Nga Klodiana Lala
Çfarë ndodh pas një ak sidenti në galeritë e Bulqizës? Cili është roli i institucioneve të ngarkuara për të kontrolluar komp anitë që menaxhojnë minierat, çfarë i gar anton shteti një minatori dhe çfarë ndodh kur një minator hu mb je tën në galeri?!… Cili është roli i pro kurorisë dhe si ia dalin të fajësojnë gjithmonë vi ktimën dhe jo fajtorin për qindra minatorë që mbetën të vd ekur galerive për 30 vjet. “PAKTI ME VDE KJEN”, historitë e tr ishta të nënave sha mizeza të Bulqizës. Një dokumentar i realizuar nga Klodiana Lala dhe Investigativ Network Albania (INA), mbështetur nga Ambasada Amerikane.
Në Bulqizë, petkat e z isë për gra si Selvija apo Bakije Dalipi janë bërë gati po aq të zakonshme sa veshja e mi natorit. Historitë e nënave për gëzimin e lindjes së djemve u kanë lënë vend rr ëfimeve të vd ekjeve të tyre.
“Me 17 dhjetor është vr arë. Është v rarë në galerinë e Faik Dedjas, ishte ora 12.00. Më erdhi një kushëri dhe kërkoi Kurtin. Më tha që Bajrami është vrarë nga këmbët e duhet ta çojmë në Tiranë. I thashë që paska vde kur. Kur erdhi një komshi dhe ma tha të rr osh vetë për Bajramin. Kaq dimë. As bëmë ankesë”.
Është ky fati i shumë nënave të këtij vendi, që prej galerisë ushqejnë fëmijët e tyre e më tej, aty i hum basin. “Kam fr ikë, s’më zë gjumi i natës. Iku një, të ikin dhe ato të katërt” tregon ajo.
Bakija ka lindur 14 fëmijë. Tre nuk jetojnë më, ndër ta edhe djali që h umbi jetën në galeri. Bashkë me 11 fëmijët e tjerë ajo vuan var fërinë, ndërsa institucionet shtetërore u kanë kthyer shp inën. “Unë kam bërë 14 kalamaj, mua më takon një pallat që të ma japë qeveria, Edi Rama. Por nuk të jep kush. 100 mijë pension marr” thotë ajo.
Në minierën ku hu mbi jetën i biri Bajrami, vazhdojnë të punojnë edhe katër djemtë e tjerë të Bakijes. Po në të njëjtat thellësi që hu mbën vëllanë, ata janë të detyruar të kërkojnë arin e minierave që pasuron të pasurit e fl ijon minatorët.
Historiku i vd ekjes së minatorëve në thellësitë e galerive i tm erron ban orët e kësaj ane. Djemtë e burrat e Bulqizës janë të detyruar të jetojnë me hijen e vd ekjes. Janë të detyruar të bashkëjetojnë me zem ërimin e galerisë ndaj etjes së pafrenuar për arin e nëntokës, që herë pas here mund të vj ellë masiv kr omi mbi punonjësit e pambr ojtur të nëntokës
