Kulinari

Supa magjericë është një ndër gatimet më të vjetra tradicionale shqiptare.
E gatuar veçanërisht në raste festash por edhe për vakte shijeplota e fantastike në familje, ajo është ndër më të preferuarat si për të rritur ashtu edhe të vegjël.

E lehtë, magjepsëse në shijen e saj, kjo supë shpesh herë shërben për t’u servirur edhe si mjatë e parë në tryeza mes familjes, të afërmve dhe miqve. Kjo pasi, kjo pjatë është ideale duke ndjellë oreksin dhe nepsin e ushqimit të mirë.

Falë kombinimit të përbërësve të saj, kjo supë veç shijes së saj shoqërohet mjaft mirë me gatime të tjera tradicionale shqiptare.

Kjo supë shoqërohet me bukë të thekur, byrekë të ndryshëm si dhe sallata të freskëta të stinës.

Më poshtë keni recetën e shijshme të përgatitjes së kësaj supe unike në shtëpi.
Përgatitja e Supës Magjerica në Shtëpi
Përbërësit

(Sasia e përbërësve varet nga numri i personave në shtëpi. Përbërësit e kësaj recete janë për katër persona)

250 gr të brendshme qengji ose viçi

Dy qepë të njoma

1 filxhan kafeje oriz

Dy lugë gjelle gjalpë i freskët ose vaj ulliri

Një e verdhë veze

Limon

Kripë

Piper

Majdanoz

Përgatitja

Si fillim pastrojmë mirë të brendshmet. Pasi i lajmë me ujë të rrjedhshëm, i përvëlojmë në ujë të nxehtë për 20 minuta.

Në vijim, i kullojmë dhe i presim në copëza të vogla dhe lëngun e tyre e ruajmë.

Në një tenxhere me gjalpë kavërdisim qepët derisa volumi i tyre të bjerë.

Më pas shtohen të brendshmet kavërdisen me qepët dhe u hidhet lëngu i tyre. Pasi nisin të marrin një valë hidhet orizi.

Supa lihet të zjejë deri në momentin që orizi është gati dhe më pas hiqet nga zjarri.

10 minuta pasi është hequr nga zjarri rregullohet me të verdhën e vezës dhe limon.

I hidhet kripa dhe piperi dhe pak majdanoz i grirë hollë sipër. Serviret e ngrohtë.

Mesniku apo i njohur ndryshe si Lakrori i Zagorisë me mish është një ndër gatimet më speciale të kuzhinës tradicionale shqiptare, kryesisht traditë e jugut të vendit.

I përgatitur nga mjeshtëria e grave zagorite (një nga fshatrat më të njohur të Gjirokastrës) ky lakror i shijshëm është një recetë e vjetër, me shije fantastike e që të përfshin tërësisht sidomos kur shërbehet i ngrohtë, i sapo pjekur.

Tradita e do që ky lakror të piqet në saç, por pa dyshim edhe në furrë shija dhe aroma e tij mbush gjithë shtëpinë me dëshirën për ta shijuar.

Dikur, ky lakror ishte ndër gatimet kryesore që përgatitej e shtrohej nëpër dasmat shqiptare, sidomos në zonat e jugut por edhe në raste drekash e darkash familjare, apo festash siç është darka e Vitit të Ri.

Më poshtë keni recetën e vjetër të përgatitur nga gratë zagorite, një recetë e cila sot mbush gjithë shije sofrën shqiptare.
Përgatitja e Mesnikut në Shtëpi
Përbërësit
(Përbërësit më poshtë janë për 4-5 persona)

4-5 thela mish viçi (i prerë në copa të vogla)

1 filxhan kafeje me vaj ulliri

2 kokrra qepë mesatare

2 lugë gjelle me gjalpë

3 gota ujë miell

2 kokrra vezë

Kripë

Piper

Nenexhik
Përgatitja
Mishi pritet në copëza të vogla dhe kaurdiset me qepë të grira hollë.

I hidhet kripë, piper i zi, nenexhik dhe ujë sa të mbulohet.

Lihet të zjejë derisa të jetë gati.

Mishi duhet të përgatitet me lëng (Me të do të spërkaten petët)

Përgatitet brumi si për byrek dhe lihet pak kohë mënjanë që të pushojë.

Hapen petët, nga të cilat 3-4 copë hiqen mënjanë.

Të tjerat piqen mbi pllakën e sobës ose thërrmohen.

Në një tavë të lyer me vaj ulliri, shtrohen petët e papjekura dhe spërkaten me gjalpë.

Mbi to hidhen petët e pjekura e të thërrmuara dhe rradhiten thelat e mishit.

Lagen me lëngun e mishit, spërkaten me gjalpë dhe piqen në furrë.

Copëzat e mishit vendosen të ndara njëtrajtësisht.

Më pas lakrori futet në furrë dhe piqet me 200 gradë.

Shoqërohet në mënyrë fantastike me zahiretë shqiptare, veçanërisht turshitë, por edhe sallata të freskëta të stinës etj.

Për të provuar një xaxiq ndryshe provoni t’i shtoni disa gjethe borzilok kështu era e hudhrës nuk do të ndihet në gojën tuaj.

Përbërësit:

2 gota kos (ose salcë kosi)

2 kastraveca

2 lugë gjelle vaj ulliri

3 thelpinj hudhra

1 lugë kopër e grirë hollë

pak kripë

pak piper të zi

gjysmë limoni

3-4 gjethe borzilok

Përgatitja:

Për të gatuar këtë pjatë veprojmë në këtë mënyrë:

Si fillim, qërojmë kastravecat. I presim në copa shumë të vogla me thikë.

Më pas i hedhim kripë, i përziejmë dhe i vendosim në një kulluese. I lëmë kështu përreth gjysmë ore, që në këtë mënyrë të humbasin ujin që kanë.

Më pas, hedhim kosin në një grirës elektrik dhe shtojmë me radhë të gjithë përbërësit e tjerë: fillojmë me kastravecin e kulluar, vajin e ullirit, lëngun e limonit, thelpinjtë e hudhrës të qëruar, koprën, kripën dhe në fund piperin.

I grijmë mirë derisa të jenë përzier mirë të gjithë përbërësit. Salcën e përgatitur e hedhim në një enë qelqi, të cilën e mbulojmë me kapak.

E lemë në këtë mënyrë përreth një orë përpara se ta shërbejmë. E servirim salcën e xaxiqit për të shoqëruar një pjatë me mish në zgarë ose perime.

Keni vendosur të mbani regjim, por ndieheni gjithmonë të uritur?

Mos u shqetësoni, se nuk jeni vetëm, shumë njerëz pasi kanë vendosur të mbajnë regjim, i pengon ndjenja e urisë dhe më pas dorëzohen.

Dorëzimi nuk është zgjidhja për problemin që keni.

Ka disa mënyra për të humbur peshë pa u përmbajtur nga ushqimi i preferuar.

Supa e mëposhtme është e pasur me lëndë të nevojshme dhe me shije të mirë, ju mban të ngopur dhe rregullon metabolizmin që shkakton mbipeshë.

Ju duhet ta konsumoni atë dy herë në javë për rezultate më të mira.

PËRBËRËSIT

– 2 presh (pras)

– 4 thelpi hudhër (të copëtuar imët)

– 1 spec të kuq të ëmbël (të prerë)

– 3 kokrra domate mesatare (të prera)

– 2 kokrra qepë të prera

– 1 patëllxhan të vogël (të prerë)

– 1/3 lakër të bardhë (të prerë)

– 2 lugë gjelle vaj ulliri

– pak kripë dhe erëza (rigon, piper, majdanoz, danë)

MËNYRA E PËRGATITJES
Vendosni dy litra ujë të ziejnë, prisni pesë minuta dhe shtoni përbërësit.

Kur të jenë gjysëm të zier, shtoni vajin e ullirit, kripën dhe erëzat, në mënyrë që të shtoni një aromë të veçantë për supë.

Supa është gati tani për t’u ofruar.

Konsumojeni këtë supë kur të ndiheni të uritur.

Kjo supë është e pasur me vitamina të nevojshme që ndihmojnë trupin të gjallërohet dhe të ndihet i ngopur.

Paçavurja është një ëmbëlsirë fantastike që të mahnit me shijen e saj. Është një specialitet karakteristik i amvisave të Korçës.

Sot, kjo ëmbëlsirë është shndërruar në më të preferuarat e turistëve të huaj që mbeten të magjepsur prej shijes së saj, teksa e provojnë në tavernat e ndryshme korçare.

Quhet Paçavure për shkak të mënyrës së përgatitjes së saj, kjo pasi petat vendosen rrëmujshëm gjatë përgatitjes.

Është pikërisht mënyra e përgatitjes gjithë sekreti i kësaj ëmbëlsire fantastike, e cila nuk kërkon shumë kohë dhe as mund për t’u realizuar.

Më poshtë keni përgatitjen e Paçavures sipas recetës së amvisave korçare.
Përgatitja e Ëmbëlsirës Paçavure në Shtëpi
Përbërësit
1 pako me peta ëmbësirash të gatshëm (i gjeni në supermarkete)

6 kokrra vezë

1 filxhan çaji me arra të thërrmuara

1 filxhan çaji me vaj ulliri

Pak gjalpë i freskët

1 filxhan çaji me kos

1 filxhan çaji me sheqer

1 lugë kafeje me sodë buke

2 pako krem karamel (i gjeni në supermarket)
Për sherbetin
800-1 kg sheqer

1 l ujë
Përgatitja
Petat e ëmbëlsirës i mbledhim rrëmujshëm dhe të rrudhosura i vendosim në një tepsi të lyer me pak gjalpë dhe i vendosim të piqen në furrë.

I lëmë në furrë për pak minuta derisa fillojnë të thahen.

Ndërkohë, AgroWeb.org ju udhëzon që në një tas të hidhni vezët, sheqerin, vajin e ullirit, kosin, sodën e bukës dhe krem karamelin.

Përziejini mirë të gjitha bashkë dhe më pas të gjithë masën hidheni mbi petët e thara në furrë. Sipër spërkatini me arrat e thërrmuara dhe futeni të piqet përreth 20-25 minuta.

Ndërkohë, përgatisni sherbetin duke zierë sheqerin me ujin derisa të jetë gati në formën e shurupit pak të trashë.

Pasi ta hiqni ëmbëlsirën nga furra lëreni të ftohet dhe sherbetin hidhjani sipër të nxehtë.

Priteni në forma katrore apo rombi dhe Paçavurja është gati për t’u servirur.

Rukola, finok, brokoli.  I vetmi rreng që mund të na bëjnë këto delikatesa italiane është të na bëjnë të pastër brenda e të bukur jashtë, siç thonë me krenari dhe vetë italianët.

Këto produkte të Mesdheut kanë hyrë tërë delikatesë në kuzhinën tonë, në restorante, por dhe në tokën tonë.

Rukola siç njihet ndryshe, prodhohet masivisht edhe në Divjakë e Lushnjë së bashku me finokun dhe lakrën e vogël pranverore, apo lakrën e Brukselit.

Arbër Gjoka, është një nga fermerët e rinj nga Divjaka që po e provon fatin pikërisht me lakrën e Brukselit.

Ai ka nisur ta kultivojë këtë lakër të vogël, për shkak të kërkesës në rritje për të.

“Në Divjakë mund të ketë afro 20 ha të mbjellë me lakrën e vogël me një prodhim prej rreth 1.140 ton në vit”, konfirmon Gjoka për AgroWeb.org, duke pohuar se gjatë viteve të fundit kërkesat për këtë lakër speciale janë shtuar veçanërisht nga Polonia dhe Lituania.

Por me shumë gjasë ju mund të pyesni, po pse atëherë ne shohim kaq pak lakra të vogla dhe finok në treg?

Kjo ndodh sepse prodhohet shumë pak. Luto Goga, ekspert i bujqësisë shpjegon për AgroWeb.org, se kjo vjen edhe si pasojë e një tregu të vogël.

“Këto në fakt janë bimë shumë interesante, por tregu ynë është shumë i vogël. Duke qenë se janë shumë delikate ato kanë nevojë për një kujdes më të veçantë nga fermerët dhe njohje më të madhe nga konsumatorët në lidhje me cilësitë dhe vlerat e tyre” thotë Goga .

Pikërisht mosnjohja e këtyre produkteve dhe tregu i vogël, i bëjnë fermerët skeptikë, nëse duhet të prodhojnë më shumë, pasi nuk dinë a do të mund të ketë treg për to.
Rukola
Rukola siç dhe e njohim më shumë, është një nga ato perime që qëndrojnë në piedestal për shkak të shumë vitaminave e mineraleve.

Nëse do të krahasonim rukolën me sallatën jeshile, rukola përmban tetë herë më shumë kalcium, pesë herë më shumë vitaminë A, vitaminë C dhe vitaminë K dhe katër herë më shumë hekur sa e njëjta sasi me sallatë jeshile.

Zgjedhja është e thjeshtë. Rukola për një sallatë të shëndetshme.

Për më tepër, fibrat tek rukola ju ndihmojnë në aparatin tretës, duke ju bërë që të ndiheni të ngopur për një kohë më të gjatë. Gjithashtu ndihmon për të ulur kolesterolin, për të balancuar sheqerin në gjak dhe për të ulur rrezikun e sëmundjeve të zemrës.
Finoku
Të mirat shëndetësore të finokut janë aq të shumta, sa e meriton me të vërtetë emrin finok. Ndihmon për aneminë, tretjen, konstipacionin, diarenë, çrregullimet e frymëmarrjes, çrregullimet menstruale dhe ndihmon për shikimin.

Finoku ose Fennel, emri shkencor i së cilit është Foeniculum Vulgare Miller, përdoret masivisht në të gjithë botën për përdorime të shumta kulinare.
Brussel Sprout ose lakra e vogël e Brukselit
Eshtë e habitshme se sa shumë proteina kanë lakrat e Brukselit, duke qenë se janë veçse një perim i gjelbërt.

Në një tas me këtë lakër të vogël nevojat tuaja për vitaminë C dhe për vitaminë K për ditën do të jenë të përmbushura.

Ato renditen mes 20 ushqimeve me më shumë vlera ushqyese, ku maten vitaminat, mineralet dhe fitoushqyesit në raport me sasinë e kalorive.

Duke konsumuar një racion me lakra Brukseli ju do të merrni vitaminë K,  vitaminë C, dhe shumë vitaminë A, vitaminë B-6, folat, potas dhe manganez që ju duhen në një ditë.