Andueli

Ilir Versula punon si kryeinfermier në pavijonin e dytë të shërbimit Infektiv në Qendrën Spitalore Universitare “Nënë Tereza”, i njohur ndryshe edhe si spitali COVID 1.

Në një rrëfim për Agjencinë Telegrafike Shqiptare, Versula i cili prej 12 vitesh punon në QSUT, tregon vështirësitë e të qenurit në frontin e parë të luftës ndaj COVID. Ai e nis punën çdo ditë në orën 7 të mëngjesit për ta përfunduar atë në orët e vona të mbrëmjes.

“Unë e nis punën që orën 7 të mëngjesit deri në orët e vona. Nuk ka një orar fiks kur duhet të lësh punën, por në varësi të situatës. Ka pasur plot raste që kam ndenjur edhe tërë natën. Edhe ne, si të gjithë njerëzit kemi frikën se mos infektohemi por kjo frikë është deri kur mbërrijmë në punë, më pas ikën kjo frikë. Duke i shërbyer pacientëve ne heqim edhe frikën tonë. Gjëja e parë që bëra si kryeinfermier në ditët e para, ishte t’i hiqja frikën pjesës tjetër të infermierëve. Në fakt, kemi pasur një shembull kurajoje për këtë gjë. Profesoreshë Najada na tregoi më së miri që edhe pse gjithçka ishte situatë e re dhe e panjohur për ne, ajo që në ditën e parë hynte tek çdo i sëmurë në gjendje të lehtë apo të rënduar. Profesoreshë Najada që nga dita e parë e deri tani, nuk ka hezituar në asnjë moment të hyjë tek çdo i sëmurë dhe t’i shërbejë çdo të sëmuri. Një shembull i vërtetë kurajoje”, rrëfeu Versula për ATSH-në.

Ai tregon se pasi përfundon punën, i duhet të qëndrojë me maskë në shtëpi për të garantuar siguri për djalin 3-vjeçar. “Unë kam një djalë 3 vjeç dhe e kam mjaft të vështirë të ruaj distancën me të. Nuk e kisha menduar kurrë që do të jetonim në një situatë kaq shumë të vështirë. Djalin e kam në shtëpi por menjëherë pasi përfundoj punën, gjëja e parë që bëj është të bëj banjo. Më pas vendos menjëherë maskën dhe e mbaj atë gjatë gjithë kohës edhe në shtëpi. Nuk mund ta mohoj që për një djalë 3 vjeç që kërkojë të luajë më babanë e tij, kjo nuk është normale por t’i qëndrosh larg tij, është sfidë e madhe për mua”, u shpreh Iliri.

“Prindërit nuk i kam takuar që prej ditës së parë, pra të konfirmimit të rastit të parë në Shqipëri me COVID. Pasi mbaroj punën, i përshëndes në distancë por nuk mund t’i takoj si më parë apo të mund të qëndroj në shtëpi tek ta. Mundohem të mos rrezikoj prindërit, sepse jam çdo ditë në shërbim të pacientëve që janë pozitivë ndaj COVID-19″, tregon ai.

Ditët e para për të gjithë personelin, përfshirë edhe kryeinfermierin Versula, ishin tejet të vështira edhe për një fakt tjetër.

“Në fillim ishte shumë e vështirë, sepse ishte diçka e re dhe e panjohur për të gjithë mjekët dhe infermierët. Gjëja e parë ishte të hiqnim frikën e vetë personelit dhe duhet të hyje vetë ti i pari tek pacientët, që të mund të bënin të njëjtën gjë edhe infermierët e tjerë. E panjohura me këtë virus, ishte frika e parë për të gjithë ne. Kështu që, menjëherë organizova punën duke dhënë shembullin tim, më pas pjesa tjetër bëri të njëjtën gjë. Problemi i ditëve të para ishte edhe sepse kishte fluks të sëmurësh por tanimë gjendja është stabilizuar. Duke mbështetur njëri-tjetrin, ia dolëm mbanë që të kishim një organizim në mënyrën sesi duhej përballuar kjo situatë”, tregon kryeinfermieri.

Për Versulin, të gjitha pajisjet mjekësore që personeli mjekësor mban veshur tërë kohën janë të sikletshme për shkak se të shkaktojnë edhe vështirësi në frymëmarrje apo dëgjim. Por, motivi i vetëm që ua lehtëson këtë gjë, është shërimi i pacientëve.

“Ne të gjithë jemi të pajisur me të gjitha masat mbrojtëse të nevojshme për t’u ruajtur nga ky virus. Por, përveç frikës nga mënyra sesi i heqim masat mbrojtëse pasi mbyllim punën, është edhe mënyra sesi i mbajmë ato gjatë kohës që jemi në shërbim të pacientëve. Maskat janë të sikletshme, të kufizojnë shikimin për shkak të syzeve, të kufizojnë dëgjimin, të japin dhimbje koke të vazhdueshme sepse syzet janë të shtrënguara pas kokës, të lodhin, të vrasin nga shtrëngimi si dhe të japin vështirësi në frymëmarrje. Por, këto nuk kanë rëndësi për ne, sapo mësojmë që një tjetër pacient është shëruar. Pavarësisht vështirësive të maskave, ne do të bëjmë gjithçka që është e mundur për të shëruar çdo pacient të sëmurë. Në punë nisem me zemrën që pacientë të tjerë do të shërohen edhe sot. Jemi bërë njësh bashkë me pacientët. Nuk ka intereson frika jonë por shërimi i tyre”, u shpreh ai.

Në fund të intervistës për ATSH-në, Versuli ka një mesazh për të gjithë qytetarët.

“Qytetarët duhet të na japin një dorë. Ne jemi duke shërbyer por ata duhet të tregohen të përgjegjshëm dhe të kujdesshëm për shëndetin e tyre dhe të të afërmve të tyre”./atsh

Në kontekstin e pandemisë COVID-19, Autoriteti Kombëtar i Ushqimit në vazhdimësi ka publikuar materiale shkencore, mbi sigurinë e ushqimit dhe Covid-19.

Më poshtë ANSES , Agjencia Franceze e Shëndetit dhe Sigurisë në Ushqim, Mjedis dhe Punë ka dhënë rekomandime për ushqimin, blerjen dhe pastrimin.

A mund të ha fruta dhe perime të papërpunuara pa ndonjë përgatitje të mëtejshme?

ANSES ekzaminoi mundësitë e sëmundjes COVID-19 a transmetohet përmes ushqimit, në bazë të të dhënave shkencore në dispozicion. Këtu janë përgjigjet, për pyetjet më të shpeshta.

A mund të sëmuren kafshët në fermë dhe të na infektojnë?

Nuk ka prova se kafshët në fermë, ose ushqimet që rrjedhin prej tyre, luajnë një rol në përhapjen e virusit që shkakton COVID-19. Çdo transmetim përmes ushqimit do të ishte i mundur vetëm nëse ushqimi ishte ndotur nga një pacient ose një person i infektuar me virus, kur e prekni atë me duar të kontaminuara ose e ekspozoni atë në pikat infektive të prodhuara gjatë kollitjes ose teshtitjes.

A mund të na sëmurë ushqimi i kontaminuar?

Aktualisht nuk ka asnjë provë shkencore që sugjeron që virusi mund të na kontaminojë përmes aparatit tretes. Sidoqoftë, mundësia që trakti respirator të infektohet, kur përtyp ushqim të kontaminuar nuk mund të përjashtohet plotësisht. Nëse jeni i sëmurë, duhet të shmangni trajtimin e ushqimit dhe gatimit për të tjerët.

A është vërtet e nevojshme të gatuani frutat dhe perimet?

Jo. Pas blerjes, frutat dhe perimet duhet të lahen plotësisht me ujë të pijshëm para se të gatuhen ose hahen. Asnjëherë mos përdorni dezinfektues të tillë si zbardhues ose pastrues, pasi ato mund të jenë toksike nëse nuk shpëlahen siç duhet. Është e panevojshme të përdoret uthull e bardhë për të shpëlarë frutat dhe perimet, pasi nuk ka efekt virucidal. Pas larjes së ushqimit me ujë të pijshëm, fshirja e tij me një peshqir letre me ndihmon në heqjen e çdo grimce virale. Kur është e mundur, frutat dhe perimet që duhet të konsumohen të papërpunuara, të qërohen.

Si duhet të përgatiten perimet nëse nuk duhen ngrënë të papërpunuara?

Filloni duke larë perimet tuaja në ujë të pijshëm.
Gatimi i plotë në një temperaturë të brendshme prej 70 ° C rekomandohet për të mos aktivizuar shumë mikroorganizma. Ai gjithashtu mund të shkatërrojë çdo virus SARS-CoV-2 potencialisht i pranishëm (ky virus i veçantë është i ndjeshëm ndaj një temperature prej 63 ° C për 4 min.).
Mos harroni të lani perimet në ujë të pijshëm dhe t’i fshini me një peshqir letre për të zvogëluar rrezikun e transmetimit përmes kontaminimit të tërthortë, për shembull përhapjen e virusit në duart tuaja.

A zbatohen këto rregulla të higjienës edhe për paketimin?

Paketimi i ushqimit mund të jetë kontaminuar kur trajtohet nga një person i infektuar (prekur me duar të papastra, teshtitje, etj.). Edhe pse virusi që shkakton sëmundjen nuk mund të mbijetojë për më shumë se tre orë në sipërfaqet e paketimit, mund të merrni masa paraprake shtesë duke fshirë paketimin me një leter të lagur. Për sa kohë që produktet e paketuara nuk kanë nevojë për frigorifer, gjithashtu mund t’i lini për dy ose tre orë pasi t’i çoni në shtëpi nga dyqanet. Për ushqimet që duhet të mbahen në frigorifer, hiqeni paketimin e jashtëm (p.sh. kartonin rreth enëve me kos) përpara ruajtjes kur është e mundur. Natyrisht, duart duhet të lahen plotësisht para dhe pas trajtimit të kësaj paketimi.

A është uthulla e bardhë e efektshme në shkatërrimin e viruseve në paketim?

Studimet kanë treguar që uthulla e bardhë është e paefektshme në shkatërrimin e viruseve në ushqim ose paketimet e tyre.

Çfarë masash paraprake duhet të marr kur kthehem në shtëpi nga dyqanet?

Së pari, duhet të lani duart. Edhe pse virusi që shkakton sëmundjen nuk mund të mbijetojë për më shumë se tre orë në sipërfaqet e paketimit, mund të merrni masa paraprake shtesë duke fshirë paketimin me një peshqir letre me një përdorim të lagur. Për ushqimet që duhen mbajtur në frigorifer, kurdo që të jetë e mundur, hiqni paketimin e jashtëm (p.sh. kartonin rreth enëve me kos) dhe pastroni produktet me një peshqir të lagur letre para ruajtjes. Mos harroni të lani duart përsëri menjëherë me pas.

A duhet ta ngroh përsëri bukën?

Buka piqet në një temperaturë të lartë gjatë përgatitjes, gjë që eliminon viruset. Pjekesit, si profesionistët e tjerë të ushqimit, janë shumë të vetëdijshëm për rregullat e higjenës (larja e rregullt e duarve dhe / ose veshja e dorezave gjatë shërbimit, bukë e vendosur në canta, etj.). Rreziku i transmetimit të virusit është i papërfillshëm në këto kushte, kështu që nuk ka nevojë të ri-ngrohni bukën tuaj.
Nëse jeni i sëmurë, duhet të merrni të gjitha hapat për të shmangur trajtimin e bukës dhe përgatitjen e ushqimit.

A mund të kontaktohet COVID-19 përmes kontaktit me sipërfaqet e kontaminuara?

Disa studime të kryera në kushte eksperimentale që ndryshojnë nga ato të hasura në jetën e përditshme, kanë treguar që virusi mund të mbetet infektiv në shkallë të ndryshme në sipërfaqe të inerteve. Rreziku i kontaktit me virusin duke trajtuar objektet e kontaminuara nuk mund të përjashtohet teorikisht, por është i ulët. Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme të ndiqni këto rregulla: mos e prekni fytyrën gjatë blerjes dhe lani duart kur të ktheheni në shtëpi dhe pasi të vini ne vendet e tyre artikujt ushqimor.

Cila është mënyra më e mirë për të pastruar sipërfaqet e kontaminuara potencialisht?

Sipërfaqet e kontaminuara potencialisht mund të pastrohen me produkte shtëpiake të zakonshëm (sapun, pastrues, etj.). Nëse përdorni zbardhues, trajtojeni me kujdes këtë produkt pasi është shumë oksidues dhe kaustik për lëkurën, mukozën dhe materialet e tjera.
Telefonat (në kontakt të drejtpërdrejtë me duart dhe fytyrën), tastierat e kompjuterit, tabletat me ekran me prekje dhe dorezat e dyerve mund të jenë vektorë për transmetimin e virusit dhe duhet të pastrohen me një produkt të përshtatshëm (për shembull, letrat e lagura dezinfektuese që mund të përdoren në prekje) – copa, peshqirë letre të njomur në 70 ° – 70% – alkool për materiale të tjera)/atsh