe sugjerimet e tij sesi mund te realizohet ky qëllim.

Burime nga Bashkia e Lezhës kanë bërë të ditur se do të kërkohet bashkëpunimi me institutin e arkeologjisë që ky vend të hapet dhe të jetë i vizitueshëm, pasi janë të bindur se edhe numri i vizitorëve do të jetë shumë më i madh. Për këtë veçori që fsheh vendvarrimi i Skënderbeut në Lezhë flet edhe ish Përgjegjësi i Kulturës Kombëtarë në Lezhë, historiani Paulin Zefi.

Sipas tij në vitet 1978-1981, gjatë proçesit të punimeve që u zhvilluan tek Katedralja e Shën Nikollit (Vendvarrimi i Skënderbeut) nga ana e specialistëve të “Ateliesë së Monumenteve të Kulturës” në Tiranë, përveç zbulimit të themeleve të mureve perimetrale të këtij objekti, stratigrafia e pasur antike dhe mesjetare, heqja e suvatimit, zbulimi i rrugës antike Iliro – Romake dhe të tjera gjetje është zbuluar edhe një Kriptë (varr i nëndheshëm).

Gërmimet arkeologjike dhe ndërhyrjet e tjera strukturore nxorën në dritë muraturën origjinale që i përket fazave të para ndërtimore deri në shek.XV-të. Gjatë gërmimeve në hapësirën e brendshme të Katedrales së Shën Nikollit pranë vendit ku ndodhej altari (i shkatërruar nga osmanët) u zbulua një varr i fshehte dhe një sarkofag prej guri gëlqeror i punuar sipas tipologjisë së sarkofagëve të periudhës së mesjetës.

Ky sarkofag ishte i mbuluar nga një material me trashësi rreth 1.8 m në raport me nivelin e dyshemesë së Kishës. Ai rezultoi të ishte bosh pra pa asnjë fragment kocke apo relike të tjera. Pozicionimi i sarkofagut nuk ishte sipas aksit të Kishës, lindje – perëndim, por pak i devijuar në aksin veriperëndim – juglindje.
Mendohet se gjatë gërmimit brutal (1478) ka pësuar edhe dëmtime të ndryshme. Specialistët vendosen që pikërisht mbi vendin ku u zbulua ky sarkofag, të vendosej pllaka prej mermeri, përkrenarja dhe shpata ceremoniale prej bronxi (sipas modelit origjinal). Struktura që shohim sot përfaqëson varrin e heroit kombëtar Gjergj Kastrioti, por realisht ndodhet 2m mbi sarkofagun e zbrazët dhe kriptën e këtij objekti religjioz.

Rikonceptimi i këtij varri simbolik, rihapja e kriptës së Kishës dhe ekspozimi i sarkofagut duke nxjerrë në pah varrin e vërtetë që vazhdon të qëndrojë i fshehur poshtë një kapaku prej betoni, do ti jepte edhe më shumë vlera këtij vendi të shenjtë për Shqiptarët.

Zbulimi suprizues, çfarë gjendet poshtë varrit të Skënderbeut në Lezhë Read More »

WP2Social Auto Publish Powered By : XYZScripts.com