Nje rrefim gati shokues i infermieres Regula Buder, qe duket se ka profesionin më të rëndë. Shoqeron femijet ne vdekje. Ndonjëherë edhe asaj i mungon forca.
Ka momente kur edhe ajo nuk e pëlqen punën e saj. Kohët e fundit, ishte në një festë ku njëri-tjetri nuk njiheshin mirë dhe të gjithë u interesuan për punët që ushtronin. Pas bankierëve, mësuesve dhe punëtorëve të sigurimeve, radha i erdhi edhe Regula Buder. “Unë punoj në kujdesin paliativ dhe fëmijët e sëmurë i shoqëroj në vdekje”, u kishte rrëfyer të pranishmëve. Pas kësaj, mbretëroi heshtje, përcjell albinfo.ch.
“Detyra ime ka qenë gjithmonë një vrasës disponimi”, thotë banorja e Laufentalit dhe qeshet. “Askush nuk guxoi të thotë asgjë, sepse kjo duket kaq banale”. Herë pas here, Buder pohon se është një infermiere. Kjo është më e kapshme për të gjithë.
Por, Buder nuk mund të imagjinojë një punë tjetër. Në fillim të edukimit psikiatrik të saj, ajo tashmë e dinte: Ajo është veçanërisht e interesuar për atë që është konsideruar nga shumë persona si kapitulli më i errët i jetës: “Më mundonte pyetja: Çfarë ndodhë me një person përpara se të ndahet vullnetarisht apo padashje nga jeta?” Ajo punoi për një kohë të gjatë në kujdesin paliativ për të rritur, që para dhjetë viteve të kalojë tek fëmijët dhe adoleshentët.
Ndër të tjera, aty ishte një pikë kthese që duhej t`i ndihmonte asaj tani e tutje, për të kuptuar se si është në këtë situatë, në dukje të pashpresë, nëse fëmija i saj papritmas është shumë i sëmurë. Tek vajza e saj u diagnostikua leukemia në moshën gjashtëvjeçare, shkruan “Aargauer Zeitung”, përcjell Albinfo.ch.
Mjekët nuk i dhanë vajzës një parashikim të mirë. Nga njëra ditë në tjetrën, Regula Buder, e cila jeton me familjen e saj në Nenzlingen, lë punën dhe kujdeset vetëm për vajzën e saj. E reja “luftëtare”, siç e quan nëna e saj, ia doli. Një vit hemo intensiv, një vit i terapisë së mirëmbajtjes. Sot vajza është 18-vjeçare dhe me shëndet të mirë.
Megjithatë, ndryshimi në kujdesin paliativ pediatrik ishte mjaft aksidental. Buder thotë se shumë gjera janë të njëjta kur shoqëroni të rriturit dhe fëmijët në fazat e fundit të jetës së tyre. Vdekja e një personi të ri, natyrisht, është tragjedi edhe më e madhe, gjithçka është edhe më e pakuptueshme për mjedisin. Por, puna me fëmijët me sëmundje të përhershme ofron edhe shumë momente të lumtura: “Ata jetojnë në të tashmen, nuk mendojnë për javën apo muajin e ardhshëm, ndërsa ne të rriturit e bëjnë këtë. Dhe kështu ata mund të jenë shumë të gëzuar për një çast, nëse nuk ndiejnë ndonjë dhimbje fizike dhe ndjehen mirë”, transmeton albinfo.ch.
Por është shumë më e rëndësishme nëse një fëmijë i bëhet një diagnozë e rrezikshme për jetën. Ambienti është i tronditur, jo vetëm ai i ngushti. Njeriu margjinalizohet. Vdekjet e fëmijëve nuk ishin të rralla 100 vjet më parë; ata ishin mësuar të shkonin në funeralet e fëmijëve ose të vizitonin fqinjët që e kishin sjellur fëmijën e tyre të vdekur kohët e fundit në shtëpi. Sot, vdekshmëria e fëmijëve është aq e ulët, saqë është zhdukur plotësisht nga ndërgjegjja sociale dhe mund të zhvendoset.
Buder thotë, “Prindërit e fëmijëve me sëmundje të përhershme shpesh duhet të shikojnë se si janë të izoluar, shkruan “Aargauer Zeitung”, përcjell Albinfo.ch.
Të njohurit fillojnë të ndryshojnë anën e rrugës, sepse nuk e dinë se si të sillen në këtë rast. Ose edhe të kryejë një supersticion të fshehur që fëmijët e tyre të mund të qetësohen”.
Megjithatë, puna e saj aktuale ndikon në rrethin më të afërt të familjes. Buder është një nga 110 punëtoret e Spitexit për fëmijë të Zvicrës Veriperëndimore dhe më pas futet në jetën e pacientëve të saj, nëse ata kanë vetëdije: Sëmundja nuk është më për tu shëruar.
Detyra e saj është tu tregojë se si mund të përjetohen ditët e fundit. Këto janë gjëra shumë pragmatike, të tilla si administrimi i ilaçeve të dhimbjeve, ose tregimi nëse dhe si mund të shoqërohet dhe të adoptohet fëmija në shtëpi. Dhe bisedat zhvillohen: me fëmijën, me vëllezërit e motrat, me prindërit. “Gjithmonë”, thotë Buder, duke shtuar: “Humbja e fëmijës suaj është një tragjedi. Më pas, njeriu e ndan jetën në ‘para’ dhe ‘pas’. Vetëm ata që preken mund ta kuptojnë dimensionin e dhimbjes”.
Dhe prapëseprapë, prindërit dhe familjet mund t’i formësojnë orët e fundit në mënyrë që nga e pakuptueshmja të tërhiqet sa më tepër fuqi. Ka dy nivele të dhimbjes. Ai që ka humbur një të dashur. Natyrisht se kjo dhimbje vështirë se mund të lehtësohet. Dhe ai, që në orët e fundit nuk ka bërë gjithçka për vdekjen më të padhembshme dhe më paqësore. Buder angazhohet mu këtu.
Ajo kujton një rast veçanërisht tragjik kur prindërit morën diagnozën e kufizuar të jetesës për të dy fëmijët e tyre, në një periudhë të shkurtër kohore. Vdekja e fëmijës së parë ka qenë traumatike. Prindërit u përballën me ndjenjën se ata nuk kishin bërë më të mirën deri në fund për fëmijën e tyre.
Ndryshe ishte me fëmijën e dytë, i cili u lejua të shkonte në spital. Në gjithë këtë tragjedi për fëmijën e tyre, prindërit mësuan ndjenjën e humbjes dhe lamtumirën e mirë përshëndetëse. “Pasi fëmija vdiq, ajo qëndroi me rrethin e ngushtë të familjes. Hëngrëm, pimë, fëmija i vdekur pranë nesh dhe gjithçka ndjehej e natyrshme. Fitohej përshtypja se në këtë formë lamtumire ka edhe shumë ngushëllim dhe gjëra të mira për të ardhmen”.
Më shumë se 200 fëmijë përkujdesen vetëm nga Spitexi për fëmijë në Zvicrën Veriperëndimore. Shumica e tyre ende jetojnë me vite me diagnozën e tyre. Gjashtë deri tetë herë në vit, Buder shoqëron një fëmijë drejt vdekjes së tij. Edhe për një infermiere me përvojë siç është ajo, nuk është edhe aq e lehtë, shkruan “Aargauer Zeitung”, përcjell Albinfo.ch.
Sfida qëndron në përpjekjen për të ndërtuar një mur përreth, të ngjashëm me një robot që nuk lë asgjë për tu afruar. Ka edhe tendenca të tilla në profesionin e saj, në mjekësinë paliative. “Ku pothuajse mund të mburret, po që se ka parë fate edhe më të këqija”.
Por ajo në thelb ka vendosur të bëhet njeri dhe për një kohë të shkurtër të vendos afërsinë me pacientët dhe familjet, të cilët nuk mund të jenë “më intime”. Ajo viziton funeralet, për aq sa dëshirojnë familjet. Dhe gjatë punës u lejon edhe lotëve të rrëshqasin nëpër fytyrën e saj.
Ajo kujton një moment kur i thoshte lamtumirë një fëmije të një familje të prekur. Pak pasi zemra e tij kishte ndalur rrahjen, vëllezërit e motrat erdhën në shtrat dhe filluan të ulërinin. “Lotët u rrokullisën nëpër fytyrë”.
Buder nuk e ka ndërmend të ndalojë. Ajo tani është 50-vjeçare dhe nuk mund të imagjinojë pranimin e një pune tjetër. “Sigurisht që ka edhe ditë kur unë dua t`i braktis të gjitha dhe dua të bëhem shitëse në ndonjë lulishte”. Por, ajo nuk do ta humbasë këtë punë ku ajo vishet, e merr recetën e duhur në duar dhe konfrontohet çdo ditë me të papriturat.
Dhe ka edhe këto histori të mrekullueshme që edhe ajo vet ia ka zili këtij profesioni. Disa vite më parë, një vajzë ishte diagnostikuar me një sëmundje kërcënuese për jetën për shkak të një defekti gjenetik. Mjekët i dhanë asaj vetëm një kohë të shkurtër jetese. Buder ishte tashmë e zënë duke u përballur me vëllezërit dhe motrat e vajzës. Papritmas, shëndeti i vogëlushes ishte stabilizuar, sot ajo viziton kopshtin e fëmijëve. Ka edhe mrekulli të tilla në këtë punë. Por fokusi është gjithmonë fundi i jetës – pjesa në të cilën diçka “jetesë” është e natyrshme, siç e vlerëson Buder.
