Nga Fjorda Llukmani
E dinit që Jul Çezari ka kaluar në Llogara? Unë jo vetëm që nuk e dija për kalimin e tij në Llogara, por as nuk më shkonte në mendje që i ka rënë rruga nga lagja jonë. Me thënë të drejtën jam nul me historinë dhe tani që udhëtoj e shoh të nevojshme t’i kushtoj më shumë vëmendje. Këtë fundjavë këmba ime shkeli aty ku ka ecur dhe i madhi Cezar. Hajde për hajër, shpresojmë të ndjekim gjurmët e suksesit të tij tani!
Nëse keni vendosur të ndiqni një shteg diku në malet e Shqipërisë, personi i parë që duhet kontaktuar është Fation Plaku. Jo sepse ai është i vetmi që i di, por është rob Zoti, kur themi ne shqiptarët, dhe nuk përton kurrë të përgjigjet. Duke i shpjeguar situatën, që shokët e mi janë dembelë dhe mezi ua mbusha mendjen të ecim pak në mal, ai më sugjeroi një shteg të thjeshtë dhe të shkurtër.
Shtegu i Qesarit (me Q shkruhej në tabelë dhe nuk e di pse) fillon midis restorant Sofos dhe hotel Alpinit. Në fillim do të shikoni një tabelë që shkruan “Qafa e Qezarit” dhe është lehtësisht i gjetur nga të gjithë. Pasi u furnizuam me paçe, pilaf dhe kos dele nisemi për në shtegun e famshëm. Fillojmë me ankesën e parë të kushërirës sime, e cila është duhanxhie e nivelit supersajan. Më saktë të gjithë nga grupi im janë përdorues të rregullt të duhanit, përveç meje që kam hequr dorë që prej 8 muajsh. Nuk e keni idenë sa krenar ndjehesh për veten, kur lirohesh nga një ves i tillë. Megjithëse u bë kaq kohë që nuk pi cigare, me frymëmarrjen kam goxha probleme. Kështu që nuk i veja faj kushërirës sime që ankohej. “Ma more shpirtin”, – më kthehet ajo me gjysmë zëri. “Do më falënderosh më vonë”,- i them unë gjoja e sigurt se çfarë na priste atje lart.
Shpresoja shumë tek këshillat e Fationit dhe nuk doja ta zhgënjeja grupin. Nëse në fund të shtegut do të shikonim diçka që nuk ja vlente shumë, do ma kujtonin gjithë jetën. Duke qenë se marr shpesh iniciativa të tilla, rri me frikë nëse do ja vlejë lodhja, jo për vete, por për ata që më ndjekin. Mua më mjafton një ecje në pyll për të qenë e lumtur. Tek ngjisja shtegun, që ishte gjatë gjithë kohës malore, mendoja për Çezarin. A thua të ketë kaluar dhe ai aty? Sipas historisë flota e tij kaloi një natë Otranton duke ndaluar në plazhin e Palasës që në atë kohë quhej Paleste. Pa humbur kohë Çezari u nis për Orikum duke u ngjitur gjatë natës në një shteg të ngushtë dhe të vështirë. Pranë qafës së Llogarasë, barinjtë vendas edhe sot tregojnë një shesh që quhet qafa e Çezarit, që ishte edhe destinacioni jonë përfundimtar. Pikërisht aty, Jul Çezari kërkoi ndihmë për të sulmuar dhe shpartalluar Pompeun. Kalimi i tij në Llogara ka hyrë në histori dhe me sa duket dikush ka investuar për shtegun që është me gurë dhe kalldrëme. Ndërkohë pemët shtrihen si kurora për gjatë gjithë rrugës. Në disa raste më dukej sikur futesha në tunel me gjethe.
Nëse zgjedh të ndjekësh këtë shteg, mirë bën mos të shkosh në palestër për disa ditë. Epo disa femra zgjedhin të bëjnë squats për prapanicën, unë ngjis male dhe mbushem me ajër të pastër. E shikon diferencën?
Pasi ecëm për gjysmë ore, arritëm në qafën e Çezarit. Nuk kisha parë ngjyra vjeshte më të bukura se atë ditë! Në shpatin e malit kishte pemë jeshile dhe kafe në të njëjtën kohë. Dukej si ato qilimat e kohës së Enverit. Ndaluam në një formë pllaje që bari të vinte deri afër gjurit. Dukej sikur askush nuk kalonte andej, pasi bari ishte i pashkelur. Vetëm në cep të luginës ishte një rrugicë e shkelur. “Mbase barinjtë kullosin delet diku pranë”- mendoja me vete. Ndërkohë që unë shpresoja të kalonte një bari që të bëja dy pare muhabet për zonën, grupi vendosi të shtrihej në lëndinë. Gocat luteshin që mos të dilte ndonjë gjarpër, e unë sikur isha banore e Llogarasë, u shtriva në bar pa shtruar asgjë poshtë.
Nuk e keni idenë ca qetësie që ishte! Asnjëri nga ne nuk e prishte heshtjen, përveç ndonjë lëvizje kur të mpihet këmba. Edhe në rastet që bëhej zhurmë nga lëvizjet, një prej shokëve më zevzek që kam fillonte ankesat: “Mos të lëvizi njeri oooo, na leni rehat mee! Ca paskeni qen kshu vërr vërr s’ju rri bytha me nji ven’!” E kuptoja shumë mirë çfarë donte të thoshte, megjithëse zgjodhi mënyrën e gabuar. Në Tiranën e zhurmshme nuk para ndodh të jesh aq qetësi, të marrësh ajër të pastër ose të ulesh në bar me shoqërinë thjeshtë për të chill’ jetën. Tek liqeni në Tiranë, kohët e fundit kanë filluar mos ta çajnë kokën njerëzit, e të shtrihen duke shijuar rrezet e diellit. Më përpara kur bashkë me shokët e mi shpenzonim pak kohë të shtrirë buzë liqenit, na shikonin si për gjynah ose mendonin që jemi turistë të huaj. Arlindi, shoku im zevzek, thotë gjithmonë “Hajde tokëzohemi”. Këtë e përdor kur heqim këpucët dhe çorapet pas një dite të lodhshme pune dhe bëhemi njësh me natyrën. Të njëjtën ndjesi provuam dhe në Qafën e Çezarit. U karikova 100% për javën në vazhdim.
Luajtëm pak muzikë të qetë deri në momentin që e kuptuam se nuk kishim nevojë për asgjë tjetër. “More karafila po ku ka muzikë më të bukur se ajo e natyrës”- i them unë. Muzika ndaloi. Qëndruam dhe pak kohë ashtu të shtrirë dhe kur çohemi na kishte kapur dielli. Madje një prej gocave ishte skuqur, a thua se ishte në Drimadhes, jo në Llogara. Një rrugë e dy punë me pak fjalë. Kush e ka fatin të marrë rreze dielli në nëntor?
Ngjitja zgjat maksimumi 30 min, duke përfshirë dhe ndalesat rrugës për të pushuar, pirë ujë ose bërë foto. Gjithsej 1 km e gjysmë. Zbritja e shtegut ishte pak e vështirë sepse të rrëshqisnin këmbët nga gurët. Sado këpucë të mira të kishe, ekzistonte mundësia e thyerjes së qafës. Duhet pasur kujdes ose mund të zbrisni në pjesën me barishte pranë shtegut. Të paktën në tokë ke më shumë bazament.
Një ditë në Llogara nuk ka kuptim pa kosin me arra dhe mjaltë me pamje nga deti. Food porn kur thonë jashtë shtetsit. Duke shijuar kosin, përpiqesha të lidhja historinë se ku mund të ketë kaluar Çezari nëse ka zbritur në Palasë. Vonë mësova që shtegu nuk ishte vetëm aq, por vazhdonte në krahun tjetër të rrugës, deri në gjirin e Gramës. Ah sa gjëra kemi që nuk i dimë për vendin tonë more shokë!/dritare.net
