Arsim

Shpenzimi i kohës online në rrjetet sociale duket se ka sjellë një indiferentizëm të dukshëm ndaj leximit në Shqipëri. Arlinda Dudaj, drejtuese e shtëpisë botuese “DUDAJ” pohon se ka një largim të dukshëm ndaj librit. “Ka shumë pak të interesuar t’iu afrohen librarive”, pohon ajo. Tek të rinjtë interesi për të lexuar është i pakët. Dudaj këshillon që të jenë shumë të vëmendshëm prindërit dhe sidomos kurrikula shkollore. Është shkolla ajo që duhet të gjejë një rrugë të mesme mes edukimit të dashurisë, por edhe disiplinës që duhet të shtyjë brezin e ri të lexojë.

Si kanë ecur shitjet e librit gjatë këtij sezoni krahasuar me një vit me parë?
Gjatë këtij viti ka pasur një ulje të dukshme të shitjeve të librave. Dallohet një indiferencë e qartë për sa u përket librave dhe leximit në tërësi. Përkundër asaj çka vërehet gjate Panairit të Librit për shembull, ka shumë pak të interesuar t’iu afrohen librarive. Dhe në fakt edhe këto nëpër gjithësi lënë shumë për të dëshiruar. Ka shumë pak librari të denja për ta trajtuar librin ashtu siç ai e meriton të promovohet dhe shitet në fund të fundit. E shoh me dhimbje këtë largim dhe do të preferoja të mendoja qe gjithsesi është i përkohshëm.

A ka një rikthim te libri te të rinjtë?
Pati një periudhë që m’u krijua ideja se qe kështu. Le të themi që ka një komunitet të mirë lexuesish të rinj që komunikojnë mes tyre, qoftë në klube leximi, rrjete sociale, diskutime të hapura, por edhe këto janë shumë sporadike dhe të pakta. Unë jam e mendimit se dashuria për librin kultivohet që në vegjëli. Për këtë duhet të jenë shumë të vëmendshëm prindërit dhe sidomos kurrikula shkollore. Është shkolla ajo që duhet të gjejë një rrugë të mesme mes edukimit të dashurisë, por edhe disiplinës që duhet të shtyjë brezin e ri të lexojë. Në fund të fundit, edhe pse kohët kanë ndryshuar, unë mbaj shumë mirë mend që në shkolla na detyronte ne lexime që në fund të herës hapnin e zbukuronin mendjet tona. Ndaj kurrikula shkollore duhet të përfshijë lexime në mase të gjere që në hapat e para të jetës shkollore.

Cili zhanër preferohet?
Kryesisht letërsia, por edhe libra me karakter historik, më pak shkencor e shumë pak poezi.

Si e parashikoni ecurinë e librit në pjesën e mbetur të vitit?
Mbetem me shpresën dhe optimizmin që kjo rënie të ndalet. Sigurisht ne kemi sjellë disa libra të rinj për periudhën e verës, shkrimtarë tanët që i botojmë rregullisht dhe do të vijojmë me sjelljen e tyre në shqip. Për shembull Dan Brown me “Origjina”, John Grisham me “Bashkëpunëtori”, “Shuma e ditëve” nga Isabel Allende, Sveva Casati Modignani me “Vreshti i Anxhelikës”, “Zogu ogurzi” nga Camilla Lackberg, “Ajo e errëta” nga Enkelejd Lamaj dhe “Ajlen” nga Esmeralda Petrela. Uroj vërtet që lexuesi ti marrë dhe t’i shijojë me gëzimin që vetëm një libër i mirë di ta shkaktojë.
Burimi:Monitor

Investimi ky nisur në muajin Dhjetor të vitit të kaluar.
Investimi prej 700 milion lekë të vjeter , perfshin rikonstruksionin total te shkolles ,ne mjediset e brendeshme dhe fasaden e jashteme ecila eshte thuajse drejt perfundimit.Pjese e projektit per rehabilitimin rrenjesor te ketij institucioni arsimor dhe ripërtëritja e laboratorëve të kimisë dhe biologjisë si dhe ndërtimi I një palestre që përmbush standartet e duhura duke I siguruar ambjenteve te shkolles Halim xhelo një dimension të ri
Gjatë zbatimit të projektit, konkretisht lartësia e palestrës ka shkaktuar pengesa te ecurise se punimeve për arsye të një objekti të cilit i ishte dhënë leja të ndërtohet ngjitur me oborrin e shkollës por pas gjetjes se zgjidhjes ecuria e punimeve vijon brenda normalitetit.Ne pamjet qe jeni duke ndjekur shihet ecuria e punimeve ne mjediset e palestres,aty ku do te ndertohet nje palester me kushtet e duhura infrastrukturore per zhvillimin e edukimit fizik.

Plakja e popullsisë dhe rigjallërimi i emigracionit dhe i nxënësve që duan të ikin jashtë vendit, ka sjellë një rënie të fortë të numrit të nxënësve e studentëve në vitin akademik 2017-2018.

Sipas të dhënave të bërë publike nga INSTAT, numri i të regjistruarve gjithsej në arsim në vitin shkollon 2017/18 ishte rreth 653 mijë persona. Në krahasim me vitin akademik 2013/14 kemi rreth 134 mijë të regjistruar më pak.

Rënie ka të të gjitha ciklet, por më e forta është në studentët e arsimit të lartë (-44 mijë), më pas në ciklin e mesëm (-32 mijë) dhe në ciklin e lartë të arsimit bazë (-32 mijë).

Sipas raportit të INSTAT,   Në vitin shkollor 2017-2018, morën pjesë në arsimin zyrtar 650.153 nxënës dhe studentë, me një ulje prej 3,8 %, krahasuar me vitin shkollor 2016-2017. Pjesëmarrja në të gjitha nivelet arsimore (numri i nxënësve / studentëve të regjistruar në një nivel të caktuar të arsimit, pavarësisht nga mosha, e shprehur si përqindje e popullsisë në moshë shkollore, që sipas ligjit korrespondon me të njëjtin nivel të arsimit), është 82,8 %.

Arsimi Parauniversitar

Në vitin shkollor 2017-2018 morën pjesë në arsimin parauniversitar 520.759 nxënës dhe fëmijë, duke shënuar një ulje prej 2,9 %, krahasuar me vitin shkollor 2016-2017. Rënia e numrit të nxënësve në vlerë absolute, ndjek rënien e popullsisë së grupmoshës që i përket arsimit parauniversitar.

Në vitin shkollor 2017-2018, morën pjesë gjithsej në arsimin parashkollor 81.026 fëmijë. Në këtë nivel arsimor morën pjesë 80,3 % e popullsisë së kësaj grupmoshe, duke shënuar një ulje prej 1,2 pikë përqindje, krahasuar me vitin paraardhës. Raporti i Regjistrimeve Neto (numri gjithsej i nxënësve sipas grup moshës teorike për një nivel të caktuar të arsimit të regjistruar në atë nivel, i shprehur si përqindje e popullsisë në atë grup moshë) për fëmijët në kopshte është 76,3 %.

Në vitin shkollor 2017-2018, morën pjesë në arsimin 9-vjeçar 319.671 nxënës, duke shënuar një ulje prej 2,5 %, në të dy ciklet e arsimit 9-vjeçar. Pjesëmarrja në këtë nivel, me një tregues të regjistrimit bruto 100,7 % tregon rritje prej 0,3 pikë përqindje krahasuar me vitin paraardhës. Të regjistruarit e grupmoshës 6-14 vjeç, përbëjnë 96,5 % të të regjistruarve në arsimin 9 vjeçar, me rritje prej 4,2 pikë përqindje nga viti shkollor 2016-2017.

Në vitin shkollor 2017-2018, u regjistruan 92,7 % e nxënësve të arsimit 9 vjeçar në institucionet e arsimit publik dhe 7,3 %  në privat. Ndër nxënësit e regjistruar në arsimin 9 vjeçar, vajzat zënë 47,4 %.

Indeksi i barazisë gjinore (i llogaritur mbi Raportin e regjistrimeve bruto), është 0,97 dhe tregon se pjesëmarrja ndërmjet vajzave dhe djemve në këtë nivel është e pabarabartë.

Në vitin 2017-2018, pjesëmarrja e nxënësve në arsimin e mesëm është 93,9 %, duke shënuar një rritje prej 0,8 pikë përqindje në krahasim me një vit më parë. Pjesën më të madhe të nxënësve në arsimin e mesëm e përbëjnë nxënësit e gjimnazit prej 79,4 %.

Në vitin shkollor 2017-2018, arsimi publik përfshin 88,4 % të nxënësve të arsimit të mesëm gjithsej.

Në vitin shkollor 2017-2018, mësuesit e arsimit 9-vjeçar janë 24.790, ndër të cilët 73,9 % e tyre janë gra. Raporti nxënës për një mësues në arsimin fillor publik është 17,8 dhe në atë privat është 15,0. Ndërsa në ciklin e lartë të arsimit 9 vjeçar, raporti nxënës për një mësues në publik është 10,1 dhe në atë privat 7,7.

Numri i  mësuesve në arsimin e mesëm është 8.941 prej të cilëve 66,2 % janë gra.  Raporti nxënës për një mësues në arsimin e mesëm është 13,8 në arsimin publik dhe 8,7 në atë privat.

Arsimi i lartë

Në vitin akademik 2017-2018, vazhdojnë studimet në të gjithë programet e arsimit të lartë 129.394 studentë, duke shënuar një ulje prej 7,3 % krahasuar me 2016-2017. Në të gjithë programet e arsimit të lartë, në vitin akademik 2017-2018, morën pjesë 77.899 femra studente, ose 60,2 % e numrit të përgjithshëm të studentëve në arsimin e lartë. Për të njëjtën periudhë, morën pjesë në arsimin e lartë në programet bachelor 85.234 studentë. Vlerësohet se gjatë vitit akademik 2016-2017, rreth 25 mijë studentë shqiptarë, studiojnë në vende të ndryshme të botës. Studentët që morën pjesë në arsimin e lartë publik, përbëjnë 81,9 % të numrit total të studentëve. Për këtë vit, raporti i regjistrimit bruto në arsimin e lartë është 54,0 %, duke shënuar një ulje prej 2,0 pikë përqindje në krahasim me 2016-2017./Monitor

Qeveria e Shqiptarisë do të vijojë investimet për të rinjtë që duan të marrin një zanat dhe të përfundojnë një kurs profesional.

Kryeministri Edi Rama gjatë fjalës së tij sot përpara të rinjve të FRESSH në kampin veror të Jalës, theksoi se arsimi profesional në 20 vite u braktis dhe se në vendin tonë më e lehtë është që të gjesh një avokat sesa një person që zotëron një zanat.

“Patjetër që të bësh transformimet e infrastrukturës nuk është e lehtë, por të ngresh të gjithë sistemin e profesionistëve për shërbimin është shumë e vështirë akoma. Ju e dini që arsimi profesional në Shqipëri u braktis për 20 e ca vjet. Shqipëria u kthye në vendin që prodhonte juristë me diplomë pa vlerë ndërkohë që humbi 20 e ca vjet, pra humbi një brez njerëzish me zanate. Në Shqipëri është shumë më e lehtë të gjesh një avokat, sesa të gjesh një hidraulik, është shumë më e lehtë të gjesh një avokat sesa të gjesh një marangoz, e kështu me radhë që të mos numëroj se sa shumë profesione duhen për të pasur një ekonomi më të fortë, për të pasur investime më komplekse dhe për të pasur një larmi shumë më të madhe të të gjithë spektrit të punësimit. Ne kemi investuar në arsimin profesional. Do vazhdojmë të investojmë,”, theksoi Rama.

Në fjalën e tij kreu i ekzekutivit theksoi se vendet e punës nuk mungojnë dhe se kërkesat për të pasur njerëz të kualifikuar është e jashtëzakonshme.

“Ka filluar të thyhet goxha mendësia e krijuar për shumë vite që arsimi profesional është thjesht një vend për një fole për humbësit e humbësve dhe të kuptohet që shanset për tu punësuar përmes arsimit profesional janë reale. Kjo thyerje e një mendësie të krijuar së mbrapshti për aq shumë vite ka nisur edhe po materializohet goxha dukshëm. Nevoja për të pasur shumë më tepër njerëz të kualifikuar është e jashtëzakonshme, por edhe kërkesa ka filluar të rritet shumë që na imponon që dhe ne të bëjmë investime më shumë në arsimin profesional jo të mjaftueshme për hir të të vërtetës. Do të duhet të ishin shumë më tepër akoma. Ashtu sikundër duke dëgjuar pyetjen lidhur me të gjithë këtë sferën e teknologjisë dhe të ICT-së më erdhi parasysh, dua t’jua them, që sot në Shqipëri problemi kryesor që do fillojë të materializohet gjithmonë e më shumë nuk është mungesa e vendeve të punës, sepse në Shqipëri nuk mungojnë vendet e punës sot, ka mijëra e dhjetëra mijëra vende pune sot, problemi është që në Shqipëri ne kemi nevojë të kemi vende pune më cilësore dhe më të paguara”, përfundoi Kryeministri Rama./atsh