Kryeministri Edi Rama, përmes një postimi në rrjetin social Facebook, kujton ditën që shënon 30-vjetorin e rënies së komunizmit.
Ai shkruan se 30 vite janë shumë në rrugën e një njeriu, por jo në rrugën e historisë së një vendi e sidomos kur kjo është koha e kalimit nga një diktaturë ekstreme, në një demokraci funksionale. Bashkangjitur me postimin, shefi i qeverisë publikon edhe një foto të 30 viteve më parë teksa mban një fjalim në Qytetin Studenti.
“30 VJET janë shumë në rrugën e një njeriu, por jo edhe aq në rrugën e historisë së një vendi e sidomos kur kjo është koha e kalimit nga një diktaturë ekstreme, në një demokraci funksionale. Bëhen plot 30 VJET sot nga dita, apo më saktë mbrëmja e daljes së studentëve në rrugën pa kthim të daljes prej diktaturës. Vite të jashtëzakonshme në jetën e shoqërisë sonë dhe një privilegj i jashtëzakonshëm të qenurit pjesë aktive e përpjekjeve përgjatë kësaj rruge, së bashku me nderin e madh të udhëheqjes së vendit në 7 vitet e fundit, pavarësisht thinjave të shtuara me një shpejtësi marramendëse në këto vite”, shkruan Rama. /noa.al/
Studiuesi Artan Lame ka deklaruar, se mendohet që flamuri që u ngrit në Vlorë në 28 Nëntor të vitit 1912 nuk u qëndis nga Marigo Pozio, sikurse është thënë zakonisht.
Ndërsa kanë kaluar 108 vite nga ai moment, diskutimet për modelin dhe flamurin që u ngrit janë ende të hapura mes studiuesve.
Për Artan Lamen, flamurin që u ngrit e solli Spiridon Ilo nga Rumania dhe ishte një flamur i stampuar.
“Besoj që biem të gjithë dakord që Marigoja nuk është ajo që e qëndisi. Është një mit që nuk shkulet dot. Marigoja është një vajzë patriote e hedhur në atë Vlorën myslimane të kohës. Ajo vetë merrej me rininë e me këto gjëra dhe ndoshta mund ta ketë thënë dhe vetë ajo, që unë e bëra, – tha Lame në “Opinion”. – Të mos harrojmë që akoma në ato ditë, në zyrat e shtetit ishte flamuri i Turqisë. Unë besoj që ka akoma ka vend për të hulumtuar. Ekzistojnë dy kopje të atij flamuri dhe një stampë. Ishte flamur i stampuar i sjellë nga Spiridon Ilo. Ai solli disa me vete”, – u shpreh Artan Lame.
Sot, më 29 nëntori shënohet 76-vjetori i festës së Çlirimit të Shqipërisë nga forcat fashiste italiane dhe gjermane.
Gjatë L uftës së Dytë Botërore, Ushtria Nacinal Çlirimtare e Shqipërisë zhvilloi k ryengritje të ar matosur kundër pu shtimit të Shqipërisë.
Prej 7 prillit të vitit 1939 e deri më 29 nëntor të vitit 1944, Shqipëria ishte e pu shtuar nga Italia fashiste dhe pas kapitullimit të saj, në vjeshtë të vitit 1943, Shqipëria pu shtohet nga forcat gjermane.
Në fund të nëntorit 1944, pas Çlirimit të Tiranës, më 17 nëntor dhe pjesës kryesore të Shqipërisë së Veriut, mbetej të çlirohej qyteti i Shkodrës dhe qarku i tij.
Shkodra u çlirua më 29 nëntor të vitit 1944, datë kjo e cila shënon ditën e çlirimi të Shqipërisë nga p ushtimi gjerman.
Shqipëria është vendi i parë në Ballkan që u çlirua me forcat e veta, ndërsa të gjitha shtetet e tjera të Ballkanit u çliruan me ndihmën e Armatës së Kuqe.
Politika shqiptare e feston sërish e ndarë Ditën e Çlirimit të vendit, edhe pse 29 Nëntori është data zyrtare e kujtimit të kësaj dite.
Të majtët respektojnë 28 Nëntorin si Ditën e Pavarësisë dhe 29 Nëntorin si Ditën e Çlirimit, ndërkohë që të djathtët i përkujtojnë të dy festat më 28 Nëntor.
Debati për Festën e Çlirimit mbetet ende i nd ezur në politikën shqiptare, ku e djathta ndjek të njëjtin model si gjatë mandatit të saj të parë qeverisës, kur ndryshoi datën e kësaj feste, nga 29 Nëntori më 28 Nëntor, pasi sipas saj, r egjimi ko munist ka fa lsifikuar historinë. /noa.al/
Sot 108 vjet më parë në Vlorë përfaqësues të Vilajeteve shqiptare e shpallën Pavarësinë e Shtetit Shqiptar. Kuvendi Kombëtar i Vlorës mbledhjen e tij të parë e mbajti u mbaj më 28 nëntor 1912, me delegatët nga Gjakova, Plava, Gucia, nga Peja, Ohri dhe Struga, nga Tetova, Çamëria, nga Mitrovica dhe sipas disa të dhënave, në këtë Kuvend kishte delegatë dhe nga pakicat kombëtare, që jetonin në trojet shqiptare, proklamoi Pavarësinë e tokave Shqiptare, që deri në atë datë ishin nën pushtimin e Perandorisë Otomane dhe u ngrit flamuri Kombëtar Shqiptar.
Shpallja e Pavarësisë së Shqipërisë ishte kurorëzim i përpjekjeve shekullore dhe luftërave të pareshtura që bënë shqiptarët për çlirimin e vendit. Pjesëmarrja e delegatëve nga mbarë trojet shqiptare në Kuvendin Historik të vitit 1912, e saktësoi zyrtarisht vazhdimësinë e Flamurit Kombëtar Shqiptar, ashtu siç ishte pranuar po ky flamur, në Kuvendin e Lezhës me 2 mars 1444, me vendimin që mori për krijimin e Lidhjes Shqiptare të Lezhës me kryekapedan Skënderbeun dhe me flamur prijës të ushtrisë arbërore, flamurin e derës së Kastriotëve.
Pas shpalljes së Pavarësisë, më 28 nëntor 1912 u formuan edhe organet shtetërore, Pleqësia dhe Qeveria e dal nga Kuvendi i Vlorës. U ngritën forcat e armatosura dhe ato të rendit dhe nisi puna për konsolidimin e arsimit, shëndetësisë, administratës, etj. Qeveria e Vlorës vuri gurët e parë për krijimin e një sistemi gjyqësor sipas modeleve evropiane. Gjuha shqipe u shpall si gjuhë zyrtare dhe u vendos hapja e shkollave shqipe prej vjeshtës 1914. Akti më i rëndësishëm juridik që nxori Qeveria e përkohshme e Vlorës ishte “Kanuni i përkohshëm i administratës civile të Shqipërisë”, që u botua në nëntor 1913.
Por solidarizimi dhe mbështetja e mbarë popullit shqiptar është e shfaqur hapur, duke treguar se shpallja e pavarësisë ishte aspiratë dhe vepër e mbarë shqiptarëve. Konka e ngjarjeve në njohjen dhe mbështetjen e Qeverisë së Vlorës është e pasqyruar në dokumente e kronika të kohës. Kuvendi Kombëtar i Vlorës zgjodhi edhe Pleqësinë që duhej të kryente funksionet një organi këshillues e mbikëqyrës të qeverisë, me kryetar Vehbi Agolli.
Qeveria 3 Vlorës:
Ismail Qemali, kryetar i Qeverisë dhe ministër i Punëve të Jashtme.
Dom Nikoll Kacërri, Zv.Kryeministër
Mufid Bej Libohova, Ministër për Punët e Brendshme
Abdi bej Toptani, Ministër për Financat
Mehmet Pashë Deralla, Ministër për Luftën (Mbrojtjen)
Më 28 Nëntor 1912, Kuvendi Kombëtar i Vlorës shpalli Pavarësinë e Shqipërisë.
Kur na ndan vetëm një ditë nga kjo festë kombatare, mbrëmjen e sotme në emsionin “Identiteti” nën drejtimin e moderatores Aida Shtino në Fax News, po flitet pikërisht për Pavarësinë e Shqipërisë.
Një ndër temat për të cilat po flitet është për historinë e flamurit kombëtar shqiptar dhe për origjinën e tij.
Shumica dërrmuese e historive të treguara për flamurin e shpalljes se Pavarsisë nuk dihet nëse janë të vërteta. Flamuri i cili u valevit ne Vlorë në 28 nëntor 1912 që ne jemi mësuar të shohim në fotogratite e filmave shqiptare të gjithë këtyre viteve nuk dihet nëse është flamuri i vërtetë i asaj dite.
Të gjithë protagonistët e debateve janë në mendime kontradiktore, të gjitha intriguese, por që prej të cilave nuk dimë se kë të marrim për bazë, sepse të gjithë duan autorësi absolute për Flamurin e datës se 28 nëntorit të vitit 1912.
Secili protagonist tregon nga një variant, duke marrë prej varianteve të të tjereve ndonjë detaj e duke shtuar detaje sipas deshirës, duke ngatërruar ngjarje e data. Nuk është çështja për të zgjedhur me bindësen, por të vërtetën.
Por cili është varianti më afër të së vertetës.
“Ka një variant të treguar nga baronesha Marie Amelie Freiin von Godin, të sjellë në anglisht nga Robert Elsie. Sipas saj, mëngjesin e 28 nëntorit te vitit 1912 Hyjed Efendiu i kishte kërkuar të merrte prej dhomës së Eqrem Beut flamurin, që ai e mbante atje në një kornizë, sepse atë ditë do të shpallnin pavarësinë dhe ju duhej të ngrinin një flamur. Baronesha shkruan se vajti e mori dhe ua dha atë flamur, që sipas saj Eqrem beu kishte tetë vite që e mbante me vete kur udhëtontë nëpër Shqipëri, në ato kohë kur askush nuk guxonte as shqip të fliste, se ar restohej dhe dë nohej.”
Por,Thanas Floqi ka shkruar se Petro Dhimitri ka qënë në Vlorë ditën e shpalljes së pavarësisë, pasi ka punuar bashkë me Marigo Pozion, kunaten e të vëllait të Thanasit, për gdhëndjen e figurës së shqiponjës, që u përdor si stampë për flamurin e ngritur atë ditë nga Ismail Qemali, i cili zbukuroi tërë qytetin.
Ky fakt duket i çuditshëm dhe i pabesueshëm, pasi nuk do t’i falej një fotografi, as ai nuk do t’ia falte kurrë vetes, të rrinte të gdhendte shqiponja e të mos shkrepte një fotografi ditën e shënuar të një kombi, një dite e papërsëriteshme në historinë e një populli. Duke u nisur nga ky arsyetim, mendohet se Petro Dhimitri, fotografi nuk ka qenë në Vlorë në 28 nëntor 1912. Ai ka qënë në Vlorë ditën e përvjetorit të parë, më 28 nëntor 1913 kur shkrepi fotografinë që njohim dhe ndoshta ka përgatitur edhe flamurë për zbukurimin e qytetit atë ditë.”
Ndërkohë sipas Spiridon Ilos, grupi që u nis nga Rumania për shpalljen e pavarësisë kishte marrë me vete edhe flamurin që do të ngrinin. Sipas djalit të tij, Vangjo Ilo, Spiridoni i kishte thënë: “Flamurin që përgatitëm në Bukuresht unë e kam mbajtur në gji që nga Bukureshti deri në Vlorë dhe pastaj pasi e valviti Ismail Qemali unë e mbërtheva në parmak me sq epar.”
Por cila është e historia e flamurit dhe origjina e tij? Ku ka përfunduar flamuri original i shpalljes së pavarsisë dhe a ka ndonjë të dhënë se ku ndodhet sot?
Numan Sulo Bilani, u lind në Radhimë në vitin 1927. Qysh fëmijë ai ndjeu vështirësitë e jetës. Pasi kreu ciklin e ulët të shkollës në fshat, në vitin 1941 fillon studimet në shkollën Tregëtare Vlorë, i regjistruar me No. Amze: 804. I ndikuar nga veprimtarë ant ifashistë, me të cilët banonte në lagjen “Lirim”, u aktivizua qysh në fillim me lëvizjen an tifashiste në qytetin e Vlorës.
Eshtë pjesëmarrës në Demo stratën e Bukës në Mars 1942 së bashku me shokët e tij të shkollës Tregëtare. Duke u aktivizuar në ak sione të ndryshme si shpërndarje tra ktesh, grumbullime ndihmash për part izanët, etj. në mes rrez iqesh pa fund, djaloshi 14 vjeçar, u burrërua para kohe. Aktiviteti i tij ra në sy të fash istëve italianë, deri sa një ditë, qëndrimi i tij në qytet dhe vazhdimi i shkollës u bë i pamundur.
Prandaj në verën e vitit 1943, Numani detyrohet të hidhet në ile galitet, duke qenë gjithmonë aktiv në veprimtarinë an tifashiste. Merr pjesë në lu ftën e Drashovicës në Shtator 1943, duke treguar trimëri e guxim për vetë moshën e re që kishte. Më pas vazhdoi aktivitetin brënda në qytet, pranë Komitetit Qarkor të PK, deri më 28 Nëntor 1943, kohë të cilën u inkuadrua në radhët e bata lioneve të para të Brig. së V partizane. Luf tëtari i vogël, gjithmon dallohej për guxim e papërtueshmëri. E në një përpjekie me push tuesit na zistë në Dhjetor 1943, në Bolenë, bie trimërisht 16 vjeçari Numan Bilani, me fjalët e fundit: “Hak marrje! Ne do të fitojmë!…”
Eshtrat e Numanit pr ehen në vor rezat e dëshmorëve, Vlorë.
Gruaja më e bukur në botë e të gjitha kohërave është Fevzia Fuat Ali, vajza e mbretit Faruk dhe është me origjinë shqiptare.
Fawzia Fuad nga Egjipti, e njohur edhe si Muluk Fawzia e Iranit, ishte një princeshë egjiptiane që u bë Mbretëresha e Iranit si gruaja e parë e Mohammad Reza Pahlavi, Shah i Iranit. Fawzia ishte e bija e Fuad I, djali i shtatë i Ismailit.
Publicistja Nora Malaj duke komentuar faktin që femra më e bukur në botë është shqiptare, thotë:
“Kur e lexon ndjehesh krenare që jemi racë e bukur, me inteligjencë të lartë, me vitalitet, ndonëse jemi ende në terminal!
Malaj thekson se ne duhet të ndjejmë krenari për racën tonë të bukur e të pastër shqiptare.
Edhe pse vetë nuk donte të identifikohej si gruaja më e bukur në botë, Hollivudi ia ka dhënë këtë nder.
Kështu, është një shqiptare, gruaja më e bukur e të gjitha kohërave, duke lënë pas Marilyn Monroe apo Elizabeth Taylor.
Fevzia Fuat Ali, bija e mbretit Fuad të Egjiptit, ishte dhe grua e shahut të Iranit, Muhamed Reza Pahlavi.
Ajo konsiderohej si një figurë hyjnore në mesin e shekullit të shkuar.
Gazetat më të mëdha e kanë shpallur atë si Miss Bota e pashpallur.
Ajo u divorcua nga i shoqi në vitin 1948 dhe u martua me një kolonel me gjak shqiptar, Ismail Husein Shirin Bej.
Fevzia u lind në Aleksandri të Egjiptit më 5 nëntor 1921. Ajo vdiq në 2 korrik 2013 në moshën 92-vjeçare, në Aleksandri.
