Kryeministri Edi Rama përmes një serie fotografish me shpjegime përcolli për qytetarët mënyrën sesi përhapet koronavirusi, si hyn në organizmin tonë dhe dobëson imunitetin dhe mënyrën sesi del dhe infekton të tjerët dhe rrezikun që paraqet për shëndetin e njerëzve.
Ja sesi koronavirusi merr peng qelizat tona.
Virusi që shkakton Covid-19 po përhapet në të gjithë botën. Njhen të paktën 6 lloj koronavirusesh që prekin njerëzit, disa prej të cilëve shkaktojnë ftohje të zakonshme dhe dy që shkaktojnë epidemi: SARS dhe MERS.
Koronavirusi e merr emrin nga gjembat si kurorë që mbulojnë sipërfaqen e tij. Virusi mbështillet nga një flluckë molokulash lipide, që shkatërrohen nga kontakti me sapunin.
Virusi futet në trup nga hunda, goja apo sytë, pastaj lidhet me qelizat në rrugët e frymëmarjes që prodhon një protein të quajtuar ACE2. Virusi besohet se vjen nga lakuriqi i natës, ku mund të jetë bashkuar me një protetinë të ngjashmë.
Virusi infekton qelizat duke bashkuar membranën e vet të yndyrshme me membranën e qelizës. Sapo futet, koronavirusi lëshon një pjesë të materialit gjenetik të quajtuar RNA.
Gjenomi i virusit ka më pak se 30,000 “gërma” gjenetiike (i yni është me 3 miliardë.) Qelizat e infektuara e lexojnë RNA dhe fillojnë të prodhojnë proteinë që mposhtin sistemin imunitar dhe ndihmojnë prodhimin e virusit.
Me përhapjen e infeksionit, makineria qelizore fillon të prodhojë gjemba e proteina që do të jenë kopje të reja të koronavirusit. Kopjet e reja të virusit mblidhen dhe çohen në skajin e jashtëm të qelizës.
Çdo qelizë e prekur mund të lëshojë miliona kopje të virusit para se qeliza të shpërbëhet dhe shkatërrohet plotësisht. Virusi mund të infektojë qelizat afër apo të përfundojë në spërkla që dalin nga mushkëritë.
Shumica e infeksioneve të Covid-19 shoqërohen me temperaturë të larrtë ndërsa sistemi imunitar mundohet të luftojë virusin. Në raste më të rënda, sistemi imunitar mund të reagojë duke nisur të luftojë qelizat e mushkërisë. Mushkëria bllokohet nga lëngjet dhe qeliza të vdekura dhe frymarrja vështirësohet. Në pak raste virusi mund të shkaktojë sindomën akute të vështirësisë në frymarrje e deri në vdekje.
Dalja nga trupi e virisit
Kollitja dhe teshtima mund të ndotin më spërkla me virus njerëzit dhe sipërfaqet përreth, ky virus mund të qëndrojë aktiv nga disa orë në disa ditë. Njërzit e prekur mund të vënë maskë për të shmangur përhapjen e virusit, por njerëzit e tjerë nuk kanë përse të vendosin maskë nëse nuk po kujdesen për një person të infektuar./atsh