shkruan ;Mirgjin Frasheri
Para ca kohesh lexova nje dokumen te rendsishem me shume vlere kombetare qe eshte zbuluar kohet e fundit nje dokoment autentik i tradicinalizmit ortodoks shqiptar/Ajo qe me shtyu per nje problem te tille eshte se morra shkas nga fakti qe nje ambassador i hua/j ne Shqiperi me pake kohe flet ne gjuhen shqipe ,ndersa krye peshkopi flet ne greqisht/Ne kete rast mu kujtuar thenia ,,<<Autoqefalia Ortodokse Shqiptare shprehje e larte e atdhetarizmit>>Une i dashur mik dua te te sjell shembuj nga historia/Konkretisht e kam fjalen per Pjeter Budin I cili ishte jo vetem kondra te huajve,por dhe kunder klerit te huaj ne Shqiperi/
Me 1622 ai organizoi nje kuvend te klerikeve te zones se Shkodres ,.Ai u foli fillimisht per problemet e fese dhe lirise:
1- Zoti kerkon qe besimtareve tu flitet ne gjuhen ametare porositei ai>>sepse dhe ne ate kohe kishin liturgji te shtypura ne shqip
2-Ai u kerkoi klerikeve qe te mos pranonin famulltare te huaj qe Vatikani dergonte ne dioqezat shqiptare/sepse ata nuk respektonin traditat kulturore te popullit/
Duke kerkuar pohimin e tij mbi zotin qe ai vete lyp gjuhen ametare si mjet komunikimi/duke kerkuar klerikeve qe te benin meshat ne shqip/dhe kete e kerkonte sepse ne gjuhen amtare cdo gje behej me e kuptueshme dhe minimizon natyren dogmatike/Qe llimi i tij ishte qe gjuha shqipe te pasurohej dhe ne pamjen fetare te jetes se njeriut/Kurse ne jemi sot pas 396 vjet kemi nje krye peshkop te huaj ne kundershti me statuesin e kishes autoqefale por e vjen flet gerqisht ???/
Me kete rast dotu jap nje shembull tjeter qe lidhet me dhespot Jakovin qe kur erdhi ne Korce e quante veten Zot dhe me te madh se Zoti vete Ai kaloi ne momente te tilla sa shprehej hapur tek besimtaret <<Doti zhduk me rrenjet e fare te gjithe ata qe nuk duan Greqine/Por ishin dhe veprime te tjera qe reklamonte se Jo vellazerim me myslimanet/ariti deri atje sa ndaloi priftin ne Boboshtice te meshonte/Por ardhja e Nolit prishi endren e tij Kjo dote shpinte deri ne largimin e tij sepse korcaret deklaruan ndaj qeverise <<Me i madh turp nuk do behet ne qofte se qeveria do qendroje ende ne gjume duke lene Jakovin te jete qeveri mbi qeveri>>Pra dhe Hiersia Jonullatusi qe presidenti yne e dekoroi ai per kete rast e pershendeti ne shqip ,Pra zoti jonullatis te respektoje ato qe i takojne te beje /pra te flase shqip e jo gerqisht/
Sepse neni 16 i statusit viti 1929 thote qe te gjithe kryepeshkopet peshkopet prifterinjte duhet te jene prej gjaku dhe gjuhe shqiptare,se dhe nënështetësia bëhet sipas statutit kur të njohësh gjuhln shqipe Nje shprehje e popullit thote<<Tmeri i ka kembet e shkurtera dhe pas castit te tmerit vjen nje cast guximi ,nga i cili nuk shpeton dot as ne brimen e gjarperit Por i dashur Perit NE
NDERIN E GJITHE SHQIPTAREVE DO TE JETE QE TE REALIZOHET<<AUTO QEFALIA ORTHODHOKSE SHQIPTARE SHPREHJE E LARTE E ATDHEDASHURISE/>>
SIPAS STATUESIT ME RESPEKT MIRGJIN FRASHERI/njekomb
