Në një intervistë për gazetën spanjolle “El Pais”, Kryeministri Edi Rama flet për politikën, artin dhe ekonominë.
I pyetur nëse Shqipëria ka hyrë në Revolucionin e Katërt Industrial, brenda epokës dixhitale, ai përgjigjet se nëse Enver Hoxha dhe Ramiz Alia do të kishin qasje në teknologji do të qëndronte në pushtet me gjatë.
Rama u shpreh se e shikon teknologjine si kercenim per pushtetin, duke treguar ne nje fare menyre se kjo eshte frika me e madhe e tij.
A keni kohë për të pikturuar pas detyrimeve shtetërore dhe presioneve?
Ndonëse detyrat e mia si kryeministër nuk më lejojnë të jem shumë aktiv në art, prapë ka vend për pikturë. Unë gjithmonë pikturoj në zyrën time, gjatë takimeve të mia, në telefonatat e mia … Unë gjithmonë e bëj atë. Unë gjithashtu bëj ekspozita. E fundit, vitin e kaluar gjatë Bienales së Venecias. Ka galeri dhe njerëz që janë të interesuar në punën time.
Kjo është hera e parë që merrni pjesë në takimin e Forumit Ekonomik Botëror, çfarë mendoni ju?
Rama: E gjej atë shumë interesante, mbresëlënëse. Me të vërtetë jam gëzuar për mbajtjen e takimeve me njerëz të ndryshëm, si takime me pjesën tjetër të përfaqësuesve të vendeve të Ballkanit. Ky është një moment i rëndësishëm për ne, sepse ne duhet të përballemi me negociatat e pranimit me Bashkimin Evropian të Shqipërisë dhe Maqedonisë.
A bashkëpunon vendi juaj me BE-në mbi migracionin, si evoluon rrjedha e emigrantëve që kalojnë vendet e Ballkanit?
Rama: Ndaloi shumë kohë më parë, pasi Bashkimi Evropian nënshkroi paktin e migracionit me Turqinë. Problemet mbeten në Greqi, për shkak të njerëzve që kanë qenë atje që nga fillimi i kësaj krize në vitin 2015. Për momentin, nuk kemi asnjë problem.
A është ende në fuqi marrëveshja e migrimit midis Shqipërisë dhe Spanjës?
Rama. Po, është e vlefshme. Kemi marrëdhënie të mira me Spanjën. Unë kurrë nuk e kuptoj pse Spanja nuk është më aktive në rajon. Duhet të ketë më shumë bashkëveprim midis vendeve tona, sepse Spanja është një fuqi e madhe; Duhet të ketë më shumë bashkëpunim mes dy vendeve. Spanja nuk është shumë e pranishme në Ballkan: është një nga pak vendet evropiane që nuk kanë shumë prezencë në rajon. Diçka që nuk kuptohet, sepse nga Shqipëria kemi shumë respekt dhe konsideratë për spanjollët.
Me cilat vende keni një marrëdhënie të mirë?
Rama: Me Italinë, Greqinë, Turqinë, Gjermaninë dhe Zvicrën, ku jetojnë shumë shqiptarë. Me vendin evropian ne bashkëpunojmë më së shumti është me Gjermaninë, e cila po përfshihet në procesin për të përmirësuar lidhjen, menaxhimin e energjisë ose zhvillimin digjital. Vende të tjera si Franca, Mbretëria e Bashkuar dhe vendet skandinave janë më të pranishme në Ballkan. Në çdo rast, shumë më tepër se Spanja.
A është vendi juaj i zhytur në Revolucionin e Katërt Industrial, brenda epokës dixhitale?
Rama: Të gjitha vendet janë pjesë e këtij revolucioni, por në nivele të ndryshme. Teknologjia është e re në Shqipëri. Unë isha duke folur për temën në një panel (Davos) dhe kjo ka një pamje mahnitëse dhe diçka të errët. Në vendin tim kemi kaluar një periudhë të gjatë diktature – nën kontrollin e autokratit Enver Hoxha – kështu që diskutuam se si risi mund të ndikojë në jetën e njerëzve, veçanërisht gjatë diktaturave. Për fat të mirë, diktatorët që kishim në Shqipëri nuk kishin qasje në këto teknologji, përndryshe ata do të kishin mbetur në pushtet më gjatë. Është vizioni im personal. Ka pjesë kërcënuese në teknologji.
A jeni ende shumë aktiv në Aleancën e Qytetërimeve?
Rama: Ne jemi një vend shumë i veçantë sepse ne jemi shumë të ndryshëm (ne jemi katolikë, ortodoksë, muslimanë) dhe në të njëjtën kohë kemi një bashkëjetesë fantastike. Kjo është arsyeja pse ne duam të bëjmë gjithshka të mundshme për të mbrojtur këtë bashkëjetesë: në këto kohë janë të pranishme rreziku dhe tensionet [kulturore apo fetare]. Unë mendoj se kemi shumë për të kontribuar; gjithashtu shumë për të mësuar. Ne duhet ta bëjmë bindjen një burim frymëzimi për shpirtin dhe mendjen e gjeneratave të ardhshme.
Cila është marrëdhënia juaj me Shtetet e Bashkuara?
Rama: Shtetet e Bashkuara janë një aleat strategjik për Shqipërinë për shkak të historisë sonë dhe për shkak se gjatë periudhave të gjata të diktaturës ne u bombarduan ditë e natë me propagandë kundër Shteteve të Bashkuara. Kjo është arsyeja pse Shtetet e Bashkuara u bënë mollë e ndaluar që të gjithë shqiptarët donin të kafshonin. Aktualisht, shqiptarët janë qytetarët më pro-amerikanë në Evropë; Unë mendoj se Shqipëria mund të jetë vendi më pro SHBA se Teksasi. Shtetet e Bashkuara janë një vend vendimtar sepse luan një rol shumë të rëndësishëm në rajon. Roli i Shteteve të Bashkuara, kur Bill Klinton ishte president, së bashku me vende dhe liderë të tjerë, si Tony Blair, ishte çelësi për lirimin e rajonit nga diktatura brutale e Sllobodan Millosheviçit.