Papritur, u shfaq ai. Virusi.
Kaluan tre muaj që kur, më 20 janar, presidenti Kinez Xi Jinping vendosi të ngrejë publikisht alarmin për një epidemi të mundshme.
Tre muaj më vonë, planeti ka mbi 170 000 viktima dhe mbi 2,5 milionë të infektuar dhe më shumë se gjysma e popullsisë së botës detyrohet ose ftohet të qëndrojë në shtëpi.
Një ndryshim rrënjësor dhe i papritur në një botë që e ka zbuluar veten të papërgatitur nga çdo këndvështrim, kryesisht shëndetësor, por edhe politik, ekonomik, njerëzor.
Në ato ditë qyteti i Wuhant kishte qindra raste dhe të paktën tre vdekje dhe media e Pekinit foli për një “pneumoni misterioze”.
Por, megjithëse rreziku për popullsinë ishte tashmë i qartë për udhëheqjen kineze të paktën nga 14 janari – siç tregohet nga një hetim i fundit i Associated Press – jeta vazhdoi në Wuhan sikur të mos kishte ndodhur asgjë për gjashtë ditë të tjera, para se Xi të vendoste të jepte alarmin dhe tre të tjera për të mbyllur dhe izoluar tërë qytetin e Hubeit me 11 milion banorët e tij.
Duke e parë me sytë e asaj kohe, mbyllja e Wuhanit u dukej perëndimorëve një përgjigje antidemokratike, e mundur vetëm në një regjim autoritar.
Por, vetëm tre muaj më vonë, qytetet evropiane dhe amerikane kanë rrugë të shkreta dhe qepena të ulura, ndërkohë që fytyrat, ankthet, shpresat janë të mbyllura brenda mureve të shtëpisë ose të fshehura prapa maskave.
Që atëherë, çdo ndalesë e re, bllokadë, bllokim ka qenë një befasi e re dhe e dhimbshme: në një botë të shpejtë dhe të globalizuar, fluturimet janë ndalur, kufijtë janë mbyllur, ngjarjet kryesore ndërkombëtare janë anuluar.
Një muaj pas alarmit të Xi, më 21 shkurt, koronavirusi i ri – të cilit shkenca i ka vënë emrin Sars-Cov-2 – megjithatë ka mbërritur në Itali, Europë dhe pjesën tjetër të botës.
Shkollat u mbyllën, pastaj dyqanet, baret, restorantet, zyrat dhe fabrikat. Futbolli u ndal, Olimpiada e Tokios u shty për një vit, u mbyllën plazhet dhe muzetë, kinematë dhe muzika pushuan, papa Françesku u lut vetëm në një shën Pjetër të shkretë në një imazh simbolik të botës së mërzitur nga pandemia.
Shumë e kanë krahasuar atë me një luftë kundër një armiku të padukshëm. Padyshim që është për mjekët dhe infermierët në vijën e parë të kujdesit intensiv, është për ata që janë duke luftuar të blejnë, të paguajnë faturat dhe punonjësit, për ata që duhet të luftojnë sëmundjet e tjera në pasiguri dhe frikë.
Por, luftë apo jo, jeta ka ndryshuar për të gjithë.
Për shumë njerëz, brazdat e pabarazisë janë bërë edhe më të thella.
Politika, pas një fryme fillestare bashkëpunimi, ka filluar të përçahet dhe të sulmojë përsëri.
Europa po mundohet të provojë së është e bashkuar, SHBA akuzon Kinën se heshti për virusin, nëse jo për krijimin e tij. Krizat kanë ndryshuar në faqet e para të gazetave, por jo nga terreni, pasi ato janë atje, në Siri, Libi, Jemen.
Për më mirë, sidoqoftë, ka ndryshuar shëndeti i planetit: pa makina, aeroplanë dhe prodhim industrial, tani për tani, nivelet e Co2 janë ulur.
Fundi i urgjencës pandemike, të dekretuar nga OBSH më 11 mars, është ende larg, çdo ditë mijëra viktima vazhdojnë të vajtohen në të gjithë botën dhe ka dhjetëra mijëra infeksione të reja.
Me PBB-në globale që po kalon një pengesë dramatike dhe pasiguri në të ardhmen, shpresa sot kapet pas shkencës, në zbulimin e terapisë dhe kërkimin e një vaksine kundër një virusi të njohur rishtas.
Dhimbja, frika, mosbesimi mbeten të paprekura, por padurimi për t’u rikthyer në normalitet gjithashtu fillon të zvarritet. Një normalitet i ri, në një botë të ndryshuar./ atsh
