Problematika

Autoriteti Kombëtar  i Ushqimit ka konstatuar dhe bllokuar një ngarkesë prej 10 ton miell gruri për shkak se kishte parregullsi në dokumentacion.  Të dhënat sipas dokumentave shoqërues nuk korrespondonin me të dhënat në etiketë e kundraetiketë të produktit.

Trupa inspektuese e AKU-t në Korçë gjatë kontrollit të ushtruar në Pikën Doganore Kapshticë konstatoi se një subjekt, i cili pretendonte të fuste në Shqipëri produktin “ miell gruri” kishte parregullsi në vërtetësinë e dokumentacionit që shoqëronte ngarkesën, konkretisht, raporti i analizës.

Nga kontrolli fizik i produktit “miell gruri” rezultoi se ky produkt nuk kishte nr.loti, datë prodhimi dhe datë skadimi të stampuar në thasët prej letre 25 kg, por vetëm një kundraetiketë të ngjitur në gjuhën greke, pa përkthim në gjuhën shqipe.

Menjëherë nga Autoriteti Kombëtar i Ushqimit u bë bllokimi i ngarkesës me sasi 10 ton duke u bazuar ne legjislacionin në fuqi; gjithashtu do të ndiqen procedurat doganore për kthimin në origjinë.

AKU tha se i inkurajon qytetarët të denoncojnë çdo rast, çdo tentativë abuzimi, pranë Autoritetit Kombëtar të Ushqimit në [email protected] si dhe pranë portalit të bashkëqeverisjes “Shqipëria që duam”.

Nje situate sa te pazakonte, aq edhe te njohur per ne tashme ka krijuar shiu qe ra sot ne disa qytete te vendit, duke shkaktuar probleme e incidente.

Një raport i thelluar për sigurinë ushqimore në vend pritet të nxjerrë fakte tronditëse mbi cilësinë e tyre. Zyra e Mbrojtjes së Konsumatorit paralajmëron rezultatet e analizave. Në treg, do të ngelin vetëm të licencuarit

Në vendin tonë deri një vit e gjysmë më parë kanë hyrë shpendë, kryesisht pula që duheshin groposur në vendin fqinj, Greqi, por që pseudo tregtarë i kanë marrë e shitur këtu si të ishin të freskëta. Duke rrëzuar pretendimet e suksesshme të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit,e cila thotë se mishi i importuar që hidhet në treg është i sigurt, Stafa foli për 7 ngarkesa me mish “të kalbur” që ka hyrë në Shqipëri, prej të cilave janë kapur vetëm dy të tilla.

E si të mos mjaftonte kjo, shqiptarët vijojnë të konsumojnë mish dhe nënproduktet e qumështit nga bagëti të pa vaksinuara, të paregjistruara. Pikërisht në zonat e thella të Dibrës dhe Matit ku flitet së fundmi për shfaqjen e sëmundjes së plasjes, Hasa tha se 80 për qind e bagëtive janë të paregjistruara. Sa për qumështin më aflatoksinë, ai tha se i gjithë skandali për të cilin folën mediat erdhi pas veprimeve të disa segmenteve të caktuara për të dëmtuar konkurrencën e ndershme.

Jo vetëm temperaturat e larta, por edhe një sërë faktorësh të tjerë, po shkaktojnë vdekjen e ngadaltë të shqiptarëve, të cilët konsumojnë çdo ditë ushqime të pakontrolluara, të skaduara dhe pa garancinë e organeve shtetërore. Zyra e Mbrojtjes së Konsumatorit ngre shqetësimin se në kryeqytet dhe në zonat pranë plazheve, po lejohen individë të shesin produkte pa vulë sigurie, produkte të cilat në mos të skaduara janë të predispozuara për të humbur vlerën ushqimore në çdo çast. Drejtuesi i kësaj zyre, Hasan Stafa në një intervistë për “Shekulli”-n tregon skemën e shitjes në kushte informaliteti dhe tregjet problematike, ndërsa zbulon edhe të dhënat paraprake të një raporti që do dalë pas kontrollit dhe analizave të ushqimeve që tregtohen në vend.

Z. Stafa, konsumi i ushqimeve në këtë periudhë shton riskun e helmimeve, jo vetëm për arsye klimatike, por edhe për arsye që në shoqërinë tonë ekzistojnë prej vitesh. A keni evidentuar ankesa të shtuara nga konsumatorët, sikundër edhe tregje problematike nga burojnë këto ankesa?

Në këtë periudhë është kulmi i ankesave nga konsumatorët. Një pjesë e tyre, të pandërgjegjësuar bien pré e shumë mashtrimeve, pasi nuk orientohen në zgjedhjen e produktit. Ata nuk dinë se cili produkt është më i ekspozuar dhe më i rrezikuar. Joshen nga çmimi apo vendi që kanë pranë kur blejnë. Produkt i rrezikuar nga temperaturat e larta në këtë periudhë është qumështi, i cili në tregun informal vijon të tregtohet në mënyrë abuzive.

Në katër tregjet e bashkisë së Tiranës, (Ali Demi, Komuna e Parisit, Kinostudio dhe Ish-Uzina Dinamo) që në orën 4:00 të mëngjesit tregtohet në formë abuzive, nga subjekte të pa licencuar të ashtuquajtur fermerë. Këta të fundit e shesin me bidonë plastikë, duke lënë gjurmë te konsumatori përmes sëmundjeve gastro-intensinale, skuqjeve në lëkurë apo të vjellave. Konsumatori, si viktimë e këtij abuzimi nuk di as ku të ankohet, sepse nuk ka në dorë asnjë provë, si p.sh kuponi tatimor.

Në të tilla raste, cilat zyra apo institucionet shërbejnë si katalizatorë për zgjidhjen e ankesave?

Janë një sërë institucionesh, që fillojnë me Agjencinë e Mbrojtjes së Konsumatorit e vijojnë më tej me Komisionin e Mbrojtjes së Konsumatorit në Ministrinë e Financave, Autoritetin Kombëtar të Ushqimit, Instituti i Shëndetit Publik etj. Legjislacioni shqiptar përcakton të gjitha kompetencat, që jo thjesht të japin informacion paraprak apo të edukojnë konsumatorin, por të marrin masa konkrete për mbrojtjen e tyre, sepse paguhen nga taksapaguesit.

Në njësinë nr. 2 në Tiranë pranë zonës së “Ali Demit”, po ndeshim një situatë të paprecedentë ku bashkia ende nuk po ndërhyn. Aty janë me dhjetëra tregtarë që shesin pranë kazanëve të plehrave. Është një rast abuzimi dhe papërgjegjshmërie e bashkisë, e cila së paku duhet të largojë 70 metra ato subjekte. Po ashtu, po vihen ré edhe kushte të papërshtatshme pranë plazheve, me tregtimin e produkteve që ekspozohen gjatë në diell dhe për ta nuk po merren masa parandaluese.

Zyra juaj harton apo delegon raporte mbi subjektet tregtare dhe cilësinë e ushqimeve që ato shesin në treg?

Ne po hartojmë një raport kombëtar në të 12 qarqet e vendit. Këtij raporti i nënshtrohen të gjitha njësitë dhe subjektet tregtuese në 61 bashkitë e vendit. Në po identifikojmë dhe hetojmë probleme në mënyrë të pavarur, duke bërë analiza në laboratorë të posaçëm. Po punojmë, në mënyrë që të nxjerrim një raport sa më të saktë e të detajuar, dhe subjektet që manipulojnë apo tregtojnë jashtë kritereve, t’i drejtohen organeve të specializuara, për t’u përgjigjur para ligjit. Këto subjekte do të bllokohen dhe dalin nga tregu, sepse Kodi Penal përcakton qartë përgjegjësitë penale të tyre. Ne do jemi transparentë dhe të qartë me këtë raport, në mënyrë që të parandalojmë fenomenin e abuzivizmit dhe viti tjetër të vijë më shumë siguri për konsumatorin.

Në projeksionet paraprake, çfarë mund të zbulojmë nga ky raport?

Nga të dhënat paraprake, mund të themi se në raport me vitin 2017, kemi një përmirësim dhe shtim të kontrolleve. AKU i Tiranës dhe Durrësit, të cilat kanë pasur një performancë negative kanë filluar të angazhohen dhe të kërkojnë bashkëpunim dhe shohim se janë të vendosur për të luftuar fenomenet që bien në kundërshtim me ligjin. Nga ana tjetër, mund të themi se këtu nuk ka një ligj specifik për të luftuar tregun informal. Ky është problemi më i madh në tregun shqiptar dhe pothuajse të gjitha rreziqet vijnë nga tregtimi i produkteve në këto tregje.

Pjesa më e madhe e zonave periferike, ende nuk janë bashkuar për të grumbulluar prodhimin dhe për ta shitur në një treg të licencuar. Fermerët nuk janë të ndërgjegjësuar për të bërë shërbimet sipas standardeve. Duke mos plotësuar këto kritere, ato vijojnë të ruajnë atë forcën e zakonit duke shitur në kushte të papërshtatshme. Sot për sot, këshillojmë konsumatorët të bëjnë kujdes me konsumin e ushqimeve të shpejta (alias Fast Food), të cilat ofrohen në plazhe. Ne konstatojmë se janë të rrezikshme dhe të pasigurta, ku vaji përdoret e ripërdoret mbi normat e lejuara, duke u kthyer në rrezik të madh për konsumatorin, si vrasës i ngadaltë./shekulli

Zaptimi i vijës bregdetare nga disa dhjetra persona në përbërje të të cilëve gjen biznesmenë, të fortë, persona me precedentë penalë, sekserë e gjithëfarëlloj tipash e prototipash, është një nga dukuritë me përmasat më të shëmtuara të këtij sezoni veror. Një dukuri e cila sa vjen e përhapet më shumë, duke mos njohur asnjë lloj kufizim.i. Që nga Velipoja, Shëngjini, Durrësi, Golemi, Semani, Kavaja, e duke kaluar më pas në Vlorë, Rradhimë, Himarë, Dhërmi, Lukovë, Jal, Borsh e deri në Sarandë, kjo hordhi zaptuesish thuajse ka futur nën kthetrat e saj të gjithë rripin bregdetar, duke vendosur taksë ndaj pushuesve nëpërmjet çadrave e shezllongjeve.

Kjo hordhi zaptuesish mban pas vetes dhe qindra persona të tjerë të cilët operojnë si ‘taksidarë’, duke mos lejuar njeri të hapë çadrën dhe të vendosë shezllongjet, pa u paguar atyre më parë haraçin. E gjitha kjo bëhet ‘ditën për diell’. Pa asnjë mëdyshje edhe në bashkëpunim me segmente të korruptuara të pushtetit lokal në nivelet më të larta të tij, deri dhe tek kryebashkiakët. Eshë pikërisht pushteti lokal, i cili ka nën administrim këto territore, që i jep plazhet me qira. Natyrisht është një aferë e pastër korruptive deri dhe kriminale. Por ajo që është edhe më tronditëse është heshtja e shurdhët e qeverisë përballë këtij fenomeni që u’a ka bërë shqiptarëve jetën ferr në plazh dhe ka shtuar kostot e tyre të pushimeve.

Ligji për hapësirat në zonat e plazheve përcakton qartë se cila është hapësira për shfrytëzim nga biznesi i vijës bregdetare dhe cila është hapësira e plazhit publik. Ky ligj e shtrin veprimtarinë e tij përgjatë gjithë vijës bregdetare nga Velipoja deri në Sarandë. Por si zbatohet praktikisht ligji në terren? As që pyet njeri për ligjin. Me letra merret hapësira që përcakton ligji. Në terren thuajse të gjithë zaptuesit e 4 fishojnë deri 10 fishojnë hapësirën që u është dhënë me letra, duke mos lënë asnjë vrimë për plazh publik. Për këtë zaptim ata paguajnë edhe haraçin ndaj zyrtarëve të pushtetit lokal duke blerë me këtë rast edhe heshtjen e tyre ndaj shkleljes së ligjit.

Por shkelja e ligjit nuk ka të bëjë thjeshtë me zaptimin e hapsirës përgjatë vijës bregdetare. Për pjesën dërrmuese të çadrave dhe shezllongjeve, që njerzit paguajnë, nuk lëshohet asnjë kupon tatimor dhe nuk paguhet asnjë detyrim fiskal për këto të ardhura në buxhetin e shtetit, duke qenë në këtë mënyrë një fitim i pastër pa asnjë mund me pasuritë publike. Në kohën kur shteti ‘fut në vrimë të gjilpërës’ dhe një këpucar në skemën e TVSH, hordhia zaptuese me qindra çadra përgjatë vijës bregdetare, as që do t’ia dijë për TVSH. Qindra mijëra tatimorë nuk lenë rrugicë qorre pa kontrolluar në Tiranë dhe pa vënë gjoba mbi njerëz që mezi mbajnë në këmbë bizneset familjare, ndërsa në bregdet nga Velipoja në Sarandë nuk sheh këmbë tatimori.

Në këtë aferë të pacipë antiligjore, për nga kurajo, është i përfshirë kokë e këmbë pushteti lokal. Janë ata përgjegjësit e drejtpërdrejtë të kësaj katrahure, të cilve u’a kanë mbyllur gojën me para. Nëse merr lejen për 20 çadra dhe në terren janë 200 të tilla, nuk do shumë mënd për të kuptuar se mungesa e reagimit vjen nga fuqia e korruptimit. Për të mos vijuar më tej se zaptuesit ose janë njerëz të afërt të kryetarit të bashkisë ose ndonjë zyrtari tjetër të lartë, ose janë të afërm të deputetëve të zonës. Nuk ka si shpjegohet ndryshe që përballë këtij realiteti askush nuk reagon.

“Deti është i joni, deti është i të gjithëve’. Ky është një postulat që vjen nga qindra shekuj. Por mesa duket për t’u larë në det duhet të biesh nga qielli se nga toka të gjitha shtigjet thuajse janë mbyllur. Këtë situatë të pashembullt jo vetëm që se gjen në Evropë, por as në Ballkan. As që mund të çohet në mend që vijën bregdetare ta pushtojnë dhe përçudnojnë në këtë mënyrë as në Kroaci, as në Mal tyë Zi, as në Greqi, Bullgari, Rumani etj., etj. Kjo situatë ka rritur kostot e pushimeve duke i bërë ato deri në kufijtë e pamundësisë, pasi duhet të paguash për çadrën, të mos guxosh të kesh marrë ujë apo ndonjë pije freskjuese me vete se befas 3 veta të shfaqen në çadër e të zbojnë që aty pasi duhet të blesh nga lokali i tyre pa leje, nuk guxon dot të marrësh bukë me vete se shpërthen sherri me bishta çadrash, nuk mund të parkosh pa paguar lek në parkingun pa leje etj. Vetëm shpenzime akomodimi në ditë minimalisht shkojnë 1500 lek të reja, pa llogaritur të tjerat.

Qeveria e ka shpallur turizmin si një nga alternativat më të mira për zhvillimin e vendit. Në fakt e tillë është sepse gjeneron jo pak të ardhura për bizneset, por edhe për turizmin familjarë. Por nëse qeveria e ka konceptuar zhvillimin e turizmit për një grusht njerëzish nga tarafi i saj dhe për zaptuesit e vijës bregdetare, atëhere ky objektiv strategjik i qeverisë në një të ardhme shumë të afërt do të pushojë i qenë i tillë. Për momentin kjo që po ndodh nuk është turizëm, por zhvatje publike ë njerëzve nëpërmjet pasurive publike. Një qeveri që nuk arrin të kontrollojë territorin është një qeveri që nuk është për publikun, por për një taraf njerëzish rreth saj. Në këto kushte, për uljen e kostove të pushimeve, duket se do të na duhet të negocojmë me hordhitë që kanë zaptuar vijën bregdetare./javanews